پرورش بلدرچین در خانه (اصول مهم در آموزش پرورش بلدرچین)

ستاره | سرویس گیاهان و حیوانات – بلدرچین یکی از پرندگانی است که گوشت آن طعم بسیار لذیذی دارد و علاوه بر این بسیار هم مقوی می‌باشد. تقاضا برای مصرف گوشت بلدرچین در سالیان اخیر زمینه را برای یک کسب و کار جدید آماده کرده است و آن پرورش بلدرچین است. قطعا برای شروع هر کاری باید با شرایط و مزایا و معایب آن آشنایی داشته باشید تا بتوانید در آن زمینه موفق شوید. در ادامه نحوه نگهداری و پرورش بلدرچین در خانه را ذکر خواهیم کرد.

ویژگی‌های پرنده بلدرچین

بلدرچین پرنده‌ای پرجنب و جوش از خانواده ماکیان و زیرخانواده کبک‌سانان است و دارای گوشت بسیار لذیذ، خوش‌طعم و مقوی است. دلیل طعم مطبوع گوشت این پرنده وحشی، جست‌و‌خیز فراوان و پروازهای متناوبی است که در طول حیات خود انجام می‌دهد. به طور کلی بلدرچین‌ها پرندگانی پرطاقت، نیرومند و مقاوم می‌باشند و می‌توانند در گستره وسیعی از مناطق با آب و هواهای گوناگون رشد و تولید مثل نمایند که این توانایی ناشی از قدرت سازگاری بالای آن‌ها با شرایط گوناگون محیطی می‌باشد.

بلدرچین دارای گوشتی با پروتئین بالا و درصد چربی کمتری می‌باشد که برای کودکان و بیماران بسیار سودمند و مفید می‌باشد. همچنین کیفیت تخم بلدرچین بالا و دارای انواع ویتامین‌ها (به جز ویتامین c) بوده و میزان کلسترول آن از تخم مرغ کمتر است.

آشنایی با پرورش بلدرچین در خانه

صنعت پرورش بلدرچین حدود ۱۲ تا ۱۵ سال پیش در ایران آغاز شد و با توجه به سرمایه گذاری‌های انجام گرفته در سالیان اخیر پیشرفت قابل ملاحظه‌ای نموده است بطوریکه هم اکنون در ایران نژادهای گوناگونی از این پرنده پرورش داده می‌شوند. وجود ویژگی‌های مناسب همچون رشد سریع ، بلوغ زودرس ، تولید تخم بالا ، کوتاهی فاصله میان نسل‌ها ، بالابودن تراکم پرورشی در واحد سطح ، ارزان بودن جیره مصرفی ، حساسیت کم نسبت به بعضی از بیماری‌های طیور ، قیمت بالای تولیدات که شامل گوشت و تخم می‌باشد و به خصوص بازگشت سریع سرمایه سبب شده است تا بلدرچین به عنوان یک پرنده مطلوب نزد کشاورزان و پرورش‌دهندگان تلقی شده و علاقمندان زیادی به پرورش صنعتی این پرنده روی آورند.

همگام با توسعه این صنعت و عرضه گوشت بلدرچین، بازارهای مصرف گوشت و تخم آن نیز پیشرفت قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده و با توجه به ارزش غذایی گوشت و تخم آن و بالا رفتن آگاهی‌های عمومی در زمینه تغذیه انتظار آن می‌رود که استقبال عمومی از محصولات بلدرچین روز به روز افزایش یابد. برای پرورش بلدرچین موارد زیر را باید مد نظر قرار داد:

مکان نگهداری بلدرچین

از آنجاییکه پرورش بلدرچین جزء مشاغل خانگی محسوب می‌شود در منزل مسکونی نیز امکان پرورش وجوددارد. در یک اتاق ۱۲ مترمربعی تعداد ۱۰۰۰ پرنده در قفس‌هایی به ابعاد ۶۰*۱۰۰ سانتی‌متری (هر قفس ۴۰ پرنده) می‌توان پرورش داد. محل نگهداری بلدرچین‌ها هر ۱۰ روز یکبار باید نظافت شود. همچنین محل پرورش بلدرچین در شب باید تاریک و بدون هیچگونه روشنایی باشد.

قفس‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که دان‌خوری‌ها بیرون قفس تعبیه شده باشد. همچنین سیستم آب‌خوری قفس‌ها باید مجهز به نیپل فنجان‌دار باشد که به طور اتوماتیک پر از آب شود. در این سیستم  نهایت بهداشت رعایت شده است و از شیوع بیماری جلوگیری می‌کند. در طراحی این قفس‌ها باید شیبی لحاظ شود که به محض اینکه بلدرچین تخم می‌گذارد تخم‌ها به داخل جا تخمی مخصوص منتقل شود و مجبور نباشید در قفس را باز کرده و تخم‌ها را از درون قفس جمع کنید.

