چاله هوایی چیست و چه قدر خطرناک است؟

ستاره | سرویس علوم – در روزهای نخست صنعت هواپیمایی برای بیان افت یا صعود ناگهانی و غیر منتظره هواپیماها در حین پرواز كه بوسیله سرنشینان آن احساس می شد از اصطلاح «Pocket Air» كه به معنای چاه هوایی است استفاده می کردند. همچنین اگر هواپیما در پرواز خود ناگهان با باد رو به رو مواجهه شود، چون سرعت آن نسبت به هوا افزایش می یابد هواپیما بطور غیرمنتظره اوج می گیرد و عكس این حالت هم در باد پشت « Tail wind» صدق می كند. در ادامه این مطلب ما قصد داریم شما را با این پدیده آشنا کنیم تا آگاهی شما باعث عملکرد بهترتان در سفرهای هوایی باشد.

 

چاله هوایی چیست؟

برای شروع توضیح اینکه اصلا چاله هوایی چیست بهتر است با بررسی خود واژه «چاله هوایی» شروع کنیم. کلمه‌ای که در نخستین نگاه، ذهن را به سمت سوراخ‌هایی در آسمان یا چاله‌هایی مشابه آنچه روی زمین و در وسط خیابان است، سوق می‌دهد! اما واقعیت این است که چنین تکان‌هایی بسیار متفاوت تر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد.

 

 

یکی از خلبانان در مورد این پدیده می گوید: چاله های هوایی مثل دست اندازهای کوچکی هستند که تقریبا می توانم بگویم هر روز در مسیرهای پروازی با آنها مواجه می شویم. مانند رانندگی با ماشین و همانطور که در خیابان، دست اندازهایی وجود دارد، در آسمان هم دست اندازهایی وجود دارد که به آنها چاله ی هوایی می گویند و وقتی هواپیما در این چاله های کوچک عجیب می افتد، دچار لغزش هایی می شود و شاید خیلی خوشایند نباشد اما خطرناک نیست و بخشی از پرواز است

 

آشفتگی هوایی

به چاله هوایی آشفتگی هوایی هم می گویند. این آشفتگی حتی در موارد شدید هم که بسیار به ندرت اتفاق می افتد شاید بسیار ناخوشایند باشد ولی خطرناک نیست و در موارد ملایم و متوسط مثل برخورد با یک دست-انداز معمولی می باشد. وجود این چاله ها از قبل قابل پیش بینی نیست اما میتوان با هماهنگی با برج مراقبت و پرواز در ارتفاع امن گزارش شده، از برخورد، حتی الامکان خودداری کرد.

 

 

شرایط هواپیما هم در قرار نگرفتن در چاله هوایی بی تأثیر نیست، مثل سنگینی و سرعت بالا و داشتن نیروی کششی قوی از مزایاست. در مواردی گزارش شده است که چاله هوایی باعث زخمی شدن مسافران هم شده و این همان درصد ناچیز این قضیه میباشد چرا که روزانه هواپیماها با چاله های هوایی روبرو میشوندو هیچ اتفاقی هم نمی افتد.

 

نوع دیگر چاله هوایی  Turbulnce

تلاطم هوای صاف یا(CAT)Clear Air Turbulnce، همان تلاطم‌هایی است که باعث برخی تکان‌های شدید میان پرواز می‌شود و در حقیقت فضای بین توده هوا با سرعت باد و دمای مختلف است. زمانی که دو توده هوا با مشخصات متفاوت در ارتفاعات بالا (تقریبا هفت تا ۱۲ کیلومتری بالای سطح زمین) به هم می‌رسند، تلاطم و جریان‌های هوایی با سرعت بسیار زیاد و جهت‌های تا حدی مخالف با آنچه خود دارند را به وجود می‌آورند. این جریان‌های مخالف دلیلی هستند برای تغییر در کارایی وسیله پرنده و کاهش یا افزایش ارتفاع ناگهانی آن که در داخل هواپیما به صورت تلاطم خودنمایی می‌کند.

 

 

با افزایش ارتفاع در اولین لایه جوی سطح زمین (تروپوسفر)، دما با شیب تقریبا مشخصی کاهش می‌یابد. زمانی که به لایه دوم (استراتسفر) نزدیک می‌شویم، این شیب به صورت خنثی و دمای ثابت درآمده و پس از ورود به لایه دوم، افزایش دما همراه با افزایش ارتفاع ادامه پیدا می‌کند. این تغییرات دمایی در لایه خنثی (تروپوپاز) که نزدیک به ارتفاع پروازی بیشتر هواپیماهای تجاری دور برد در عرض‌های جغرافیایی بالاست، باعث ایجاد تفاوت در غلظت اتمسفر و در نتیجه متأثر کردن کارایی پرواز وسیله پرنده می‌شود که در نهایت سفری ناآرام و پرتلاطم را برای مسافران خسته در پی خواهد داشت.

 

چاله هوایی چقدر خطر ناک است؟

این را بدانید که امروزه چاله هوایی نمی‌تواند هواپیمایی را خراب کند، نهایتاٌ تکانی به آن می‌دهد و فوق فوقش کمی از قهوه تان روی لباستان می‌ریزد. البته در مواردی کم هم همین چاله های هوایی باعث مصدومیت مسافران و مهمانداران شده است اما تابه حال گزارشی مبنی بر فوت کسی به علت ورود به چاله هوایی اعلام نشده است، به همین دلیلکه بهتر است شما در طول پرواز خود کمتر از صندلی بلند شوید، اما در کل میتوان گفت که مطمئن باشید خطری شما را تهدید نمیکند، خونسرد باشید و از سفر خود لذت ببرید.