جاهای دیدنی همدان در تابستان؛ ۱۰ جای دیدنی که حتما باید ببینید!

ستاره | سرویس گردشگری –  آب و هوای خنک همدان؛ این شهر مرتفع با چشمه سارها و چمنزارهای زیبا، جاذبه های تاریخی و طبیعی بسیار، مردمان خونگرم و مهمان‌نواز و از همه مهم‌تر پایتخت بودن همدان در اولین تمدن‌های جهان باستان، این شهر را تبدیل به یکی از ۱۰ شهر خنک ایران در تابستان و از قطب‌های مهم گردشگری در منطقه غرب کشور کرده است. در این مقاله قصد داریم معرفی کاملی از جاهای دیدنی همدان در تابستان، شهری با گویش های کرد و لر داشته باشیم. با ما همراه باشید.

موقعیت جغرافیایی استان همدان

استان همدان، با وسعتی بالغ بر ۱۹۴۹۳ کیلومتر مربع از مرتفع‌ترین مناطق در غرب کشور است. همدان در دامنه‌های کوه الوند بنا شده و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۷۴۱ متر است. اگر به یکی از مناطق مرتفع این شهر بروید خواهید دید اطراف شهر را کوه‌های کوتاه و بلندی فراگرفته است. قطعا چنین شهری جزء شهر‌های سردسیر ایران به حساب می‌آید. این موضوع سبب شده همدان یکی از بهترین انتخاب‌ها برای مسافرت در تابستان باشد. ساختار و طراحی اصلی شهر همدان در گذشته توسط آلمانی‌ها انجام شده که با توجه به افزایش جمعیت و گسترش شهر نشینی و ساخت و ساز‌ها در این شهر، تقریبا از طراحی اولیه آن چیزی باقی نمانده است.
در سال ۱۳۸۵ طرحی در مجلس شورای اسلامی تصویب شد که طی آن همدان پایتخت تاریخ و تمدن ایران معرفی و ثبت گردید.  

بهترین زمان سفر به همدان

با توجه به قرار گرفتن این شهر در دامنه ها و به نوعی کوهستانی بودن این شهر، زمستانهای همدان بسیار سرد و برفگیر است. اما تابستان‌های این شهر آب و هوایی خنک و مطلوب دارد. پیشنهاد ما برای سفر به این شهر اواخر اردیبهشت، خرداد و تیر ماه است.

جاذبه های گردشگری همدان

جاذبه‌های گردشگری همدان را می‌توان به عنوان پیشنهاد به دو بخش تقسیم کرد. انتخاب نهایی برای بازدید با شماست.

• بازدید غار علیصدر و شهر لالجین
• بازدید از مناطق تاریخی و تفریحی شهر

اما این تقسیم بندی برای چیست؟ غار علیصدر و شهر لالجین (شهر سفال ایران) در یک مسیر و خارج از شهر هستند. در نتیجه شما تقریبا یک روز کامل برای بازدید از این دو مکان احتیاج دارید. پس از آن می‌توانید از بقیه جاذبه‌های درون شهری همدان دیدن کنید. 

۱. غار علیصدر

با پوشیدن جلیقه‌های نجات وارد فضای اصلی غار می‌شوید. عجله نکنید! حداقل ۳ ساعت زمان برای بازدید و مشاهده شگفتی‌های این غار صرف خواهید کرد. شاید برایتان جالب باشد بدانید که دمای هوا در این غار و بسیاری از غار‌های دیگر در تمام فصول سال ثابت و حدودا ۲۰ درجه سانتی‌گراد است! بخش‌هایی از مسیر، آبی است که باید با قایق طی کنید و بخش‌هایی با پیاده روی همراه است.  

۲. مجموعه گنج‌نامه همدان و آبشار آن

شاید از مهم‌ترین سنگ‌نوشته‌های باستانی باقی‌مانده از دوران داریوش کبیر و خشایارشاه، کتیبه‌های گنج‌نامه را بتوان نام برد. این کتیبه‌ها به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی در دل صخره های کوه الوند تراشیده شده اند . ترجمه بخشی از این کتیبه‌ها به شرح زیر است:

“منم داریوش، شاه بزرگ، شاهِ شاهان، شاهِ سرزمین‌هایی که نژادهای گوناگون دارند، شاه سرزمین دور و دراز، پسر ویشتاسب هخامنشی”.

