ستاره | سرویس سلامت – رحم عضوی عضلانی، تو خالی و گلابی شکل است که در پایین شکم بین مثانه و راست روده قرار گرفته است. دیوارههای رحم از دو لایه بافتی [لایه داخلی (آندومتر) و لایه خارجی(میومتر)] تشکیل شده است. از دو گوشه بالایی رحم دو لوله ظریف، قابل انعطاف و نرم به نام لولههای رحمی (لولههای فالوپ) به طرف دیواره جانبی لگن کشیده شده که انتهای آن بصورت شیپور در محوطه شکم آزاد است.
وظیفهی این لولهها هدایت تخمک آزاد شده از تخمدان و همچنین تخم بارور شده به طرف رحم است. در سنین باروری لایه داخلی رحم که به آن آندومتر نیز گفته میشود، هر ماه رشد میکند و جدارش ضخیم میشود تا برای بارداری آماده گردد. در این فرایند اگر زن باردار نشود، بافت ضخیم شده همراه با خون از راه مهبل به بیرون میریزد که به آن عادت ماهانه یا قاعدگی گفته میشود.
سرطان رحم چیست؟
سرطان رحم از شایعترین سرطانهای زنان و یکی از قابل درمانترین سرطانها است (به شرطی که در مراحل اولیه تشخیص و درمان شود.) با این حال اطلاع رسانی کمی در زمینه این سرطان و یا عود مجدد آن انجام شده است و پیش آگاهی در این زمینه ضعیف است.
تومورهایی که در رحم بوجود میآیند به دو نوع خوش خیم یا بد خیم تقسیم بندی میشوند.
تومورهای خوش خیم: مهمترین تومور خوش خیم فیبروم رحم است. در واقع فیبرومها شایعترین تومور خوش خیم رحم هستند. (به تودههای غیر سرطانی و خوش خیم که در ناحیه رحم رشد میکنند فیبروم اطلاق میشود.) این تومورها معمولا در حدود ۴۰ سالگی پیدا میشوند . یک خانم ممکن است در آن واحد به چند فیبروم مبتلا باشد. در بیشتر موارد فیبرومها علائمی ندارند و احتیاج به درمان هم ندارند ولی باید توسط پزشک کنترل شوند. فیبرومها میتوانند بر حسب اندازه و محل تومورها علائمی داشته باشند. این علائم عبارتند از:
- خونریزی نامنظم
- ترشح
- تکرر ادرار
زمانی که فیبرومها سبب خونریزی شدید شده و با فشار روی اعضای مجاور ایجاد درد کنند، درمان جراحی و یا طبی صورت میگیرد. وقتی زنان به سن یائسگی میرسند، فیبرومها کوچک شده و در پارهای موارد خود بخود از بین میروند.
تومورهای بدخیم: تومورهای بدخیم را میتوان مترادف با سرطان دانست. این تومورها بافتها و اعضاء مجاور را مورد حمله قرار داده و از طریق جریان خون و لنف (لنف مایعی بیرنگ و متمایل به زرد است که در رگهای لنفاوی جریان دارد.) به تمام نقاط بدن منتشر میشوند . امکان متاستاز سرطان رحم به استخوانها، ریهها و کبد وجود دارد. (متاستاز به معنی انتقال سلولهای سرطانی به مناطق دور از تومور اولیه است.) سرطان رحم ممکن است به علت تغییرات در سلولهای اندومتر در طول چند سال قبل یا بعد از یائسگی بروز کند.
نکته: سرطان رحم را نباید با سرطان دهانه رحم که یک نوع سرطان کاملا متفاوت است، یکی دانست.
علائم سرطان رحم
این سرطان معمولا بعد از یائسگی بروز میکند و خونریزی غیرعادی بخصوص بعد از یائسگی، از شایعترین علائم سرطان رحم است که ممکن است کم یا زیاد باشد. خونریزیهای دوران یائسگی را نباید ساده انگاشت. علائم زیر ممکن است با شروع سرطان رحم همراه باشند:
- خونریزی و ترشح غیرعادی بخصوص بعد از یائسگی و یا خونریزی زیاد هنگام عادت ماهانه (اگر بیمار هنوز به سن یائسگی نرسیده باشد، این سرطان ممکن است باعث نامنظم و یا سنگینتر شدن دورههای قاعدگی شود)
- اشکال و یا درد در هنگام ادرار کردن
- مقاربت دردناک یا همان دیسپارونیا
- درد در ناحیه لگن
علائم مذکور ممکن است مربوط به سرطان رحم و یا سایر شرایط غیرعادی باشد و برای تشخیص اینکه آیا بروز این علائم به دلیل بروز سرطان است یا نه، باید به پزشک مراجعه نمائید تا معاینات و آزمایشهای زیر صورت پذیرد:
- معاینات بالینی و آزمایشگاهی دستگاههای ادراری، تناسلی و گوارشی: در معاینه داخلی اگر تومور و یا تغییراتی وجود داشته باشد، این تغییرات مشاهده میشوند. برای انجام این روش از یک میلهی باریک مجهز به دوربینهای ویژه که از دهانه رحم به داخل رحم هدایت میشود، به منظور مشاهده داخل رحم (هیستروسکوپی) استفاده میشود.
