لمس اسما متبرکه بدون وضو چه حکمی دارد؟

ستاره | سرویس مذهبی – استفاده از منابع چاپی از جمله کتاب و روزنامه به یکی از کارهای روزمره ما تبدیل شده است. مسئله‌ای که این وسط خیلی مهم است این است که اکثر این منابع خصوصاً روزنامه‌ها پر از اسم‌هایی هستند که طبق اعتقادات ما دست زدن به آن‌ها بدون وضو جایز نیست. حکم لمس اسما متبرکه بدون وضو چیست؟ وظیفه ما در قبال اسماء متبرکه چیست؟ اصلاً خود اسماء متبرکه کدام اند؟ اسما متبرکه را از چه طریقی امحا کنیم؟ و کلی سؤالات دیگر که ستاره در این به آن‌ها پاسخ خواهد داد.

اسما متبرکه چیست؟

• استفاده از گردنبندی که آرم جمهوری اسلامی روی آن است  مانعی ندارد ولی بنا بر احتیاط بدون طهارت نباید به آن دست زد.

• آویختن گردنبندی که اسم پیامبر (ص) بر آن نقش بسته است اشکالی ندارد به شرطی که اسم مبارک پیامبر (ص) با بدن تماسی نداشته باشد.
• آیت‌الله مکارم شیرازی:
  در مورد لباس‌هایی که بر روی آن لفظ جلاله به کار رفته است اگر این لفظ درجایی چاپ‌شده که باعث هتک حرمت اسماء متبرکه نمی‌شود اشکالی ندارد و در هر حال باید مراقبت کرد که دست بی‌وضو بر آن نگذارند و آن را نجس نکنند.

• آویزان کردن قرآن به گردن یا لباس و حمل آن در صورتی که خطوط قرآن با بدن تماس مستقیم نداشته باشد بدون وضو مکروه است.

آیا بسمه تعالی اسماء متبرکه است؟

• اگر به جای لفظ الله از اصطلاح «ا…» استفاده شود حکم لفظ جلاله را ندارد اما اگر از «اله» استفاده کنیم حکم لفظ جلاله را پیدا می‌کند.
• استفاده از اصطلاح «ا…» به جای «الله» در مراسلات اداری شرعاً مانعی ندارد.
• لمس کردن بدون طهارت آرم جمهوری اسلامی اگر از نگاه عرف اسم جلاله خوانده شده و برداشت حرام است و در غیر این صورت اشکالی ندارد.

• لمس «ا…» که به جای «الله» نوشته می‌شود و نیز لمس ضمیری که به «الله» برمی‌گردد مثل «باسمه تعالی» و یا «هو الباقی» بدون وضو جایز است.

لمس کلمه «الله» در کلمات مرکب

• برای کسانی که وضو ندارند دست زدن به لفظ جلاله جایز نیست گرچه این لفظ جزئی از یک اسم مرکب باشد مثلاً حبیب الله.

• اگر لفظ جلاله بخشی از یک اسم مرکب باشد بنا بر احتیاط واجب لمس بدون وضوی آن جایز نیست.

لمس قرآن بر روی تابلو یا دیوار و…

• حرمت دست زدن به قرآن اختصاص به مصحف شریف ندارد بلکه عمومیت دارد و تمامی کلمات  و آیات قرآنی را هرچند در کتاب، جریده، مجله، تابلو یا نقش دیوار باشد شامل می‌شود.
• لمس کردن کلمات جلاله در انگشترها بدون طهارت جایز نیست.
• استفاده از ظروفی که آیات قرآنی در آن نوشته شده است برای غذا خوردن اشکالی ندارد ولی شخص بی‌وضو نباید آیات آن را لمس کند.
• تایپ اسماء جلاله یا آیات قرآنی و اسامی معصومین مشروط به طهارت نیست ولی نوشته را نباید بدون وضو لمس کرد.
• کتابت و چاپ لفظ جلاله و آرم جمهوری اسلامی ایران در مکاتبات اشکالی ندارد بنا بر احتیاط آرم جمهوری اسلامی احکام لفظ جلاله را دارد.
• استفاده از لفظ جلاله و هر چیزی که در حکم این لفظ است در اوراق بیمارستان‌ها اشکالی ندارد آنچه واجب است اجتناب از هتک و نجس کردن آن است.
• به کار بردن آیات قرآن و اسماء جلاله در تمبر و آرم مؤسسات اشکالی ندارد لیمن بر کسی که این گونه موارد به دستش می‌رسد واجب است که رعایت احکام شرعی آن را داشته باشد و از هتک و تنجیس و لمس کردن آن‌ها بدون وضو اجتناب کند.