نکته مهم در طراحی این قفس‌ها که باید مدنظر باشد این است که فضولات پرندگان به راحتی به بیرون از قفس منتقل شده و جمع‌آوری راحتی داشته باشد. این فضولات کود مناسبی برای کشاورزی می‌باشند. همچنین به دلیل دمای بالای بدن بلدرچین به جز در روزهای آغازین تولد جوجه‌ها شما در هیچ یک از فصول نیاز به سیستم گرمایشی ندارید و تنها باید سیستم تهویه در مکان نگداری قرار دهید.

خوراک بلدرچین

همواره بایستی یک جیره متعادل با مقادیر بالای پروتئین در اختیار جوجه بلدرچین قرار گیرد. برای تغذیه خانگی می‌توانید از دانه جوجه (یا دانه پلیتی) که در بازار موجوداند و به صورت مخلوطی از دانه‌های مختلف هستند استفاده کنید. هر بلدرچین روزانه باید ۳۰ گرم دان (سه مرتبه در روز) مصرف کند.

تخم‌گذاری بلدرچین

بلدرچین‌ها تخم زیادی تولید می‌كنند. بلدرچین ماده ۲۶۰ عدد تخم در اولین سال تخم‌گذاری خود می‌گذارد روی همین اصل بلدرچین‌ها جزو پرندگان كثیر تخم هستند. بلدرچین ماده درحدود سن ۵۰ روزگی به اوج تولید تخم می‌رسد. تاریخ نگهداری تخم بلدرچین بسته به شرایط نگهداری تا یک ماه می‌باشد. با رعایت نکات بهداشتی ۹۰ درصد بلدرچین‌ها هر روز تخم خواهند گذاشت.

بیماری‌هایی که سلامت بلدرچین‌ها را تهدید می‌کند

بلدرچین معمولا به بیماری‌های زیر حساسیت بیشتری دارد:

• مارک: که واکسیناسیون آن در سن ۲۰ روزگی و با تزریق در ناحیه گردن صورت می‌گیرد.

• نیوکاسل: که واکسیناسیون آن همزمان با مارک به صورت قطره چشمی صورت می‌گیرد و هر ۳ ماه یک بار به صورت اسپری مصرف می‌گردد.

• آبله: که واکسن آن در ۸ -۶ هفتگی مصرف می‌گردد.

از دیگر بیماری‌هایی که بلدرچین را درگیر می‌نماید می‌توان به کوکسیدیوز ، کانی بالیسم ، سالمونلا ، ورم روده‌ای قرحه‌ای و برونشیت اشاره کرد.

فرآیند جوجه‌کشی و تولید مثل

بلدرچین ماده خیلی سریع به بلوغ جنسی می‌رسد و حدود ۴۲ روزگی شروع به تخم‌گذاری می‌کند. فرایند جوجه‌کشی طبیعی بلدرچین نسبتا طولانی است و در فصول بهار و تابستان تخم‌گذاری می‌کند. بلدرچین‌های اهلی در تمام فصول سال اقدام به تولید مثل می‌نمایند. در طبیعت معمولا یک بلدرچین ماده و یک بلدرچین نر یک جفت را تشکیل داده و پس از جفت‌گیری اقدام به آشیانه‌سازی می‌نمایند.

در حالت طبیعی، بلدرچین‌ها آشیانه را بر روی زمین ساخته و معمولا بین علفزارها یا صخره‌ها قرار می‌دهند. بلدرچین‌ها حدود ۷۰ درصد تخم‌ها را در ساعات بعد از ظهر می‌گذارند. بلدرچین ماده پس از یک دوره تخم‌گذاری کرچ شده و روی تخم‌ها می‌خوابد. تخم‌ها معمولا پس از ۱۸ روز به جوجه تبدیل می‌شوند. هر بلدرچین ماده می‌تواند روی حدود ۱۰ عدد تخم بخوابد. به شرط مساعد بودن شرایط محیطی حدود ۷۵ و ۸۰ درصد تخم‌ها به جوجه تبدیل می‌شود. پرنده ماده در دوران جوجه‌کشی طبیعی بلدرچین به خوبی از تخم‌ها مراقبت کرده و آن‌ها را هر چند ساعت یک بار می‌چرخاند. اولین جوجه‌های بلدرچین در روز ۱۸ پوسته تخم را شکسته و از تخم خارج می‌شوند، و بقیه آن‌ها احتمالا روز بعد از تخم خارج شوند.

جوجه‌های متولد شده بسیار ضعیف بوده و نیاز به مراقبت مادر دارند. وزن جوجه بلدرچین‌ها هنگام خروج از تخم حدود ۶ تا ۷ گرم است.

جوجه‌ها در بدو تولد دارای رنگ قهوه‌ای با نوارهای زرد هستند. بلدرچین‌های ماده در ساعات اولیه خروج جوجه‌ها از تخم وظیفه خشک کردن آن‌ها را برعهده  داشته و تا چند ساعت جوجه‌ها را در زیر پر و بال خود می‌گیرند. مراقبت از جوجه ها معمولا تا ۲ یا ۳ هفته پس از تولد ادامه می‌یابد.