ستاره | سرویس مذهبی – گاهی افراد عقب مانده ذهنی علیرغم سن های بالا از نظر درک و عقل در حد کودکان ۱۲ ساله و یا پایین تر می باشند. آیا تکلیف شرعی از گردن آنها ساقط می شود؟ سن تکلیف افراد عقب مانده ذهنی چقدر است؟
سن تکلیف افراد عقب مانده ذهنی
سوال: افراد عقب مانده ذهنی علی رغم سن های بالا از نظر درک و عقل، گاه در حد کودکان ۱۲ ساله و یا پایین تر می باشند. آیا تکلیف شرعی از گردن آنها ساقط می شود یا خیر؟
امام خمینی:
افراد عقب مانده ذهنی اگر عاقل نباشند تکلیف ندارند و اگر بالغ هستند نماز بر آنها واجب است.
آيت الله بهجت:
افراد عقت مانده ذهنی اگر مجنون نیستند تکلیف دارند و در موارد عجز معذورند با توجه به تفصیل هائی که در ابواب مختلف فقهی آمده است.
آیت الله تبریزی:
به مقداری که از عبادات و تکالیف شرعی تشخیص می دهد بنابر احتیاط باید عمل کند و در صورت عدم رشد محجور است و در اموال خود و معاملات حکم سفیه را دارد.
آیت الله خامنه ای:
اگر دیوانه نباشند پس از سن بلوغ حکم سایر مکلفین را دارند.
آيت الله سیستانی:
اگر دیوانه نباشند و درک داشته باشند مکلفند.
آیت الله شبیری زنجانی:
اگر عرفاً به او دیوانه گفته نشود با تمکن تکلیف شرعی ساقط نیست ولی اگر مشقت شدید برای انجام عمل و یا وادار کردن ولی باشد بر هیچ کدام تکلیفی نیست.
آیت الله صافی گلپایگانی:
اگر عدم تشخیص در حدّ جنون است تکلیف ندارند.
آیت الله فاضل لنکرانی:
اگر عقل آنها می رسد و متوجه حلال و حرام و واجب می شوند حکم آنها مثل بقیه افراد است مگر اینکه به حدّ جنون برسند.
آیت الله گلپایگانی:
اگر عقب ماندگی در حد جنون نباشد تکلیف از آنها ساقط نیست.
آیت الله مکارم شیرازی:
در صورتی که به اندازه کافی شعور تمیز داشته باشد که بتواند عبادات را انجام دهد مکلف به تکالیف شرعیه است.
آیت الله نوری همدانی:
چنانچه اهل تمیز باشد، مکلف است و باید تکالیف شرعی خود را انجام دهد ولی در امور مالی لازم است با اذن ولی شرعی اقدام نماید.
سن تکلیف افراد ناشنوا
سوال: کودکان ناشنوا به دلیل تأخیر در رشد اجتماعی (بواسطه ی کمبود گنجینه ی لغات) آیا دیرتر از افراد سالم به سن تکلیف می رسند یا خیر؟
امام خمینی:
سن تکلیف کودکان ناشنوا که به دلیل تأخیر در رشد اجتماعی (به واسطه کمبود گنجینه لغات) مثل سایرین است.
آیت الله بهجت:
سن تکلیف کودکان ناشنوا مثل سایرین است ولی در موارد عجز معذور هستند به بیانی که گذشت.
آیت الله تبریزی:
به مقداری که از عبادات و تکالیف شرعی تشخیص می دهد بنابر احتیاط باید عمل کند و در صورت عدم رشد محجور است و در اموال خود و معاملات حکم سفیه را دارد.
آیت الله خامنه ای:
اگر دیوانه نباشند پس از سن بلوغ حکم سایر مکلفین را دارند.
آيت الله سیستانی:
اگر درک کنند مکلف اند.
آیت الله شبیری زنجانی:
کودکان ناشنوا، به دلیل تأخیر در رشد اجتماعى (به واسطه کمبود گنجینه لغات،) دیرتر از افراد سالم به سنّ تکلیف نمى رسند
آیت الله صافی گلپایگانی:
مجرّد ناشنوا بودن موجب تأخیر بلوغ نمی شود.
آیت الله فاضل لنکرانی:
کودکان ناشنوا، دیرتر از افراد سالم به سنّ تکلیف نمى رسند، مگر اینکه حالت جنون یا نظیر آن، داشته باشند.
آیت الله گلپایگانی:
ناشنوا بودن دخالتی در بلوغ سنی ندارد.
آیت الله مکارم شیرازی:
در صورتی که به اندازه کافی شعور تمیز داشته باشد که بتواند عبادات را انجام دهد مکلف به تکالیف شرعیه است.
آیت الله نوری همدانی:
افراد ناشنوا مانند دیگران به سنّ تکلیف می رسند.
معیار ممیز و غیرممیز بودن کودک
آیت الله مکارم شیرازی:
سنّ تمییز سنّ معیّنى نیست و افراد در آن متفاوت اند. معیار، آن است که خوب و بد را تشخیص دهند. تمییز نسبت به امور مختلف، متفاوت است و نسبت به اطفال ممیّز، احکام بالغ جارى نمى شود. بلکه احکام مخصوص به خودشان اجرا مى گردد.