خون حیض چیست و مدت زمان حیض چند روز است؟

ستاره | سرویس مذهبی – حيض خونى است که غالبا در هر ماه چند روزى از رحم زنها خارج می شود و زن را در موقع ديدن خون حيض، حائض می گويند.

 

حیض چیست؟

حیض به خونى كه پس از بلوغ، به صورت عادت ماهانه، در ایامى خاص از رحم زن بیرون مى‌آید، گفته می شود. برخى، حیض را به جریان خون مخصوص یا گرد آمدن خون در رحم و یا خروج آن از رحم تعریف كرده‌اند. به زنى كه در حالت حیض است حائض مى‌گویند.

 

 

ویژگیهای خون حیض

خون حیض غالب اوقات، تیره رنگ و غلیظ است و با حرارت و سوزش بیرون مى‌آید. البته خونى كه زن در ایام عادت مى‌بیند محكوم به حیض است، هرچند فاقد ویژگیهاى یاد شده باشد.

• براى تشخیص خون حیض از بکارت در صورت اشتباه، پنبه‌اى درون شرمگاه‌ نهاده مى‌شود، اگر خون دایره وار در پنبه شكل بگیرد، خون بكارت و اگر در آن نفوذ كند، خون حیض است. این آزمایش بر زن واجب است.
• براى تشخیص خون حیض از خون ناشى از زخم درون رحم بنابر قول مشهور زن به پشت مى‌خوابد و انگشت میانى را داخل شرمگاه مى‌كند، اگر خون از سمت راست انگشت خارج شود، خون زخم و اگر از سمت چپ بیرون آید، خون حیض است.

 

شرایط خون حیض به لحاظ سن

به لحاظ سن زن، خونى که زن قبل از نه سالگى (بلوغ) و نیز بعد از یائسگی مى‌بیند حیض نیست، هرچند داراى صفات حیض باشد. سن یائسگى بنابر مشهور در غیر قرشی و نبطی پنجاه و در آن دو، شصت سال قمری است.

 

مدت زمان حیض

به لحاظ زمان، کمترین مدت حیض سه روز و بیشترین آن ده روز است. بنابراین، خون کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز حیض نیست. اقلّ طهر (پاکی از حیض) ده روز است. در نتیجه فاصله بین دو حیض کمتر از ده روز نخواهد بود، امّا در ناحیه زیادى محدودیتى ندارد.

• بنابر قول مشهور، سه روزى که زن خون مى‌بیند باید پى در پى باشد، از این رو، اگر این سه روز در ضمن ده روز باشد، لیکن پى در پى نباشد (مانند آن که روزهاى اوّل، چهارم و هفتم خون ببیند) حکم به حیض بودن آن نمى‌شود.

 

 

احکام کلی زمان حیض

• به جا آوردن عبادات مشروط به طهارت همچون نماز، روزه، طواف و اعتکاف بر حائض حرام است و پیدایى قاعدگی در اثناى آنها موجب بطلان عمل مى‌گردد.
• قضاى نمازهای یومیه بر حائض واجب نیست. لیکن قضاى روزه ماه رمضان بر او واجب است.
• تماس گرفتن با آنچه تماس با آن مشروط به طهارت است، مانند نوشته قرآن و نیز بنابر قول مشهور، اسامى خداوند، پیامبران و امامان (ع) بر حائض حرام است.
• خواندن حتّى بخشى از سوره‌هایى که سجده واجب دارند بر حائض حرام است.
• بنابر مشهور سجده کردن در صورت تلاوت آیه سجده و یا گوش دادن به آن (استماع) و یا شنیدن آن (سماع) بنابر قول به وجوب سجده هنگام سماع، بر حائض واجب است.
• توقف در مسجد و گذاشتن چیزى در آن و مکث و عبور از مسجد الحرام و مسجد النبی بر حائض حرام است.
• آمیزش با حائض از قُبُل حرام و استمتاع از وى در حد فاصل ناف تا زانو بنابر مشهور به گونه تماس با بدن بدون لباس و نیز آمیزش در دُبُر بنابر مشهور، مکروه است. سایر استمتاعات جایز مى‌باشد.
• آمیزش با حائض موجب ثبوت تعزیر است. بنابر قول منسوب به مشهور کفاره نیز ثابت است.
• کفاره آمیزش بنابر قول مشهور، بلکه ادعاى اجماع شده، یک دینار (۱۸ نخود) در صورت تحقق آن در یک سوم اوّل ایام حیض و نصف دینار در صورت تحقق آن در یک سوم میانى و ربع دینار در یک سوم آخر آن است.
• کفاره تنها بر عهده زوج است و بر زوجه حتى در فرض رضایت وى بر آمیزش چیزى نیست.
• آمیزش با حائض پس از قطع شدن خون و پیش از غسل جایز است، هر چند مکروه مى‌باشد. لیکن در اینکه جواز مشروط به تطهیر موضع است یا نه، اختلاف است.