وجود آبشار زیبای گنج‌نامه با ۱۲ متر ارتفاع یکی دیگر از جاذبه های دیدنی در این بخش است که در مسیر صعود به ارتفاعات کوهستان الوند قرار گرفته است. آبشار گنج‍نامه توجه بسیاری از علاقه‌مندان به صخره نوردی را در تمام فصول سال به خود جلب نموده و از خنک‌ترین جاهای دیدنی همدان در تابستان است. وجود پارک با فضاهای مناسب تعبیه شده برای گردشگران و رستوران‌های متعدد در پایین‌دست آبشار، شرایط یک تفریح را برای گردشگران و بازدید کنندگان فراهم آورده است. در مجاورت این جاذبه ها، تله کابین گنج نامه با طول خط ۱۶۸۰ متر، بانجی جامپینگ، سالن بولینگ، سورتمه، و … از دیگر امکانات مجموعه تاریخی-تفریحی گنج نامه همدان هستند.

۳. غار آکواریوم گنجنامه

یکی از جدیدترین تفریحات در بخش گنج‌نامه غار آکواریوم است . این آکواریوم با مساحتی حدودا  ۱۰۰۰ متر مربع و ارتفاعی متغیر از ۲.۵ تا ۱۵ متر یک سالن اصلی با ظرفیت ۸۵۰۰۰ لیتر و ۲۱ آکواریوم آب شور و شیرین با ابعاد مختلف دارد. آکواریوم مخصوص نگهداری سفره ماهی، ستاره دریایی و وجود آکواریوم‌های پلنت به ابعاد ۳*۲  در نوع خود بی نظیر است. در طبقه دوم ، محوطه نگهداری برای نمونه های نادر زیست محیطی و خزندگان سراسر جهان فراهم شده است.

۴. آرامگاه ابوعلی سینا

آوازه بوعلی سینای همدانی به کتاب‌های دانشگاه آمریکا نیز رسیده است. کمتر کسی است که نام ابوعلی سینای طبیب، حکیم، شاعر و عارف نام‌آشنای ایران که آوازه اش در دنیا هم پیچیده، نشنیده باشد. آرامگاه این حکیم بزرگ در شهر همدان قرار گرفته است. طرح بنای آرامگاه بوعلی سینا را از برج معروف گنبدقابوس در شهر گنبد الهام گرفته اند. آرامگاه بوعلی سینا در میدانی به همین نام در شهر همدان قرار گرفته است که شامل سه بخش است. آرامگاه بوعلی سینا، بخشی به عنوان موزه و محل نگهداری اشیاء قدیمی اکتشافی از این شهر و بخش دیگر به محل نمایش کتب خطی (دست نوشته ها) و آثار بوعلی سینا اختصاص داده شده است.

۵. آرامگاه باباطاهر عریان

یکی از شاعران معروف کشور باباطاهر عریان است. باباطاهر از شاعران قرن چهارم و پنجم هجری است. آرامگاه این شاعر نامدار در میدان باباطاهر همدان واقع شده است و از معروف‌ترین جاذبه‌های دیدنی همدان محسوب می‌شود.

۶. تپه باستانی هگمتانه

یکی از کهن‌ترین مناطق تاریخی کشور تپه باستانی هگمتانه است که می‌تواند یکی از بهترین جاهای دیدنی همدان در تابستان باشد. هگمتانه را نخستین پایتخت کشور نامیده اند. طبق گفته های هرودوت تاریخ دان معروف یونانی، هگمتانه به دستور دیاکو، نخستین شاه مادها احداث شده است. طی اکتشافات صورت گرفته در این بخش، آثار ارزشمندی از دوران های مختلف از جمله هخامنشیان، ساسانیان کشف شده است. با گذشت زمان بسیاری از بخش های این شهر تخریب و از بین رفته است.

۷. گنبد علویان همدان

یکی از آثار برجسته دوران اسلامی که با شماره ۹۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، گنبد علویان است. این گنبد در مجاورت امامزاده عبدالله همدان قرار گرفته است.

۸. برج قربان

یکی دیگر از بنا‌های تاریخی برج قربان است که در محله زندی‌ها و در نزدیکی دبیرستان ابن سینا قرارگرفته. این بنای تاریخی در قرن هفتم و هشتم هجری به سبکی ساده ساخته شده است. در این برج مقبره شیخ الاسلام حسن بن عطار حافظ ابوالعلاء و جمعی از امراء سلجوقی قرار دارد.