- نمونه برداری از لایه داخلی بافت رحم و بررسی آن زیر میکروسکوپ
- انجام آزمایش پاپ اسمیر (تمام زنان بعد از ازدواج باید آزمایش پاپ اسمیر را انجام دهند.)
- معاینه لگن: معاینه لگن برای بررسی واژن، رحم، مثانه و ركتوم انجام میشود. پزشک این اندامها را بهدنبال هرگونه تغییری در شکل و اندازهشان لمس میکند. پزشک برای دیدن قسمت بالای دهانه رحم و واژن وسیلهای به نام اسپکلوم Speculum را وارد واژن میکند.
علت سرطان رحم
علت سرطان رحم مشخص نیست و پزشکان به ندرت میتوانند توضیح دهند چرا یک زن سرطان میگیرد و دیگری نمیگیرد. اما آنچه مسلم است این است که سرطان رحم به علت یک آسیب و یا صدمه ایجاد نمیشود و مسری نیست. ولی عواملی وجود دارند که میتوانند خطرساز بوده خطر ابتلا را افزایش دهند:
عوامل خطرساز
- سن: همانگونه که گفته شد سرطان رحم معمولا پس از یائسگی بروز میکند؛ بنابراین این بیماری در زنان ۵۰ سال به بالا بیشتر شایع است و خطر ابتلا با افزایش سن بیشتر میشود.
- مصرف استروژن: خانمهایی که معمولا بعد از یائسگی برای جلوگیری از پوکی استخوان و کم کردن خطرات بیماریهای قلبی به مصرف طولانی مدت و مقدار زیاد استروژن روی میآورند، شانس ابتلا به سرطان رحم در آنها بیشتر است. در واقع خانمهایی که از استروژن بدون پروژسترون استفاده میکنند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
- مصرف تاموکسفین: خطر ابتلا به بیماری در زنانی که داروی تاموکسیفن را برای پیشگیری یا درمان سرطان پستان مصرف میکنند افزایش مییابد. پزشکان زنانی را که تاموکسیفن مصرف میکنند برای کشف نشانههای سرطان رحم بازبینی میکنند. اگر مجبور به استفاده از تاموکسفین شدید در مورد پیشنه خود و خانواده خود با پزشک مشورت کنید. لازم به ذکر است مزایای تاموکسیفن برای درمان سرطان پستان مهمتر از خطر امکان بروز سرطانهای دیگر است.
- چاقی: خطر ابتلا به سرطان رحم در زنان چاق دو برابر زنان با وزن معمولی است.
- دیابت و فشار خون بالا
- ابتلا به سرطانهای روده بزرگ و پستان: در زنانی که به سرطان روده بزرگ یا سرطان سینه مبتلا هستند، خطر بروز سرطان رحم بیشتر است.
- رنگ پوست: خطر ابتلا در نژاد سفید بیشتر از نژاد سیاه است.
- مواردی همچون نازائی، نامنظم بودن عادت ماهانه و یائسگی دیررس نیز میتوانند خطرساز باشند.
درمان سرطان رحم
انتخاب روش درمانی به اندازه تومور، شرایط هورمونی بیمار، سن، وضعیت عمومی و بخصوص درجه بندی سرطان رحم بستگی دارد. درمان سرطان رحم اغلب به روش جراحی صورت میگیرد و در مواردی هم از اشعه درمانی استفاده میشود. تعداد کمی از بیماران نیز با شیمی درمانی و هورمون درمانی معالجه میشوند.
