جاذبه های گردشگری کردستان؛ بهشتی در غرب ایران

ستاره | سرویس گردشگری – جاذبه های گردشگری کردستان به دلیل واقع شدن در غرب ایران و بودن در منطقه مرزی بسیار متنوع است. از مهم‌ترین شهرهای کردستان می‌توان به سنندج، مریوان و اورامان اشاره کرد که بیشتر جاذبه های گردشگری این استان را در خود جای داده‌اند. 

جاذبه های گردشگری کردستان

شهرها و روستاهای کردستان دارای جاذبه های طبیعی و تاریخی فراوانی هستند. اکثر مردم این استان کردنشین هستند و به علت داشتن فرهنگ متفاوت، به نوعی جذابیت بیشتری برای گردشگران داخلی و خارجی ایجاد می‌شود تا به این استان سفر کنند. و در نهایت باید اعلام کرد بهترین زمان برای دیدن استان‌های غربی ایران فصل تابستان است. در این مطلب نگاهی به مهم‌ترین جاذبه های گردشگری کردستان انداخته‌ایم.

اورامان تخت

خانه‌هاى این روستا با سنگ و اغلب به صورت پلکانى ساخته شده است. مردم منطقه معتقدند اورامان تخت زمانى شهرى بزرگ بوده و مرکزیتى خاص داشته به همین دلیل از آن به عنوان تخت یا مرکز (حکومت) ناحیه‌اى اورامان یاد مى‌کرده‌اند. به غیر از وضعیت خاص روستا از نظر معمارى، موقعیت چشمه‌هاى پرآب، مراسم خاص و آداب و رسوم و وجود مقبره و مسجد پیر شالیار و به ویژه جمعیت و تعداد سکنه قابل توجه آن نشانگر اهمیت منطقه از زمان ساسانى است. پوشاک کردى آمیزه‌اى از رنگ و نقش است. 

لباس مردم اورامانات نیز کردى است. پیش از ورود پارچه و کفش‌هاى خارجى و سایر منسوجات داخلى به استان کردستان، بیشتر پارچه‌ها و پای‌افزار موردنیاز آن‌ها را بافندگان و دوزندگان محلى می بافتند و می ساختند. از تولیدات هنرهاى سنتى این روستا می‌توان به گلیم، سجاده، نمد، سبد، گیوه به عنوان سوغات اشاره کرد.

قلعه قمچقای در فاصله چهل و پنج کیلومتری شهرستان بیجار بر روی یکی از کوه‌ های بلند منطقه قرار دارد. ارتفاع دیواره های این قلعه به ۲۰۰ متر می رسد و تنها راه ارتباطی قلعه با خارج، گذرگاه باریکی می باشد که ساخته و پرداخته دست صاحب هنری است که یک نفر به دشواری می تواند از آن عبور کند. وسعت قلعه بالغ بر ۵۰۰۰ متر مربع با مخازن متعدد آب است که در سنگ کنده شده و پناهگاه زیرزمینی آن با عمق ۴۱ پله به صورت تونلی از سنگ کنده شده و به زیر قلعه هدایت می شود.

از قلعه بزرگ قمچقای در عصر پارت ها و ساسانیان نیز استفاده شده که هم زمان با محاصره آتشکده آذر گشسب در تخت سلیمان (۱۰۰ کیلومتری شمال همین قلعه) به وسیله هراکیلوس امپراتور روم، موجبات تخریب آن فراهم شده است. این قلعه از نظر قدمت بسیار حائز اهمیت است و در برهه های گوناگون مورد استفاده اقوام مختلفی واقع شده است. بنابراین قلعه و دژ قمچقای یکی از قلعه های با ارزش و تاریخی شناخته شده ایران می باشد.

دریاچه زریوار

تالاب زریبار به ‌عنوان یک واحد اکولوژیکی و یک اکوسیستم آبی در کردستان پدیده ‌ای بسیار زیبا و نادر می ‌باشد. زریوار با قرار گرفتن در یک دره طولی نسبتاً وسیعی از دو طرف غرب و شرق با کوه های پوشیده از جنگل احاطه شده ‌است. پوشش غالب اراضی در این منطقه را جنگل و بیشه زار های نیمه انبوه تشکیل می ‌دهند که گونه غالب جنگلی آن بلوط ایرانی بوده و در حالیکه سایر گونه‌ های جنگلی دیگر مانند گلابی وحشی، زالزالک، بادام در شیب ها و نقاط مختلف آن خودنمایی می ‌کند.

بازار سنندج

بازار سنندج، بازاری بزرگ در مرکز شهر است که قدمتی تاریخی دارد و تاریخ ساختش به زمان سلیمان خان اردلان در سال ۱۰۴۶ هجری قمری باز می گردد. نقشه بازار سنندج به شکل مستطیل بزرگ می‌باشد و برخلاف تمام بازارهای ایرانی که بصورت خطی شکل گرفتن، این بازار با الهام از پیرامون میدان نقش جهان اصفهان با شکل مستطیل ساخته شده است. در وسط این مستطیل سراهای مختلفی قرار گرفته که به خاطر احداث خیابان انقلاب به دو بخش مجزا تقسیم شده است و امروزه بخشی از آن رو آصف و بخش دیگه رو سنندجی می نامند. سقف راسته بازار به صورت طاق و تویزه و طاق و گنبد ساخته شده و مصالح عمده بازار از سنگ و خشت و آجر می‌باشد. با این که از بازار سنندج فقط سه دروازه قدیمی باقی مانده است اما هنوز هم با وجود مراکز خرید جدید، این بازار همچنان موقعیت و ارزش خودش رو از لحاظ تجاری حفظ کرده است.