۹. شیر سنگی

یکی از آثار باستانی و قدیمی شهر همدان شیر سنگی نام دارد. این مجسمه زیبا در وسط میدان مربع شکلی با همین نام واقع شده است. شاید با دیدن سنگ تعجب کنید که چرا شمایل شیر کامل مشخص نیست! گذر زمان و سالیان دراز باعث شده که سنگ شکل اصلی خود را از دست داده و دیگر زیاد شبیه شیر نباشد، اما همچنان باشکوه و زیباست. اطلاعات دقیقی از تاریخ ساخت این مجسمه وجود ندارد، اما مطالعات باستان شناسان بر روی حکاکی‌های درج شده در تندیس حاکی از آن است که این سنگ متعلق به دوره اشکانیان است. در ابتدا دو تندیس از این مجسمه وجود داشت که در کنار دروازه شهر قرار داشته اند، اما بعدها، یکی از آن‌ها از بین رفته و دیگری شکسته که در سال ۱۳۲۸ مورد تعمیر قرار گرفت و در این میدان قرار داده شد.

۱۰. موزه های همدان

موزه ها همیشه جذابیت خاص خودشان را برای گردشگران دارند. مکان هایی برای شناخت عمیق‌تر یک شهر مثل همدان.  اگر به همدان سفر کردید بازدید از این موزه‌ها را نیز همچون بقیه جاهای دیدنی همدان در تابستان فراموش نکنید.

• موزه هگمتانه

این موزه با تغییرات صورت گرفته شامل یک سالن اصلی و سرسرا و دو راهرو به نمایش دویست شیء فرهنگی، تاریخی مربوط به دوران‌های بیش از تاریخ، دوران تاریخی و دوران اسلامی پرداخته است. در پشت موزه حیاطی وجود دارد که در آن ستون‌هایی از شهر هگمتانه را هم می‌توانید ببینید. در کنار این موزه دو کلیسا هست که بازدید از آن‌ها می‌تواند جالب باشد.

• موزه سفال

موزه سفال در خیابان شهدا، خانه صمدی در محله جولان، یکی از قدیمی‌ترین محله‌های شهر همدان واقع شده است. این موزه در سال ۱۳۸۸ شمسی با هدف جمع آوری و نگهداری سفال‌های کشف شده توسط پژوهشگران در سطح استان همدان راه اندازی شده است.
سایت موزه سفال در یکی از محلات تاریخی همدان با هدف نمایش مراحل ساخت سفال از گذشته تاکنون ایجاد شده است. در این سایت سیر تحول سفال نمایش داده می‌شود و مجموعه‌ای از صنایع دستی سفال قبل و بعد از اسلام و نمونه‌های سفال کنونی در معرض دید علاقه‌مندان قرار گرفته است.

• موزه تاریخ طبیعی

این موزه در دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا راه‌اندازی شده است و با مساحت تقریبی ۲۰۰۰ مترمربع، مجموعه‌ای بی‌نظیر از انواع گونه‌های حیوانی، گیاهی و طبیعی اقلیم ایران و سایر نقاط جهان است. این موزه که از باارزش‌ترین سرمایه‌های ملی کشور محسوب می‌شود سه سالن دارد که شامل هزاران نمونه زنده، سنگواره و تاکسیدرمی شده از گونه‌های گیاهی و جانوری از گروه پستانداران، پرندگان، خزندگان، حشرات و آبزیان در آن نگهداری می‌شود.

• موزه حمام محلی حاجی

نام این حمام برگرفته شده از نخستین کاروان حج در این محله است. در واقع اولین کاروان حج در این محله تشکیل شده که همین موجب ماندگاری این حمام شده است. حمام محله حاجی دو قسمت مردانه و زنانه دارد و در سال ۱۳۷۹ جزء فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. از جمله موارد تزئینی در این حمام می‌توان به ستون‌ها، سرستون و قوس‌های اجرا شده اشاره کرد، اما آهک بری‌های روی دیوار‌های حمام با گذشت زمان و بازسازی‌های اعمال شده از بین رفته و حمام فاقد کتیبه است. حمام حاجی به گونه‌ای ساخته شده که دارای دو شاه نشین است و بزرگان و مقامات در آن بخش استحمام می‌کرده اند. در حمام دالانی موجود است که از آن مشابه سونا استفاده می‌شده است.  

