ستاره | سرویس مذهبی – عید قربان یا عید الاضحی از عیدهای بزرگ مسلمانان است. بنابر روایات دینی، در این روز خدا به ابراهيم خلیل فرمان داد اسماعيل را ذبح کند که یادآور زیباترین نمونه بندگی انسان در برابر خداوند متعال است. عید قربان، عید فداکاری، ایثار، قربانی، اخلاص و عشق است. قربانی کردن فرزند عزیز خود، در راه خدا، امتحانی الهی برای حضرت ابراهیم علیه السلام بود که عید قربان یادآور آن است. اسلام نیز خواسته است که مسلمانان هر سال عید قربان را جشن گیرند تا این اصول و ارزشهای الهی را همواره بیاد داشته و از آن در زندگی خود بهره مند گردند. مسلمان در این روز خود را برای تبعیت از دستورات خداوند و کسب رضایت الهی آماده هرگونه ایثار و فداکاری میکنند.
اعمال عید قربان
از امام صادق (ع) روایت شده که : « امیرالمونین (ع) دوست داشت چهار شب از سال، خود را فارغ نماید؛ شب اول رجب، شب نیمه شعبان، شب عید فطر و شب عید قربان» این فراغت بهمعنای شب زنده داری و راز و نیاز با معبود یگانه است. در این شبب درهای آسمان بهروی بندگان گشوده شده تا بتوانند از فضیلت آن بهرهمند گردند. همچنین زیارت امام حسین (ع) در این شب بههمراه خواندن دعای «یا دائِمَ الْفَضْلِ عَلیَ الْبَرِیَّةِ» بسیار تاکید شده است.
۱. غسل
۲. دعا و مناجات
۳. نماز عید قربان
۴. تکبیر
خواندن تکبیرات برای کسی که در منا باشد بعد از پانزده نماز که اولش نماز ظهر روز عید است و آخرش نماز صبح روز سیزدهم است. و کسانی که در سایر شهرها هستند نیز بعد از ده نماز از ظهر روز عید تا صبح دوازدهم این تکبیرات را بگویند. که این تکبیرات بنا بر روایت صحیح در اصول کافی از این قرار است:
اللهُ اَکْبَرُ اللهُ اَکْبَرُ لا اِلهَ اِلا اللهُ وَاللهُ اَکْبَرُ اللهُ اَکْبَرُ اللهُ اَکْبَرُ و لِلّه الْحَمْدُ اللّهُ اَکْبَرُ عَلی ما هَدانا اَللّهُ اَکْبَرُ عَلی ما رَزَقَنا مِنْ بَهیمَةِ الاْنْعامِ وَالْحَمْدُلِلّهِ عَلی ما اَبْلانا.
خدا بزرگتر از توصیف است، معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگتر است، و ستایش خاص خدا است خدا بزرگتر است بر آنچه ما را راهنمایی کرد خدا بزرگتر است بر آنچه روزی ما کرد از چهارپایان انعام (شتر و گاو و گوسفند) و ستایش خاص خدا است برای آنکه آزمود ما را.
و مستحب است که به مقداری که توانایی است این تکبیرات بعد از نمازها تکرار شود.
۵. قربانی کردن
یکی از اعمال این عید بزرگ سنت قربانی کردن است که مختص به حاجیان نبوده بلکه همه مسلمانان بسته به استطاعت مالی خویش میتوانند قربانی کنند.
در منابع روایی، روایاتی از معصومین علیهمالسلام نقلشده است که اشاره به جملات دعاگونه ایشان هنگام ذبح قربانی دارد. شیخ طوسی در یکی از کتابهای خود نقل کرده است که: رسول خدا صلوات الله علیه هنگام ذبح قوچی فرمودند: «اللهمّ تقبّل من محمد و آل محمد و من امّة محمد؛ خدایا این قربانی را از من محمد و آل محمد و هم چنین امت محمد قبول فرما!»
در جایی دیگر وارد شده است: شخصی که طریقه ذبح کردن قربانی را میداند بهتر آن است که خودش ذبح کند و اگر نمیدانست کسی را دستور دهد و خود او نیز حاضر باشد. در وقت ذبح قربانی پیشانی آن را بهطرف قبله نموده و «بسم الله الرحمن الرحیم» گفته و ذبح نماید و بعد از ذبح قربانی این دعا را بخواند: « وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ، حَنِیفاً مسلما وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ، إِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکِی وَ مَحْیایَ وَ مَماتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ، لا شَرِیکَ لَهُ، وَ بِذلِکَ أُمِرْتُ، و أنا من المسلمین، اللهم منک و لک، بسم الله و الله أکبر، اللهم تقبل منی»
و نیز از مولای متقیان امیر مومنان علیه السلام نقلشده است که: قربانی مسلمان را جز مسلمان نکشد و هنگام ذبحش بگوید: «بسم اللَّه و اللَّه اکبر وَجَّهْتُ وَجْهِی لِلَّذِی فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِیفاً مسلما وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکینَ،إِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکی وَ مَحْیای وَ مَماتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ، لا شَرِیک لَهُ وَ بِذلِک أُمِرْتُ وَ أَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِینَ.»