نحوه کاشت و نگهداری گل رز

ستاره | سرویس گیاهان و حیوانات – گلهای رز قبل از پیدایش انسان، روی زمین وجود داشتند. محبوبیت این گل بسیار زیاد است و شعر در مورد گل سرخ نیز بسیار سروده شده است.

گل رز دارای گونه‌های بسیار زیادی می‌باشد و از لحاظ فرم، رنگ، عطر، دوام و تنوع شکل یکی از زیباترین و محبوبترین گلهاست که غالبا بوته‌ای بوده و جزو گیاهان دائمی طبقه بندی میشود. امروزه تنوع انواع مختلف این گل زیبا و پرطرفدار، از دو رگه گیری و پیوند گونه های قدیمی به وجود آمده است.

 

 

گل سرخی که در ایران روییده می شود در دنیا کم نظیر بوده، گل محمدی و گل نسترن هم گونه هایی از این گل هستند. انواع مختلف رز دارای نوع درشت، مینیاتوری، خزنده، بالا رونده و پابلند است. این گل علاوه بر تولید انبوه و تجاری آن به عنوان مهمترین گل شاخه بریده، در باغات، فضای سبز و باغچه ها کاشته میشود و علاوه بر آن بسیاری از گونه های این گل می توانند در گلدان رشد کنند، شما می توانید یک گونه با رنگ و اندازه دلخواه خود که با فضای آپارتمان یا محل کار شما مناسب است را انتخاب کنید و اقدام به کاشت آن در باغچه یا گلدان کنید. برای آشنایی با نحوه کاشت و نگهداری گل رز تا انتها با ستاره همراه شوید.

 

نحوه تکثیر و کاشت گیاه رز در گلدان

گل رز با استفاده از قلمه رز کاشته می شود. به این منظور یک قلمه با شش مجموعه برگ به صورت زاویه‌دار را از بوته گل رز قطع کنید. 

برگ پایینی را از ساقه جدا کنید و بعد انتهای ساقه را که به صورت زاویه‌دار قطع شده است را به هورمون ریشه‌زایی آغشته کنید، سپس قلمه را در خاک گلدان بکارید و برای حفظ رطوبت بهتر است گلدان را با یک پوشش پلاستیکی بپوشانید.

قلمه های رز حدود دو ماه طول می کشد تا ریشه بزند. از آنجا که بیشتر ارقام رز در گلدان به خوبی عمل نکرده و بایستی آنها را در زمین کاشت، توصیه میشود برای کاشت رز در گلدان و پرورش آن در اپارتمان، از ارقامی مانند گل رز مینیاتوری استفاده کنید که در گلدان به خوبی رشد میکنند.

 

 

شرایط محیطی کشت و نگهداری گل رز

• نور: رز به نور فراوان نیاز داشته، به شدت نور پسند است، لذا محیط پرورش این گل باید آفتابگیر باشد.
• آبیاری: این گل، برای رشد خوب نیاز به رطوبت کافی و آب فراوان میباشد، آبیاری باید اول صبح و به صورت عمیق انجام گردد.
• خاک: به خاک حاصلخیز، عمیق با زهکشی مناسب نیاز دارد. اضافه نمودن مواد آلی و پوشاندن سطح خاک از مواد آلی جهت حاصلخیزی بیشتر و حفظ رطوبت در سطح خاک بسیار مناسب است. بهترین خاک برای گل رز خاکی با ترکیب خاک باغچه + ماسه شسته شده +کود حیوانی (فقط جهت اصلاح خاک) و یا ورمیکمپوست + ماسه + خاک باغچه است.
• دما: بهترین دما برای این گل دمای بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد میباشد.
• آفات و بیماری ها: مهمترین افت رز، شته گل سرخ میباشد. البته بیماری های دیگری نظیر سفیدک، کپک خاکستری و …نیز این گیاه زیبا را تهدید میکند.

 

نحوه هرس رز

انجام عمل هرس (قطع شاخ و برگ اضافی گیاه)، عملی ضروری برای پرورش و نگهداری از گل رز است. این کار علاوه بر ایجاد فرم و شکل مناسب باعث حذف شاخه‌های نامناسب و آفت زده شده و از طرف دیگر بر تعداد شاخه های جوان و یکساله اضافه میگردد و باعث ورود بهتر نور و هوا به درون بوته میشود.

هرس این گیاه هرساله بایستی انجام شود. بهترین زمان هرس از ۱۵ اسفند تا ۱۵ فروردین در مناطق با آب و هوای معتدل است.

