همه آنچه درباره گیاه و خواص مورد باید بدانیم

ستاره | سرویس خواص شناسی – مورد گیاهی پایا به شکل درختچه یا بوته و از تیره موردیان می‌باشد. این درخت یا درختچه همیشه سبز دارای برگ‌های بیضی نوک‌تیز، بدون دندانه، چرمی و به رنگ سبز تیره می‌باشد که به طور متقابل بر روی ساقه قرار می‌گیرند و معطرند. با خواص مورد بیشتر آشنا شوید.

گیاه مورد

گل‌های این گیاه، سفید رنگ، تقریبا درشت، زیبا و دارای عطر خاصی هستند که از اردیبهشت تا تیر ظاهر می‌شوند. میوه هسته‌ای مورد، کروی یا تخم‌مرغی به اندازه نخود و به رنگ آبی مایل به سیاه یا سیاه است که طعم گس و رزینی دارد. پوست ساقه مورد که به صورت تکه‌هایی از آن جدا می‌شود، معطر است. بر روی ساقه برجستگی‌هایی به نام گال وجود دارد. این برجستگی‌ها دارای مقدار زیادی تانن است و کاربرد دارویی دارد. با توجه به اینکه درخت مورد همیشه سبز می‌باشد، پرورش، نگهداری و کاشت آن بسیار رونق دارد. منطقه پراکنش آن نواحی مدیترانه، آسیا و ایران است. در ایران درخت مورد بیشتر در نواحی شمال، فارس، کرمان، بندرعباس، یزد و گیلان غرب دیده‌ می‌شود. قسمت‌های مورد استفاده خوراکی و دارویی مورد، میوه، گل، گال و برگ آن است.

خواص مورد (طبیعت و خواص درمانی)

 طبیعت گیاه مورد سرد و خشک است.

خواص دارویی این گیاه به طور خلاصه عبارتند از:

•  برای تقویت معده از پودر برگ مورد قبل از هر وعده غذایی استفاده کنید.
• برای درمان بیماری‌های پوستی می‌توان از خواص مورد استفاده کرد.
• برای درمان ورمی که در کنار ناخن ایجاد می‌شود ضماد برگ مورد استفاده می‌شود.
• برای رفع ورم روده، درمان بواسیر و اسهال قبل از غذا ۳ گرم برگ ساییده شده مورد فقط ظهر به مدت ۵ روز استفاده شود.
• از خواص مورد ضد عفونی و رفع تحریک مخاط دهان است، به این منظور بایستی دم کرده برگ گیاه مورد را غرغره نماییید.
• کنترل تعریق بدن، برطرف نمودن بوی بد زیر بغل و رفع بدبویی دست و پا از خواص مورد می باشد، به این منظور روزانه روغن مورد را به زیر بغل بمالید یا از پودر برگ آن استفاده کنید.
• برای رفع بیرون آمدگی مقعد برگ مورد را کوبیده و به صورت ضماد بگزارید.
• برای رفع درد کمر، ضربه و کوبیدگی، برگ مورد را پخته با پودر زیره کرمان، زرده تخم مرغ و روغن گل سرخ مخلوط کرده، کمی حرارت دهید، روی پارچه مالیده و روی اندام آسیب دیده قرار دهید.
• مورد بوی بد دهان را رفع و برای تقویت موی سر و سیاه شدن آن مفید است.
• برای درمان بیماری های دستگاه تنفسی از خواص مورد و دم کرده برگ آن استفاده می‌شود.
• گیاه مورد ضد باکتری و ضد ویروس است، همچنین دود کردن برگ مورد حشرات موذی را دور می‌کند.

دیگر موارد استفاده از خواص مورد

اسانس مورد در محصولات بهداشتی، مانند صابون و شامپو و فرآورده‌های پوستی، از جمله پماد و کرم و در عطر و ادکلن مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور متوسط از ۱۰۰ کیلوگرم برگ مورد، ۱۰ گرم اسانس به دست می‌آید. همچنین از چوب آن زغال فعالی با کیفیت عالی به دست می‌آید. چوب مورد بسیار محکم، قابل ارتجاع و دارای بافت ریز است و از آن در تهیه صنایع دستی، عصا و مبلمان استفاده می‌شود.

مضرات مورد (عوارض جانبی، موارد احتیاط و منع مصرف)

در موارد خاصی برخی افراد نسبت به ترکیبات بلفارول موجود در گیاه مورد، حساسیت به صورت خارش و جوش‌های ریز در محل مصرف نشان داده‌اند، از اینرو ضروری است قبل از مصرف جهت تست حساسیت‌زایی، روی پوست بازو که به طرف بدن است، مقدار کمی از بلفارول مالیده و پس از ۲ ساعت در صورت عدم بروز حساسیت (قرمزی و خارش) استفاده گردد.

باید توجه داشت فراورده های مورد نباید به مقدار زیاد و بی‌رویه و برای مدت طولانی به کار رود زیرا بر اثر دفع اسانس از راه دستگاه تنفس، مخاط برونش‌ها تحریک شده و عوارض ناراحت کننده‌ای ایجاد می‌شود. زنان باردار نیز نباید اسانس مورد را استفاده کنند. همچنین استفاده خوراکی بیش از اندازه مورد خطرناک بوده و موجب استفراغ، اسهال و مسمومیت می‌شود.

برگرفته از: دایره المعارف گیاهان دارویی