• اگر روی قرآن شیشه، پلاستیک یا زرورق گذاشته باشند و خط قرآن از زیر آن نمایان باشد لمس بدون وضوی آن اشکالی ندارد.
• در مورد لمس قرآن، جنسی چیزی که قرآن بر روی آن نوشته شده و حتی نوع خطی که قرآن با آن نوشته شده در اصل حکم تفاوتی ایجاد نمی‌کند.
• بنا بر احتیاط واجب دست زدن بدون وضو به اسکناس‌هایی که بر آن قرآن نوشته شده است اشکال دارد.

اسما متبرکه روزنامه‌ها

• استفاده از روزنامه‌هایی که اسم جلاله یا آیات قرآن را می‌نویسند برای پیچاندن غذا، نشستن روی آن، استفاده به جای سفره و یا انداختن در سطل زباله اگر عرف آن را هتک حرمت نمی‌داند به شرطی که در معرض نجاست نباشد اشکالی ندارد.
• پوشاندن اشیای فروشی با روزنامه‌هایی که حاوی لفظ جلاله یا آیات قرآن است اگر هتک به حساب نیاید اشکالی ندارد و لیکن برای شخص بی‌وضو در صورتی که از بودن اسم جلاله مطلع است دست زدن به آن جایز نیست.

نحوه از بین بردن اسماء متبرکه

• دفن کردن یا تبدیل نمودن کاغذ به خمیر به وسیله آب اشکالی ندارد اما سوزاندن آن‌ها اشکال دارد و در صورتی که هتک شود جایز نیست مگر در آن موقعی که ضرورت اقتضا کند و بریدن آیات قرآنی و اسماء متبرکه هم امکان نداشته باشد.
• بریدن اسماء متبرکه و آیات قرآنی اگر موجب محو کتابت لفظ جلاله و آیات قرآنی نشود کافی نیست همچنان که تغییر صورت خطی آن سبب زوال حکم شرعی حروفی که به قصد نوشتن لفظ جلاله به کار رفته نمی‌شود ولی بعید به نظر نمی‌رسد در تغییر صورت حروف حکم امحا بر آن جاری شود هرچند احتیاط در اجتناب از آن است.

• سوزاندن قرآن‌هایی که ورق ورق شده جایز نیست بلکه باید آن‌ها را در محل دوردستی دفن کرد و یا در نهر آب جاری ریخت به شرطی که نهر به جای نامناسبی نرود.

لمس کلمه خدا

• لمس کردن خط قرآن برای کسی که وضو ندارد حرام است ولی اگر آن را به زبان فارسی یا زبان دیگر ترجمه کنند اشکالی ندارد.
• در صورتی که قرآن یا صفحه‌ای از آن در اثر آفتاب یا باران خطوط آن از بین رفته باشد و قابل خواندن نباشد و فقط سیاهی خطوط معلوم باشد حکم قرآن را ندارد و لمس کردن آن بدون وضو مانعی ندارد.

• کسی که وضو ندارد بنا بر احتیاط لازم جایز نیست که اسم ذات خداوند را به هر زبانی که نوشته شده باشد (خدا، الله، God و…) لمس کند.

لمس کردن بین خطوط قرآن

• خانم‌های نابینا با توجه به آن که قرآن برای آن‌ها با خطر برجسته (بریل) نوشته شده است به هنگام عادت ماهیانه نباید آن را لمس کنند.

• در خط بریل، نقاط برجسته که علامت‌اند برای حروف اصلی حکم حروف اصلی را ندارند و دست زدن به آن‌ها در مواردی که به عنوان حروف قرآن کریم و اسماء طاهره استفاده می‌شود نیاز به طهارت ندارد.

حرف آخر

سعی کردیم بیشترین مسائل کاربردی در مورد اسماء متبرکه را برایتان در این مقاله بازگو کنیم. اما باز هم اگر سؤالی برایتان پیش آمد بپرسید تا اگر از جواب آن اطلاع داشتیم شما را هم آگاه کنیم و اگر اطلاع نداشتیم برایتان پیدایش کنیم و به اطلاعات هر دوی‌مان اضافه شود.