بیوگرافی مینو خالقی، منتخب رد صلاحیت شده مجلس

ستاره | سرویس چهره ها – مینو خالقی (زادهٔ ۱۳۶۴ در اصفهان) فعالِ محیط زیست و حقوقِ زنان و چهرهٔ سیاسیِ اصلاح‌طلب و نامزد منتخبِ مردم اصفهان در انتخابات دورهٔ دهم مجلس شورای اسلامی بود که پس از انتخابات از سوی شورای نگهبان ردِ صلاحیت شده و آرایَش ابطال اعلام گردیده اما دولت در این موضوع با شورای نگهبان اختلاف نظر داشته و هنوز وضعیت نهایی وی مشخص نیست. او برادرزادهٔ ناصر خالقی، وزیر کار و امور اجتماعی دولت دوم اصلاحات است و پدر وی استاد بازنشسته دانشگاه اصفهان است.

 

مینو خالقی منتخب اصفهان در مجلس دهم

او از سوی کارگروه استان‌های شورای عالی سیاست گذاری انتخاباتی اصلاح طلبان در فهرست نهایی نامزدان ائتلاف فراگیر اصلاح طلبان: گام دوم برای انتخابات دوره دهم مجلس شورای اسلامی قرار گرفت و با کسب ۱۹۳٬۳۹۹ رأی از مجموع ۶۷۱٬۴۷۱ رای مأخوذه شهر اصفهان به عنوان نماینده منتخب اعلام شد.

 

 

ابطال آرای مینو خالقی توسط شورای نگهبان

در آخرین روز اسفند ماه سال ۱۳۹۴ شورای نگهبان با ارسال نامه‌ای به استانداری اصفهان از ابطال آرای مینو خالقی پس از انتخاب شدن توسط مردم خبر داد. خالقی نیز طی بیانیه‌ای خواهان برخورد مسئولان با شایعات ایجاد شده و بازی با آبروی افراد شد.

بر اساس اعلام وزارت کشور در رابطه با ابطال آرای مینو خالقی و نحوه جایگزینی نماینده بعدی بین این نهاد و شورای نگهبان اختلاف نظر وجود داشته و بحث‌ها در این رابطه ادامه یافت. محمدحسین مقیمی، معاون سیاسی وزارت کشور و رئیس ستاد انتخابات هفتم اسفند ۱۳۹۴ تصمیم‌گیری در خصوص صلاحیت یا عدم صلاحیت وی در حال حاضر که انتخابات پایان یافته است را مربوط به مجلس شورای اسلامی و با سازوکار تأیید یا عدم تأیید اعتبار نامه وی از سوی نمایندگان مجلس می‌دانست؛ محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت نیز در مصاحبهٔ مطبوعاتی خود در ۱۳۹۵/۱/۱۷ در سخنی مشابه تأیید صلاحیت مینو خالقی را در حوزهٔ مسئولیت مجلس شورای اسلامی با سازوکار تأیید یا عدم تأیید اعتبار نامه وی بیان کرد که موضع رسمی دولت حسن روحانی در این مورد بود.

شورای نگهبان دلیل رد صلاحیت او را تاکنون اعلام نکرده است. اما سیامک ره پیک، سخنگوی هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات اعلام داشته که دلایل ابطال آرای خانم مینو خالقی به شخص وی اعلام شده است.

۱۸ فروردین ۱۳۹۵، محمدحسین مقیمی، رئیس ستاد انتخابات کشور اعلام کرد که آرای منتخب سوم اصفهان ابطال نشده است، بلکه با استناد به نامه ارسالی از شورای نگهبان به وزارت کشور، انتخابات نفر سوم منتخب شهرستان اصفهان ابطال شده است. وی از ارسال دو نامه مجزای منتخب سوم به شورای نگهبان و رئیس جمهور خبر داد و افزود: «رونوشت این دو نامه در اختیار وزارت کشور قرار گرفته و شخص وزیر کشور با استناد حقوقی به تبصره ۳ ماده ۵۲ قانون انتخابات، نظر خود را در قالب یک نامه به شورای نگهبان ارسال کرده است.