• موزه مشاهیر و مفاخر همدان

موزه مشاهیر همدان با مساحتی حدود ۲۲۰ مترمربع از دو طبقه تشکیل شده است. در این موزه علاوه بر اطلاعاتی در خصوص زندگینامه و سرگذشت مشاهیر همدان، مجسمه‌هایی از تعدادی از آنان به نمایش گذاشته شده است. مجسمه بزرگانی همچون: حیقوق نبی، بوعلی سینا، عین‌القضات همدانی، سیدجمال‌الدین اسدآبادی، کریم خان زند، میر رضی‌الدین آرتیمانی، خواجه رشیدالدین همدانی، دکتر زلفی گل، خانم دکتر میرهادی و …. این موزه در خانه بیژن واقع شده است.
خانه‌ی بیژن، نمونه‌ای شاخص از معماری نوین است که بیژن نقاش برجسته دوره قاجاری  به کمک کارل فریش آلمانی طراحی آن را انجام داده و با دقت و ریزه‌کاری بسیار ساخته شده است.

• باغ موزه نظری یا موزه ابن سینا

یکی از شاهکار‌های دوره قاجاریه، باغ موزه نظری است که در چهارراه نظری خیابان عارف قزوینی شهر همدان قرار دارد.
در برخورد اول عمارتی زیبا و مجلل در محوطه باغی وسیع نگاه افراد را به خود جلب می‌کند. ورودی عمارت به طرز زیبایی تزئین شده است. زیبایی‌ها و معماری به کار رفته در این ساختمان جالب توجه است. از سال ۱۳۸۸ خورشیدی این عمارت به موزه مردم‌شناسی تغییر کاربری داده است. بر سردرِ این موزه عبارت «موزه ابن سینا همدان» درج شده، اما این موزه با نام «باغ موزه نظری» معروف است.

• موزه دفاع مقدس

این موزه با همکاری مهندسانی از کره شمالی با بهره گیری از تکنولوژی‌های جدید در یکی از مناطق خوش آب و هوای همدان ساخته شده است. فضای بیرونی موزه تجهیزات نظامی، تندیس تعدادی از فرماندهان شهید، مجموعه‌های تفریحی مثل آب‌نما به شکلی خاصی طراحی شده که در شب صحنه‌های بسیار نورانی و دلپذیری را برای بازدیدکنندگان ایجاد می‌کند.  این موزه قدمی هرچند کوچک، در راستای زنده نگاه داشتن یاد و خاطره شهدای هشت سال دفاع مقدس ایجاد شده است.

غذاهای محلی شهر همدان

تنوع غذایی در شهر همدان بسیار زیاد است. آبگوشت‌ها و آش‌های همدانی زبانزد خاص و عام است. از جمله غذاهای این شهر : آبگوشت بزباش، آبگوشت کلم قمری، آش کاچی، آش برنج، آش خشکبار، آبگوشت فلفل، کباب سرداشی و … است که پیشنهاد می‌کنیم اگر به بازدید جاهای دیدنی همدان در تابستان رفتید حتما آن‌ها را امتحان کنید. سوغات شهر همدان نیز از چرم و سفال و فرش و گلیم تا خوراکی‌هایی چون باسلوق و نان کماج است. 

سخن آخر

همدان با توجه به داشتن آثار تاریخی گرانبها و ارزشمند، جاذبه های طبیعی زیبا و آب و هوای خنک و مطلوب به عنوان یکی از مهم ترین قطب‌های گردشگری غرب کشور به خصوص در تابستان شناخته شده است. در سفر به استان همدان، پس از بازدید از جاهای دیدنی همدان در تابستان، حتما از روستای لاله جین، شهرستان‌های همدان مانند نهاوند، سراب گیان و روستاهای قدیمی دیدن نمایید. پیشنهاد ما به شما این است که اگر به این منطقه رفتید، سری هم به ملایر؛ شهر مادها بزنید و از دیدن جاذبه‌های گردشگری زیبای آن لذت ببرید. 

تجربه شما از سفر به همدان چیست؟ اگر مکان‌های مناسب دیگری برای گردشگری در تابستان همدان می‌شناسید، لطفا از طریق «ارسال نظر» آن را با ما و خوانندگان عزیز ستاره در میان بگذارید.