ستاره | سرویس روانشناسی – ادامه تحصیل سالمندان یکی از راهکارهای داشتن جامعه ای پویاست؛ مراقبتهای بهداشتی، مراقبتهای اجتماعی، افزایش کیفیت زندگی، افزایش بهبود عملکرد فیزیکی سالمندان نه تنها از درصد مرگ و میر سالمندان بر اثر بیماریهای حاد و مزمن میکاهد، بلکه افزایش طول عمر را با برخورداری از رفاه بیشتر همراه میسازد. بیتوجهی به ابعاد مختلف این قشر و نیازهای آنان میتواند مانعی جدی در برابر توسعه قلمداد شود به این صورت که اگر نیازهای روانی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی این قشر نادیده گرفته شود و قابلیتهای لازم را برای زندگی نداشته باشند. اگر جوان شدن جامعه ما در شریط حاضر امري ناگهاني و غيرمترقبه بوده است، سالمند شدن آن کاملا قابل پيش بيني است. بنابراين مديران جامعه اگر از هم اکنون به فکر ايجاد ساختارها، تمهيدات و روالهاي لازم براي برخورد با چنين پديدهاي باشند، در آینده در اين زمينه با امواجي از مشکلات رو به رو نخواهيم شد و در آينده ميتوانیم پاسخگوي نيازهاي اين لشکر عظيم باشیم.
ادامه تحصیل سالمندان و بهداشت روانی سالمندان
در اين ميان اما بهداشت روانی و توجه به نيازهاي روانی نيز از اهميت ويژه ای برخوردار است. چناچه اين اقشار از سلامت روانی خوبی برخوردار باشند اين امر تا حد زيادی بر سلامت جسمی و بهبود مناسبات اجتماعی آنان نيز اثر گذار خواهد بود و موجب جلوگيری از هدر رفتن هزينههای جامعه جهت درمان آنان که هزينه بالايی را نيز در بر میگيرد خواهد شد.
ازجمله مواردی که کمک شايانی به بهداشت روانی بازنشستگان مینمايد تشويق و ترغيب آنان براي ادامه تحصيل و کسب مدارج تحصيلي بالاتر است. افرادی که در هنگام اشتغال به هر دليلی نتوانستهاند به تحصيلات خود ادامه دهند (به ويژه از مقطع ديپلم به بالا) در هنگام بازنشستگی میتوانند به ادامه تحصيل تشويق شوند. در اين راستا مديران جامعه میتوانند برنامه ويژهای را براي افزايش ظرفيت رشتههای تحصيلی يا سهميهای را براي آنان در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی در نظر بگيرند و حتی اين امتياز به عنوان يک مشوق براي آنان قائل شود که چنانچه موفق به اخذ مدرک تحصيلی در مقاطع بالاتر گردند طبق ضوابطي در حقوق بازنشستگی آنان اثر گذار خواهد بود. دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و مراکز آموزشی موسسات و سازمانها نيز از خدمات کسانی که بعد از بازنشستگی در مقاطع تحصيلی کارشناسی ارشد و دکترا فارغ التحصيل میشوند با پرداخت حق الزحمهای مناسب جهت آموزش نيروهای جوان استفاده نمايند.
شاید نیاز به بازگو کردن نباشد که سالمندی و کهنسالی در فرهنگ و باورهای ما از چه پایه احترام و تکریم برخوردار بوده است. این مطلب را نه تنها میتوان در فرهنگ عامه و روزمره که در فرهنگ مکتوب نیز یافت. بدین سبب در آموزههای ما بر آموختن از پیران و جهاندیدگان تأکید فراوان شده است.
البته میزان پذیرش شرایط دوره سالمندی از سوی فرد سالمند اهمیت دارد. این پذیرش در بین افراد مختلف و با فرهنگهای گوناگون متفاوت است، برخی به مرور از مشارکت در زندگی اجتماعی کناره میگیرند و در مقابل، جامعه نیز آنها را به کناری مینهد که این خود احساس بیهودگی و افسردگی را در فرد سالمند تعمیق میکند. ولی برخی دیگر از سالمندان با نقشهای جدیدی که مطابق با وضعیت آنهاست این دوره را به دورهای نسبتا فعال و رضایت بخش بدل میسازند.
در هر حال علاوه بر خصوصیات فردی، شرایط اجتماعی و به ویژه شرایط خانوادگی شخص سالمند هم بسیار مهم است. شرایط مناسب خانواده و جامعه میتواند شخص را به سوی پذیرش وضعیت جدید سوق دهد و شرایط نامناسب خانواده و جامعه میتواند او را منزوی و تنها کند. به علاوه میزان سلامت جسمی شخص سالمند در این مرحله از زندگی، عاملی مهم در وضعیت زندگی اجتماعی اوست، چرا که برای هر نوع مشارکت اجتماعی در مورد سالمندان، ابتدا میزان سلامت آنها مطرح است. برخورداری از سلامت جسمانی میتواند به بهبود روابط اجتماعی و مقابله با هجوم افسردگی کمک کند.