ما هیچ تصمیمی برای اظهارنظر درخصوص انتخابات اصفهان و نفر احتمالی جایگزین تا پیش از اعلام رسمی مواضع شورای نگهبان در قبال نامه ارسال شده نداریم و منتظر نظر شورای نگهبان خواهیم ماند. زمانی که موعد قانونی شورای نگهبان برای تأیید یا رد صلاحیت کاندیداها یا منتخبین می‌گذرد و در عین حال مدارکی قابل استناد علیه شخص یا اشخاصی از منتخبین آشکار می‌شود، این مدارک باید براساس قانون به مجلس شورای اسلامی فرستاده شود و همه ۲۹۰ منتخب مجلس جدید بار دیگر صلاحیت منتخبان را احراز کنند. وضعیت نهایی نماینده پنجم اصفهان در جلسه هفته آینده شورای نگهبان مشخص می‌شود.» او در عین حال اختلاف نظر شورای نگهبان و وزارت کشور را دربارهٔ مینو خالقی اختلاف نظری مهم و اساسی دانست.

 

 

در ۲۱ فروردین ۱۳۹۵، حسینعلی امیری، قائم مقام وزارت کشور اعلام کرد که علی‌رغم مخالفت وزارت کشور، شورای نگهبان بر رد صلاحیت و ابطال آرای مینو خالقی اصرار دارد و از نظر وزارت کشور علیرضا آجدانی، نفر ششم اصفهان که او نیز از فهرست امید است، جایگزین مینو خالقی خواهد شد. خبری که روز بعد از سوی هیئت نظارت انتخابات اصفهان تکذیب شد و رئیس این هیئت مدعی شد انتخاب نفر پنجم باید به میان دوره‌ای برود.

 

درخواست صدور اعتبارنامه مینو خالقی از سوی نمایندگان

پس از ابطال آرای مینو خالقی، چند تن از منتخبان مجلس دهم ضمن مخالفت صریح با این اقدام شورای نگهبان، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور را به استیضاح در صورت عدم صدور اعتبارنامه مینو خالقی تهدید کردند. در رأس آن‌ها علی مطهری، منتخب دوم تهران قرار داشت:

• علی مطهری، نماینده مجلس نهم و منتخب دوم تهران ضمن تهدید عبدالرضا رحمانی فضلی به استیضاح در صورت عدم صدور اعتبارنامه خالقی اعلام کرد: «بر اساس آئین‌نامه مجلس شورای اسلامی در صورتی که مدارکی در خصوص رد صلاحیت شدن یک نماینده مجلس پس از انتخاب شدن از سوی مردم پیدا شود باید این مسئله در مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار بگیرد. استیضاح وزیر کشور به دلیل تبدیل نشدن این مسئله خلاف، به یک رویه ثابت صورت می‌گیرد. در صورتی که این مسئله به یک رویه تبدیل شود به روزی می‌رسیم که رئیس جمهوری را به همین بهانه رد صلاحیت کنند.»
• محمدرضا عارف، منتخب اول تهران در ۳ اردیبهشت ۱۳۹۵ با اشاره به ابطال آرای مینو خالقی اعلام کرد: «بنای ما بر این است که فعالیت‌ها در این موضوع رسانه‌ای نشود اما به‌صورت حقوقی آن را دنبال می‌کنیم، در قانون با صراحت آمده که اگر پس از انتخابات و تأیید آن سندی پیدا شد در زمان تأیید اعتبارنامه باید بررسی شود، کاش این مسئله هم به صورتی حل می‌شد و مطرح نمی‌شد که شورای نگهبان در چارچوب آئین‌نامه کار نمی‌کند.»
• محمود صادقی، حقوقدان و یکی دیگر از منتخبین تهران نیز در ۱۲ فروردین ۱۳۹۵ به ایرادها بر نظر شورای نگهبان در این شرایط اشاره و خاطرنشان کرد که یکی از ایرادها این است که ما یا ابطال رای داریم که کل رای مأخوذه باید ابطال می‌شود، یا ابطال صندوق داریم که کل صندوق ابطال می‌شود یا ابطال کل آرای یک حوزه انتخابیه است. از این سه حالت خارج نیست، اما بر اساس هیچ ماده قانونی نمی‌توان از یک برگه که پنج رای در آن نوشته شده، رای یک نفر را ابطال کرد زیرا امکان‌پذیر نیست. او همچنین یادآور شد که از جهات مختلف تصمیمی که به صورت غیررسمی شنیده شده اشکال دارد و باید مبنای این ابطال مشخص شود. اگر رد صلاحیت باشد، که موعد رد صلاحیت گذشته و باید موضوع تأیید اعتبارنامه‌ها به خود مجلس موکول شود. اگر بپذیریم شورای نگهبان می‌تواند صلاحیت را در این مرحله رد کند، پس ابطال آرا با صورت جزئی دارای مشکل است. حالا با فرض ابطال آرا به این صورت در نهایت این است که افراد بعدی باید به مرحله دوم بروند که در اینصورت برگزاری انتخابات میان دوره‌ای اساساً جایگاه قانونی ندارد.
• غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده مجلس نهم و منتخب اول رشت در ۳ اردیبهشت ۱۳۹۵ نیز ضمن انتقاد از گشت ارشاد نامحسوس و عدم صدور اعتبارنامه مینو خالقی گفت: «الان شصت کرسی برای مجلس باقی مانده است. باید به هر شکلی شده مردم را از دولت ناامید کنند. در این وضعیت وزارت کشور باید ورود کند تا در انتخابات مرحله دوم چنین مسائلی بر روی مردم اثر گذار نباشد. در صورتی که وزیر کشور در این رابطه ابراز بی‌اطلاعی کند و یا بگوید من کاره‌ای نیستم همان بهتر که درب آن وزارت خانه را با چنین وزیری ببندیم. در همین رابطه در صورتی که در مرحله بعدی وزارت کشور درخصوص پرونده منتخب مردم اصفهان اظهار نظر نکند و موضوع را به بررسی اعتبار نامه‌ها موکول نکند وی را استیضاح خواهیم کرد. اگر وزیر کشور در مورد پرونده مینو خالقی و پلیس نامحسوس اخلاقی کوتاهی کند و تنها نقش تماشاگر را بازی کند عاقبت خوبی برای آقای رحمانی فضلی پیش بینی نمی‌کنم.»

 

 

پیشنهاد وزارت کشور برای تصویب استفساریه در مجلس

در ۷ اردیبهشت ۱۳۹۵، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور در برنامه نگاه یک شبکه اول صدا و سیما در پاسخ به سؤال دربارهٔ ابطال رای مینو خالقی یکی از منتخبین استان اصفهان برای مجلس شورای اسلامی از سوی شورای نگهبان گفت: «داشتن مجوز قانونی برای رد صلاحیت یکی از مسائلی است که از سوی شورای نگهبان مطرح بوده لذا شورا بر این اساس آرای مینو خالقی را ابطال کرده است که از لحاظ قانونی این امر امکانپذیر نیست، زیرا وقتی که انتخابات یک استان تأیید می‌شود نمی‌توانیم رای یک نفر را تأیید نشده بدانیم از این رو وزارت کشور معتقد است اعتبارنامه مینو خالقی باید به مجلس ارائه و در آنجا دربارهٔ صلاحیت این فرد تصمیم گرفته شود.»

