نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: 11 آذر 1400
ستاره | سرویس روانشناسی – برنامه توسعه فردی مدتی است در ایران مطرح شده است اما خیلی از افراد با آن آشنایی ندارند و در مورد مفاهیم آن چیز زیادی نمی‌دانند. در این مقاله با برنامه توسعه فردی pdp و مفاهیم آن بیشتر آشنا می‌شویم و بررسی می‌کنیم که این برنامه‌ریزی چه کمکی به افراد و سازمان‌ها می‌کند.
برنامه توسعه فردی pdp چیست؟
برنامه توسعه فردی (personal development plan) برنامه‌ریزی علمی و سازمان یافته است که هر فرد طی آن عملکرد خود را ارزیابی می‌کند و برای اهداف شخصی، تحصیلی و کاری خود هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی می‌نماید. به عبارت دیگر توسعه فردی و یا توسعه شغلی و حرفه‌ای یک فرایند مستمر در خصوص ارزیابی نیازهای آموزشی هر فرد و برنامه‌ریزی برای رفع این نیازها است. این فرایند به شما کمک می‌کند که در خصوص دانش، عملکرد و یا موفقیت‌های خود فکر کنید و برای ارتقا و پیشرفت فردی، تحصیلی و آموزشی خود برنامه‌ریزی نمایید.
هدف اصلی برنامه‌ریزی توسعه فردی، بهبود و افزایش ظرفیت‌های خویشتن به وسیله خودشناسی و مدیریت برخود، هدف‌گذاری و برنامه ریزی راهبردی فردی در ابعاد مختلف زندگی و شناخت سبک‌های یادگیری است.
برنامه توسعه فردی pdp چه کمکی به فرد می‌کند؟
- موجب می‌شود فرد به طور خودآگاه، خود را به نقد و چالش بکشد و نقاط قوت و ضعف خود را بشناسد.
- به طور خودآگاه، توانایی‌ها، استعدادها، شایستگی‌ها و مهارت‌های خود را بشناسد و آنها را با اهداف خود تطابق دهد.
- اهداف کاری، اهداف تحصیلی، اهداف خانوادگی و سایر اهداف زندگی را با رویکردی کل نگر و یکپارچه به یکدیگر مرتبط سازد، به گونه‌ای که به طور هم‌افزا یکدیگر را تقویت نمایند.
- در راه دستیابی به اهداف زندگی، رویکردی فعال، هدف‌جو و پیشرو داشته باشد.
- در مهارت برنامه‌ریزی و اجرای برنامه وابستگی‌های خود را کاهش دهد و مستقل و خودکار گردد.
- در راه دستیابی به اهداف، خود را به طور کامل مسئول و موثر بداند وبه راحتی پیشرفت‌های خود را دیده و پیگیری نماید.
- در زمینه‌های مختلف رشد متوازن و هماهنگ داشته باشد.
- به طور متمرکز و اثر بخش از منابع بیرونی استفاده نماید و به دنبال آن چیزی باشد که واقعا به آن نیازمند است.
- سبک یادگیری خود را بشناسد و راهبردهای یاددهی – یادگیری که برای وی موثر است را بشناسد.
- در دنیای دائما در حال تغییر، همواره در حال یادگیری باشد.
برنامه توسعه فردی pdp چه کمکی به سازمان می‌کند؟
- به پرسنل و سیستم کمک می‌کند که اولویت‌های خود را مشخص و مستند سازی نموده و فرآیند پیشرفت هر فرد را پایش کرده و قدم‌های مثبتی برای حمایت از افراد بردارد.
- نیازهای توسعه کارکنان به وسیله مقایسه مهارت‌ها و توانمندی‌های کارکنان با نیازهای شغلی را شناسایی می‌کند.
- فرصت‌های مسیر شغلی و انتخاب بهترین گزینه آن برای هر فرد را شناسایی می‌کند.
- یک نظام توسعه فردی و تخصصی برای هر یک از کارکنان اجرا می‌کند.
مراحل تدوین برنامه توسعه فردی pdp
- شناخت توانایی‌ها، قابلیت‌ها، استعدادها، شایستگی‌ها، نقاط قوت و ضعف و ابعاد و ویژگی‌های گوناگون شخصیتی خود
- تعیین اهداف خود در زمینه‌های شخصی، تحصیلی و کاری و برنامه‌ریزی برای دستیابی به آنها
- آموختن هر آنچه برای رسیدن به اهداف مورد نیاز است و تغییر دائمی (و نه از روی عادت و نه تصنعی) در تفکرات، احساسات و رفتار خود
- ارزیابی نقشه‌ای که ترسیم کرده شده است
- ثبت و نشان دادن مسیر پیموده شده
- زمان‌بندی مسیر حرکت
تعیین هدف
مهمترین بخش در این برنامه‌ریزی تعیین هدف است. بهتر است هر سال روی دو یا سه موضوع با هدف مشخص، تمرکز کنید تا آن که بر روی یک هدف مبهم و غیر واضح و بزرگ تمرکز کنید. هدفی که تعیین می‌کنید باید دارای خصوصیاتی باشد که به اختصار نامیده می‌شود این خصوصیات شامل موارد زیر است:
- مشخص بودن
- قابل اندازه گیری
- قابل دست یابی
- منطقی و واقع گرایانه
- دارای زمان بندی
برای آن که بتوانید چنین هدفی برای خود تعیین کنید لازم است ابتدا سوالات زیر را از خود بپرسید:
- در حال حاضر در چه موقعیتی هستم؟
- در آینده‌ای مشخص، می‌خواهم به کجا برسم؟
- چگونه می‌خواهم به آن جا برسم؟
- چه منابعی می‌تواند به من کمک کند؟
- چه موانعی در سر راهم وجود دارد؟
عوامل مهم در برنامه‌ریزی توسعه فردی
- داشتن چشم‌انداز در هر زمینه‌ای (مثلا ۱۰ میلیون درآمد در ۵ سال آینده)
- برنامه‌ریزی دقیق برای دستیابی به چشم انداز (مثلا من برای داشتن درآمد ۱۰ میلیونی در ۵ سال آینده باید چه کارهایی را انجام بدهم در ۳ سال آینده چه کارهایی را و بالاخره امسال چه کارهایی را باید شروع کنم)
- چشم‌انداز باید کمی رویایی و بزرگ باشد. اهداف دم‌دستی نمی‌تواند بعنوان چشم‌انداز انتخاب شوند. چشم‌انداز باید آنقدر جذاب باشد تا بتواند فرد را به تلاش زیاد برای دستیابی به آن تحریک کند.
- تمام انرژی و توان و امکانات خود را برای اجرایی شدن آن چشم‌انداز هم راستا کنید.
- حتما و حتما اهداف خود را بنویسید. نوشتن معجزه می‌کند. نوشتن برنامه‌ها و چشم‌انداز به ضمیر ناخودآگاه این فرمان را می‌دهد که باید آن کار انجام شود باور می‌کند.
- برنامه توسعه فردی pdp وقتی می‌تواند موفق باشد که ما به خودشناسی برسیم و توانمندی‌ها، نقاط قوت، نقاط ضعف (قابل بهبود)، علایق، موفقیت‌های احتمالی و . . . خود را بشناسیم.