جراحی رحم: در این عمل جراحی معمولاً رحم، لولههای رحم و تخمدانها بیرون آورده میشوند که به آن هیسترکتومی نیز گویند. از عوارض بعد از این عمل میتوان به احساس درد و خستگی عمومی اشاره کرد. در خانمهایی که تخمدانهای آنها همزمان با رحم برداشته میشود، فوری یائسه میگردند و علائمی مانند گُر گرفتگی بروز میکند. قابل ذکر است که بعد از جراحی تمایلات جنسی معمولا دستخوش تغییر نمیشود و در صورت تغییر، مشاوره و حمایت روحی بیمار برای خروج از این وضعیت کارساز است.
پرتو درمانی: پرتو درمانی مانند جراحی در واقع درمان محل ضایعه است و فقط سلولهای سرطانی را در محل ضایعه از بین میبرد. این روش ممکن است همراه با جراحی باشد و یا قبل و بعد از جراحی مورد استفاده قرار گیرد. عوارض این روش درمانی به مقدار اشعه و محل ضایعه بستگی دارد. بیماران هنگام درمان و بخصوص در هفتههای آخر خسته هستند. استراحت در این وضعیت لازم است ولی پزشکان توصیه میکنند تا جایی که امکان دارد بیماران فعالیت معمول خود را دنبال کنند.
پرتو درمانی به دو روش انجام میگیرد:
- پرتودرمانی خارجی: در پرتودرمانی خارجی، از دستگاه بزرگی در خارج از بدن برای تاباندن پرتو به محل تحت درمان استفاده میكنند. زنان معمولاً بهصورت سرپایی در درمانگاه یا بیمارستان، ۵ روز در هفته و برای چند هفته متوالی، پرتودرمانی خارجی میشوند. این برنامه به محافظت از سلولها و بافتهای سالم با پخش و تقسیم شدن دوز كلی پرتودرمانی کمک میکند. هیچگونه مواد رادیواکتیوی را در این نوع پرتودرمانی در بدن كار نمیگذارند.
- پرتودرمانی داخلی: در پرتودرمانی داخلی محفظهای کوچک از مواد رادیواکتیو را از طریق واژن به مدت چندین هفته در رحم كار میگذارند. برای محافظت دیگران از پرتودهی رادیواکتیو، کسی نمیتواند بیمار را در زمانی که این مواد در بدنش است ملاقات کند و افراد فقط برای مدت کوتاهی میتوانند او را ببینند. بعد از خارج كردن ایمپلنت، هیچ اثری از مواد رادیواکتیو در بدنش نخواهد داشت.
هومورن درمانی: در این روش درمانی، درمان سرطان رحم با هورمون پروژسترون صورت میگیرد و در واقع یک درمان عمومی است که بصورت خوراکی ویا تزریقی مورد استفاده است. سازوکار این روش درمانی به این صورت است که مواد موجود در هورمونها نمیگذارند سلولهای سرطانی به هورمونهایی که برای رشد به آن نیاز دارند، دسترسی داشته باشند یا از آنها استفاده کنند. زنانی که تحت درمان با پروژسترون هستند ممکن است زود خسته شوند و تغییراتی در وزن و اشتهای آنها پیدا شود.
شیمی درمانی: شیمی درمانی در واقع استفاده از داروها است که این داروها خوراکی یا تزریقی هستند. این روش همانند هورمون درمانی یک درمان عمومی است و زمانی که سرطان منتشر شده است، بکار میرود. عوارض شیمی درمانی در هر مورد متفاوت است و به مقدار درمان و نوع دارو بستگی دارد. در این روش درمانی بیماران بیشتر در معرض ابتلا به عفونت قرار میگیرند، به آسانی خونریزی پیدا میکنند، بدنشان کوفته و انرژی و توان آنها کم میشود و ممکن است دچار ریزش مو، تهوع، استفراغ، کمی اشتهایی و زخمهای دهانی شوند. این علائم به تدریج بعد از دوره درمان از بین میروند.
شما چه تجربه ای در این زمینه دارید؟ خوشحال میشویم تجربیات خود را با ما و دیگر مخاطبان ستاره در میان بگذارید.
ابولفضل
سلام خسته نباشی
ببخشید خواهر بنده سرطان رحم داره سنش ۳۶ساله بعد سرطان رحم از نوع ۲ داره چطوره بنظرتون خیلی خطرناک؟
ممنون میشم جواب بدید
پری
سلام من مادرم ۴۲سالشه چندماه پریود نمیشد بعد چندماه ، ماه قبل پریود شد که فقط یک روز بود، الانم چندروزه که خونریزی داره با لخته های بزرگ رحمش ۱۸و نیم میلیمتره، درد داره سمت کبدش یه بار هم دستش درد داشت و احساس سنگینی، احتمال سرطان چقدره؟ ضمن اینکه سابق خون در مدفوع هم داشت که دکترگفت هموروئیده، درد لگن هم داشت که دکتر قرص ویتامین و کلسیم براش نوشت
مدیر سایت
مخاطب گرامی سلام؛ در نظر داشته باشید که بدون انجام آزمایش و بررسی نتایج آن صحبت کردن در خصوص سرطان کار تقریبا غیر ممکنی است. بنابراین حتما در اسرع وقت برای بررسی دقیق به متخصص زنان و زایمان مراجعه نمائید.