وی تأکید کرد: «البته در این بین برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز معتقد هستند که وزارت کشور باید بدون کسب اطلاع از شورای نگهبان اعتبار نامه مینو خالقی را به مجلس شورای اسلامی ارسال کند اما طبق قانون وزیر کشور تنها زمانی می‌تواند اعتبار نامه یک نامزد را به مجلس ارسال کند که شورای نگهبان آن را تأیید کند از این رو وزارت کشور هیچ راه قانونی را برای ارسال اعتبار نامه به مجلس ندارد.

 تنها راه حل ممکن دربارهٔ مینو خالقی این است که مجلس استفساریه بدهد که نظر شورای نگهبان درست است یا نظر وزارت کشور، تا موضوع حل شود. اگر مجلس طرح استفساریه را دربارهٔ این فرد ارائه ندهد بر اساس نظر شورای نگهبان مینو خالقی نمی‌تواند وارد مجلس شود.»

 

درخواست صدور اعتبارنامه مینو خالقی از سوی رئیس جمهور

در ۹ اردیبهشت ۱۳۹۵، حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در همایش شوراها با استناد به قانون اساسی ایران اعلام کرد: «براساس قانون اساسی هر نماینده‌ای که از هر حوزه انتخابیه انتخاب می‌شود پس از رای آوردن، اعتبارنامه آن باید در مجلس شورای اسلامی بررسی شود و هیچ نهاد دیگری نمی‌تواند در فاصله رای آوردن منتخب تا صدور اعتبارنامه وی در مجلس در آن مداخله کند».

 

 

نامه علی مطهری به رئیس جمهور

در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۵، علی مطهری در نامه‌ای ضمن تشکر از مواضع رئیس جمهور دربارهٔ صدور اعتبارنامه خالقی نوشت: «گرچه این اظهارنظر شما گام بلندی است در دفاع از حقوق ملت و آرای مردم، ولی برای به سرانجام رساندن تلاش‌ها جهت جلوگیری از یک بدعت و یک رویه غلط یعنی حذف یک منتخب پس از انجام یک انتخابات سالم، لازم است به وزارت کشور دستور فرمایید که اعتبارنامه خانم مینو خالقی را صادر و به مجلس ارسال کند. این اقدام در گذشته نیز سابقه دارد.

در انتخابات دوره سوم مجلس شورای اسلامی، اعتبارنامه منتخب مردم نیشابور پس از یک انتخابات سالم از سوی هیئت نظارت امضا نشد. وزیر کشور وقت که این اقدام شورای نگهبان را خلاف بیّن و آشکار قانون می‌دانست اعتبارنامه وی را صادر و به مجلس فرستاد. مجلس نیز اعتبارنامه او را تصویب کرد و وی چهار سال نماینده بود. امام خمینی (ره) نیز این اقدام را تلقی به قبول کردند.» او همچنین موضوع را واضح تر ازین دانست که به استفساریه مجلس نیاز داشته باشد و اظهارات وزیر کشور را در این موضوع، فرار از استیضاح عنوان کرد.

 

ارجاع موضوع به هیئت عالی حل اختلاف قوا

در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۵ و همزمان با آغاز به کار همایش فراکسیون امید و حضور مینو خالقی در جمع منتخبان این فراکسیون، علی مطهری، منتخب دوم تهران اعلام کرد که موضوع صلاحیت مینو خالقی منتخب مردم اصفهان در مجلس دهم به هیئت عالی حل اختلاف قوا ارجاع داده شده است و راه استفسار قانون نیز در این زمینه وجود دارد و می‌توان به طور موازی هر دو راه را رفت. وی اضافه کرد: «البته نظر هیئت حل اختلاف قوا مشورتی است و قاطع نیست.»

مطهری در پاسخ به این سؤال که اگر نظر آنها به نفع شورای نگهبان باشد، باز هم استیضاح وزیر کشور را دنبال می‌کنید گفت: «باید ببینیم این موضوع به کجا می‌رسد. راه استفسار قانون نیز وجود دارد و می‌توان به طور موازی هر دو راه را دنبال کرد. امکان طرح استفساریه در این زمینه در این مجلس وجود دارد.»