 

 

گیاه شناسی رز

رز یا گل سرخ ، جنسی ازخانواده گل سرخ ها یا رزاسه میباشد که بوته هایش پاکوتاه و پا بلند و رونده با ساقه های چوبی است و در بعضی گونه ها برگهایش غیر دائمی و در برخی دائمی می‌باشد.گیاهان این خانواده دارای گلها منظم،محور بشقابی شکل یا پیاله ای شکل، کاسبرگها،گلبرگها و پرچم اغلب در حاشیه قرار دارند.

 

انواع گل رز

گل رز نزدیک به ۱۵۰ گونه دارد و در سه گروه اصلی تقسیم بندی می شوند:

1. رزهای خودرو
2. رزهای باغی قدیمی
3. رزهای باغی جدید

 

۱. رزهای خودرو

رزهای خودرو نمونه‌هایی هستند که از میلیون‌ها سال قبل بر روی کره زمین وجود داشته‌اند و رشد و نمو می‌کنند و محققین و سیاحان، آنها را به واسطه سفرها و جستجوهای‌شان کشف و معرفی کرده‌اند. تمامی رزهای خودرو گل‌هایشان ۵ گلبرگ دارد و تقریباً اکثر آنها تنها در فصل بهار گلدهی دارند. مهمترین گونه های رز خودرو عبارتند از:

• رز فرانسوی
• رز گل محمدی (خاستگاه آن آسیای صغیر و غرب آسیاست. بر اساس زمان گلدهی به دو نوع تابستانی و پاییزی تقسیم می‌شود. در حال حاضر نوع تابستانی آن بطور وسیعی به هدف عطرسازی کشت می‌شود.)
• رز آلبا که رنگ ان سفید است.
• رز کلمی
• نسترن زرد (خاستگاه آن کشورهای ایران و عراق است. این نوع رز والد رزهای زرد رنگ امروزی است.)
• رز چینی (خاستگاه آن کشور چین است. رزهای امروزی خاصیت چهار فصل شکوفا شدن را اکثراً از رز چینی به ارث برده‌اند.)
• رز خوشه‌ای (خاستگاه آن ژاپن است. این گونه والد رزهای خوشه‌ای است.)
  

 

 

۲. رزهای باغی قدیمی

رزهای باغی قدیمی به تمامی رزهایی اطلاق می‌شوند که به طور کل تا قبل از پیدایش اولین رز جدید پرورش می‌یافتند. از خصوصیات مهم رزهای باغی قدیمی، گردی و زیاد بودن تعداد گلبرگ‌هاست. شاخه‌های این نوع از گل رز، خاصیت انحناپذیری دارد. زمان گلدهی بیشتر رزهای باغی قدیمی تنها در فصل بهار است.

اگرچه رزهای قدیمی از لحاظ عطر غنی‌تر از رزهای جدید باغی هستند اما به علت محدودیت رنگ گل‌ها و همچنین کوتاهی دمگل و در نتیجه عدم امکان تهیه شاخه گل بریده، هیچگاه از نظر محبوبیت به پای رزهای مدرن و جدید باغی نرسیده‌اند.

 

۳. رزهای باغی جدید

رزهای باغی جدید به مجموعهٔ رزهایی اطلاق می‌شوند که از زمان پیدایش اولین رز جدید یعنی رز لا فرانس در سال ۱۸۶۷، به بعد ایجاد شده‌اند.رز لا فرانس از پیوند رز چای و رز دورگه پرپچوال بوجود آمده‌است و هم خصوصیات چهار فصل بودن، شکل و رنگ رزهای چای و هم مقاوم بودن به سرما و بیماری که از ویژگی‌های رزهای دورگهٔ پرپچوال است را در خود جمع کرده‌است. رزهای باغی جدید رنگ‌های بسیار متنوعی دارند که به همراه ارتفاع مناسب دمگل جهت تهیهٔ شاخه گل بریده بسیار مناسب هستند.

سایر گونه های رز شامل موارد زیر می‌گردد:

• رز هلندی
• رز مینیاتوری
• رز درختچه ای یا بالا رونده

جالب است بدانید کاشت گلهای رز تنها برای لذت بردن از زیبایی این گل نیست بلکه از این گل برای عطرسازی، تهیه چای،مربا،لیکورو بسیاری مواد خوراکی دیگر استفاده می‌شود. عطر این گل آرامش‌بخش سیستم عصبی است و در راحت به خواب رفتن انسان تأثیر دارد و به همین سبب درعطر درمانی بکار برده می‌شود. اسانس رزگرانترین اسانس دنیا است و هر گرم آن معادل یک گرم طلا در بازار جهانی قیمت دارد.

منابع: کتاب پرورش گلهای زینتی در منزل، ویکی پدیا، سایت نارگیل