asal
سلام 23 سالمه تقریبا 5ساله پریودم نامنظمه دکترم رفتم گفت کیست تخمدان داری بعد 2سال قرص خوردن رفتم سونو گفتن رفع شده حالا تازگیا بازم نامنظم میشم دلیلش میتونه بازم کیست باشه؟؟
مدیر سایت
پریود نشدن میتواندن دلایل مختلفی داشته باشد؛ از جمله مصرف برخی از داروها، اختلال هورمونی، وزن بسیار کم، یائسگی زودرس، کیست تخمدان و… احتمال بازگشت مجدد کیست تخمدان وجود دارد ولی برای تشخیص قطعی باید حتما به پزشک مراجعه نمائید.
روشنک
سلام من ۲۴ سالمه توروخدا به سوالم پاسخ بدین من پنج سال هست که ازدواج کردم مشکلات جنسی بسیاری دارم و درد واژن شدید هنگام نزدیکی. عفونت و خشکی واژن سرگیجه یهویی داغ شدن و یهویی یخ شدن بدنم…آیا میتونه علتش سرطان رحم باشه توروخدا راهنمایی کنید
مدیر سایت
ارتباطی با یکدیگر ندارند. جهت تشخیص مشکل خود به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
سارا
من ۱۹ سالمه تازه امنامزد کردم و همه علائمایی کهگفتینودارم باید چیکارکنم
مدیر سایت
تنها با داشتن علائم نمی توانید به بیماری خود مطمئن شوید. در چنین مواقعی می بایست به پزشک متخصص مراجعه فرمایید.
نیکی
سلام خسته نباشید من ۳۰ سالمه و متاسفانه دچار پیری زودرس تخمدان شدم و در معرض یائسگی زودرس هستم ، بچه دار نمیشم و بهم پیشنهاد تخمک اهدایی کردن. پریودهام ۱سال هست که تامنظم شده آخرین بار بعد از ۵۰ روز پریود شدم و الان بعد از ۱۷ روز همچنان خونریزی خیلی شدید دارم طوریکه لخته های بزرگ ۴ تا ۵ سانتی گاهی ازم میره خیلی نگرانم میترسم سرطان داشته باشم میشه کمکم کنید و بهم راهنمایی بدید که چرا اینجوری شدم؟
بدون نام
من خیلی ترشع دارم احتمال سرطان دارد
مدیر سایت
خیر، الزاما ترشحات زیاد نشانهی سرطان نیست و میتواند دلایل متعددی داشته باشد. برای بررسی و تشخیص صحیح حتما به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
باران
سلام
خسته نباشید
چطور میشه عفونت واژینال رو از سرطان دهانه رحم تشخیص داد؟
علایم مشابهی دارن!
مدیر سایت
ممکن است در علائمی شبیه به درد، ترشحات غیر طبیعی و… مشابهت داشته باشند ولی تنها راه تشخیص، بررسی، معاینه فیزیکی و انجام برخی آزمایشات نظیر تست پاپ اسمیر است. بنابراین نگران نباشید و برای بررسی دقیق به متخصص زنان مراجعه کنید.
باران
سلام
خسته نباشین
تست پاپ اسمیر زمانی انجام میشه ک عفونت نباشه
پس دکتر چطور تشخیص میده عفونته یا سرطان؟
مدیر سایت
در زمان عفونت نیز میتوان این آزمایش را انجام داد.
باران
سلام مجدد
اما من که دکتر رفتم و ازش خواستم این تست رو انجام بده گفتن نمیشه و الان چون عفونت داری فقط عفونت رو نشون میده
مدیر سایت
در صورتی که پزشک شما اینگونه صلاح دانستهاند، تشخیص ایشان میتواند صحیح باشد.
علی
همتون دروغ گویید هیچ درمانی نداره لطفاً حقیقت رو بگید لعنتی ها باور نکنید این بیماری هیچ درمانی نه دا ره
مدیر سایت
با عرض سلام. دوست عزیز از نظر آمارهای پزشکی، نزدیک به 40 درصد از انواع سرطان قابل درمان و کنترل است. از طرفی دیگر به علت حیاتی نبودن وجود رحم برای ادامه حیات، سرطان رحم از این حیث نیز جزو سرطان های کم خطرتر محسوب می شود.