عمارت وکیل الملک

عمارت وکیل الملک سنندج، معروف به عمارت موروثی و شخصی خانواده وکیل است که در تاریخ حکومت کردستان از صاحب منصبان حکومتی بوده‌اند بنا به یک روایت تاریخی، اصل بنای این عمارت به دوره زندیه مربوط است که توسط «حاج محمد رشید بیگ وکیل » احداث شده و در دوره‌های بعدی به تدریج تکمیل شده است.

در مجموعه عمارت «وکیل الملک» و متصل به پارک سپیدار ، حمام خصوصی بزرگی در داخل مجموعه، مورد استفاده خانواده قرار می‌گرفت. این حمام دارای فضاهایی است که درتمام حمام‌های منطقه دیده می‌شود به نظر می رسد این حمام هم زمان با احداث مجموعه عمارت وکیل که به دوره زندیه باز می گردد، ساخته شده باشد. استفاده از آهک بری در سطح وسیع بر دیوارها و در فضاهای گرم و سرد حمام به چشم می خورد و نقش‌های به کار رفته برای تزیین حمام شامل اشکال هندسی، گیاهی و حیوانی است که از نقش طاووس بیشتر استفاده شده است.

مسجد دومناره

مسجد دو مناره در بافت قدیم شهر سقز، در محله میان قلعه  و در دامنه تپه تاریخی نارین قلعه، قرار گرفته است. این مسجد در محیطی آزاد ساخته شده و از هر ۴ طرف باز است. بنای مسجد طبق روایات محلی، به زمان شیخ حسن مولان آباد، از عرفای حکیم و ریاضیدانان مشهور عصر افشاریه برمی‌گردد. با توجه به کاشی‌کاری‌های این مسجد که بیشتر شبیه به اواخر افشاریه و اوایل زندیه است می‌توان مطمئن شد که بنا مربوط به دوره افشاریه است، ودر دوران‌های بعدی مرمت شده است.

مسجد دو مناره سقز پلانی تقریبا مربع شکل دارد. در ساخت این مسجد، از مصالحی مانند خشت خام، ملات گل، سنگ‌های لاشه، آجر و چوب استفاده شده است. ورودی این مسجد در ضلع غربی قرار گرفته و ورودی، سر در آجری با بافت گره چینی آجر وکاشی زرد رنگ دارد. بعد از در ورودی یک دالان ارتباطی، حدود ۳ در ۳.۵ متر است، که از همین دالان با ۹ پله می توان به پشت بام مسجد رسید. شبستان مسجد دقیقا در ضلع شرقی این دالان قرار دارد که از طریق درگاه جدا گانه می‌توان به آن راه یافت. در ضلع جنوبی شبستان علاوه بر محراب، دو راه ارتباطی دیگر که دقیقا شکل محراب دارند، برای راه یافتن به ایوان جلوی مسجد تعبیه شده است. قطر دیوارهای این مسجد حدود یک متر و هفتاد سانتی متر است که در ضلع جنوبی و داخل محراب، به وضوح می‌توان آن را مشاهده کرد. در ضلع شرقی ایوان مقبره یکی از امامان جماعت مسجد به نام سید حکیم، قرار گرفته است.

کلیسای سنندج

غار کرفتو

غار کرفتو مجموعه ای از زیبایی های طبیعی و تلاش انسان های پیشین برای غلبه بر طبیعت و زندگی بهتر و ایمن تر است. این اثر باستانی و تاریخی در صخره مرتفعی حدود ۷۰ کیلومتری شمال غرب شهر دیواندره و با احتساب همین مسافت تقریبی در شرق شهر سقز واقع شده است. غار کرفتو از نوع غارهای آهکی و طبیعی است و به احتمال زیاد در دوران سوم زمین شناسی شکل گرفته است.

در گذشته بر اثر سکونت اقوام گوناگون، تغییرات، دگرگونی ها و دخل و تصرفاتی در غار ایجاد شده و فضاهایی به صورت اتاق های تو در تو، راهرو و دالان عبوری و …. به وجود آمده و از این جهت غار کرفتو در میان غارهای دست کند از شهرت خاصی برخوردار است و این شهرت بی دلیل نیست زیرا این غار از لحاظ بافت ساختمانی بی نظیر است. ارتفاع دهانه ورودی غار (دهانه ورودی فعلی) از سرِ تپه حدود ۲۰ الی ۲۵ متر بوده که در گذشته راهی نسبتا سخت و دشوار در کمر کوه و صخره بیرونی، هدایت بازدیدکنندگان به داخل غار را به عهده داشت، به صورتی که با قرار دادن تعدادی سنگ چین و استفاده از پلکان های چوبی علاقه‌مندان می توانستند با دشواری به داخل راه یابند.

کلام آخر

برای دیدن جاذبه های گردشگری کردستان باید چندین روز یا چندین هفته را آزاد گذاشت. شما می‌توانید در این استان از زیبایی‌های طبیعت و اماکن تاریخی فراوانی بازدید کنید. در طول سفر حتما غذاهای محلی و شیرینجات مخصوص کردستان را امتحان کنید و همیشه دوربین عکاسی را همراه خود داشته باشید.