 

احکام مستحب و مکروه در زمان حیض

بنابر قول مشهور، مستحب است حائض در اوقات نمازهاى پنج گانه، خود را پاکیزه کند و در مکانى که نماز مى‌گزارده یا هر مکان پاکیزه دیگرى رو به قبله بنشیند و به مقدار زمان نماز گزاردن به تسبیح، تهلیل، تحمید، صلوات و تلاوت قرآن مشغول باشد. هرچند در غیر این اوقات، تلاوت قرآن براى او کراهت دارد.

خضاب کردن با حنا و مانند آن، خواندن و همراه داشتن قرآن و نیز تماس با قسمتهاى نانوشته آن از قبیل حاشیه و بین سطرها بر حائض مکروه است.

 

 

• در زمان حیض نزدیکی نمودن در مهبل حائض با علم به آن حرام است و درباره هر یک از مرد و زن، موجب فسق می شود علی المعروف، اگرچه معلوم نیست از گناهان کبیره باشد.
• در صورت نزدیکی شوهر با همسر خود در زمان حیض کفاره بر زن واجب نیست، هر چند زن راضی به همبستری باشد. بلکه وجوب آن بر شوهر هم، معلوم نیست، و اظهر استحباب است و احتیاطا ترک کفاره نشود.
• کفاره نزدیکی در زمان حیض عبارت است از یک دینار، (یعنی اشرفی هجده نخودی) که یک مثقال شرعی است. و این مقدار کفاره، در اوّل حیض است، و در وسط آن، نصف اشرفی است و در آخر آن، ربع دینار است.
• در مورد زنی که با مصرف قرص از حیض جلوگیری می کند اگر خون خارج نشود، حکم حیض را ندارد و نزدیکی اشکال ندارد.
• قول زن در حائض بودن و پاک شدنش مسموع است، اگرچه مظنون باشد که خبرش دروغ است. پس اگر بگوید حائضم، نزدیکی با او حرام است و اگر بگوید پاکم نزدیکی با او حلال است.
• در جایز بودن نزدیکی کردن با زن پس از قطع شدن خون حیض و قبل از غسل، انجام غسل شرط نیست، هر چند قبل از غسل مکروه است و نیز بهتر است در نزدیکی قبل از غسل، ظاهر مهبل را شستشو نماید.
• نزدیکی کردن از پشت (دبر) زن در ایام عادت ماهانه بنابر احتیاط واجب جایز نیست و بر فرض جهل کفاره ندارد.
• اگر نداند همسرش عادت ماهانه است و بعد در حال آمیزش متوجه شود یا این که در ابتدای آمیزش حیض نبوده و بعدا شده واجب است فورا خود را کنار بکشد.
• نزدیکی در حال حیض هم بر زن و هم بر مرد حرام است ولی بوسیدن و لذت های دیگر جایز است و لذّت بردن از مابین ناف تا زانو مکروه است.
• نزدیکی کردن در مهبل، هم برای مرد حرام است و هم برای زن، اگرچه به مقدار ختنه گاه داخل شود و منی هم بیرون نیاید.
• اگر در حال حیض کسی با زن خودش جماع کند و فرزندی متولد شود، حلال زاده است.

 

استفتائات آیت الله مکارم شیرازی در مورد حیض

• نزدیکی کردن انسان با همسرش در حال حیض حرام است و احتیاط آن است کفاره آن را بپردازید.
• نزدیکی با همسر در روز دوم و سوم عادت ماهیانه حرام است و اگر چنین عملی را مرتکب شد احتیاط آن است کفاره دهد و کفاره آن یک مثقال شرعی طلا معادل ۷۵ صدم مثقال معمولی است.
• نزدیکی در روز آخر عادت ماهیانه در حالی که هنوز خون قطع نشده، حرام است و بعد از آن اشکالی ندارد.