رها
سلام من 22سالمه الان چن شب و روزه خون و پروتیین دفع میکنم 8ماههازدواج کردم و 5ماهه قاعدگیم نامنظمه ازمایش کشت دادم و ادرار منفی بود یعنی هفونت نداشتم سونوگرافی مثانه و کلیه هم دادم گفتن طبیعیه مشکل نداره ممکنه سرطان باشه ؟؟ لطفا جوابمو بدین
مدیر سایت
خیر دفع خون الزاما به معنی سرطان نیست. شروع و یا قطع مصرف قرصهای ضد بارداری، استفاده از IUD برای پیشگیری از بارداری و موارد دیگر میتواند دلیل خونریزی باشد. برای تشخیص و درمان حتما به پزشک متخصص مراجعه نمائید.
آتاناز
عزیزم آخه چرا به خودت مشکل ببندی بگو ازش خوشم نمیاد و میخوام جدا بشم آخه این که حق نیست یه پسرو به زور به ریشت ببندن و بگن طلاق تو خانواده ما رسم نیست و خودشون دستی دستی زندگیتو خراب کنن.
ناشناس
خودت رو دستی دستی بدبخت نکن..پای بچه هم کنش وسط…جدا بشو از نامزدت خلاص…هرچند زنی ولی تو زندگیت مرد باش
بدون نام
سلام خواهر شوهرم بیست و پنج سالشه آزمایش داده گفتن سرطان رحم داره فقط تو مطالب که گذاشتین یک علائم داره آنم نامنظم بودن عادت ماهانه ست این میتونه دلیلی برای سرطان باشه
مدیر سایت
مشاهده هر یک از علائم ذکر شده برای سرطان الزاما به معنای وجود بیماری نیست. آمنوره یا بی نظمی در قاعدگی دلایل مختلفی می تواند داشته باشد. برای تشخیص دقیق تر بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید.
بدون نام
سلام من 50سالمه و هر از 3و4ماه پریود میشم،نمیدونم از علایم یائسگی هست یا مشکل دارم؟علایم دیگه ای هم ندارم
مدیر سایت
اختلالات هورمونی در آستانه یائسگی می توانند عامل به تاخیر افتادن یا بیشتر شدن زمان پریود باشند. جهت تشخیص دقیق تر و سهولت دوران ورود به یائسگی می توانید با پزشک خود مشورت نمایید.
بی نام
سلام من 60 سالمه دوتا بچه دارم ازمایش پاپ اسمیر دادم دکتر گفت مشکلی هست بعدش ازمایش دسونوگرافی دادم کفت چیزی نشون نمیده حالا بنظرتون چیه؟
دریا
سلام.من ۲۲سالمه ازعلایمی که نوشتیدفقط قاعدگی نامنظم دارم.۳ماهه ازدواج کردم وقصد بارداری داری متخصص رفتم برای من سونو وازمایش پاپ اسمیر نوشتن..ایا من مشکلی دارم؟
مدیر سایت
آزمایش به منظور تشخیص وضعیت سلامتی شما تجویز می شود و به معنای مشکل دار بودن نیست. پریود نامنظم علل مختلفی می تواند داشته باشد و الزاما خطرناک نیست. ولی توصیه می شود قبل از بارداری همه مراحل را سپری کرده و از سلامت کامل خود اطمینان حاصل کنید.
سمیه
سلام من ۳۶ سالمه و۲۲ساله ازدواج کردم ولی اصلا پریودنمیشم درضمن سه تاهم بچه دارم.
ازاین عوامل همین قطع قائدگی رودارم حالاسوالم اینه من درمعرض سرطان هستم یانه!؟؟
مدیر سایت
خیر، قطع قاعدگی الزاما نشانه سرطان رحم نمیباشد. عوامل متعددی نظیر اختلال هورمونی، وزن بسیار کم، یائسگی زودرس و… میتواند علت قطع قاعدگی باشد. برای تشخیص قطعی و درمان حتما به پزشک متخصص مراجعه نمائید.
narges
سلام من 15 سالمه و از علایمی که گفتید ترشحات و نامنظمی قاعدگی رو دارم امکانش هست که سرطان باشه دکتر نرفتم ولی چند نفری گفتن که تنبلی تخمدان دارم. میشه راهنمایی کنید؟