ستاره| سرویس خودرو – استفاده از سیستم گرمایش از کف در خودروهای مسافرتی مسلما موضوع چندان عجیبی به نظر نمیرسد. در واقع آن دسته از اتومبیلهای سبک و سنگینی که به منظور رفتن به مسافرت طراحی شده و مورد استفاده قرار میگیرند، از امکاناتی مشابه با امکانات موجود در خانههای کوچک استفاده میکنند. به همین دلیل این قبیل خودروها برای تامین گرمای مورد نیاز سرنشینان خود (به خصوص در مناطق سردسیر) نیاز به استفاده از یک سیستم گرمایشی مناسب دارند.
از همین رو به تازگی شاهد استفاده از سیستم گرمایش از کف در تریلرهای سفری و ونهای مسافرتی هستیم. هرچند که این سیستم هنوز آنچنان که باید در این دسته از خودروهای بزرگ جثه یا واگنهای متحرک مسافرتی فراگیر نشده است، اما استفاده از آن با روند رو به رشدی در این خودروها همراه بوده و به تدریج شاهد رونق گرفتن استفاده از این سیستم در محصولات مذکور هستیم.
چالشهای وجود سیستم گرمایش از کف در تریلرها
در سیستم گرمایش از کف که پیش از این تنها در ساختمانها و به منظور تامین حرارت مورد نیاز ساکنان آنها مورد استفاده قرار میگرفت، شاهد وجود لولههای باریک و رسانا در کف ساختمان هستیم. مجاری متعددی که وظیفهی اصلی آنها انتقال گرما به سر تا سر محدودهی معین شده در ساختمان است. در واقع این مجاری رسانا وظیفه دارند که دمای یک محدودهی معین را در تمام نقطههای آن یکسان نگه دارند. به عنوان مثال دمای یک اتاق را در تمام نقطههای آن ثابت نگه میدارند.
حال چندی است که این سیستم تامین حرارت نسبتا نوین در خودروهای مسافرتی کوچک و بزرگ نیز مورد استفاده قرار گرفته است. به طور کل در سیستم گرمایش از کف طراحی شده برای تریلرهای بزرگ جثه و ونهای مسافرتی شاهد استفاده از نوعی سیستم الکتریکی تامین انرژی هستیم که با ولتاژ پایین و مبتنی بر جریان مستقیم به کار مشغول است. هر چند که گاه در امر تامین انرژی این سیستم حرارتی، منابع تامین انرژی مبتنی بر جریان متناوب نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
یکی از ویژگیهای مهم سیستم گرمایش از کف مورد استفاده قرار گرفته در ونها و تریلرها امکان نصب مستقیم این سیستم در فضای زیرین اتومبیل است. در واقع سیستم مذکور قابلیت نصب در فضای زیرین بسیاری از سطوح مختلف را دارا است. سطوحی که از جنسهای گوناگونی بهره میبرند و به خوبی میتوانند ملحقات مربوط به سیستم گرمایش از کف را در فضای زیرین خود جای دهند.
با این حال یکی از چالشهای مهم استفاده از سیستم گرمایش از کف در تریلرهای بزرگ جثه و ونهای مسافرتی دقیقا در همین نقطه خودنمایی میکند. در واقع برخلاف منازل مسکونی و اکثر ساختمانهایی که فضای زیرین اتاقهایشان از عمق مناسبی برای جای دادن ملحقات حیاتی مربوط به سیستم گرمایش از کف برخوردار هستند، در کف خودروهای مسافرتی، حتی در بزرگترین و پهنترین نمونه از این خودروها، آن عمق و فضای ژرف را نمیتوان مشاهده کرد.
بر این اساس نصب ملحقات مربوط به سیستم گرمایش از کف در خودروهای مسافرتی کار چندان راحتی نیست و به دقت و موشکافی فراوانی نیاز دارد. به عبارت بهتر برای نصب سیستم گرمایش از کف در سطوح زیرین تریلرهای سفری یا در کف ونهای مسافرتی باید دقت لازم صورت گیرد تا سیستم عایقبندی خودرو یا استحکام بدنهی آن مخدوش نشود و مورد آسیب قرار نگیرد.
مشخصات سیستم گرمایش از کف خودروهای مسافرتی
سیستم گرمایش از کف به کار رفته در خودروهای مسافرتی معمولا از خصلت تنظیم و تعدیل خودکار برخوردار است. به این معنی که دمای این سیستم تامین حرارت خود به خود تنظیم میشود و از حد معینی فراتر نمیرود. به عبارت بهتر در سیستم گرمایش از کف به کار رفته در خودروهای مسافرتی شاهد مشکلاتی نظیر برافروختگی منبع تامین حرارت یا احتمال احتراق آن نخواهیم بود.
از آنجا که در سیستم گرمایش از کف شاهد استفاده از هیچ گونه بخش، قطعه یا ابزار متحرکی نیستیم، این سیستم به خوبی از قابلیت نصب در خودروها برخوردار است. از سوی دیگر وزن ناچیز این سیستم نوین تامین حرارت نیز از دیگر نقاط مثبت آن به شمار میرود و بهرهمندی از این سیستم برای استفاده در خودروها را کاملا ایدهآل جلوه میدهد.
در سیستم تامین حرارت گرمایش از کف به طور معمول از وجود یک منبع قدرت ۲۴ ولتی مبتنی بر جریان مستقیم یا غیر مستقیم استفاده میشود. سیستمی که انرژی لازم برای کار کردن خود را از باتریهای تامین انرژی یا پنلهای خورشیدی به دست میآورد. در واقع اگر شما یک ون مسافرتی مجهز و خوش رکاب در اختیار دارید و قصد نصب سیستم گرمایش از کف را برای تامین حرارت فضای داخلی آن در سر میپرورانید، میتوانید با نصب یک پنل خورشیدی روی سقف این خودرو، بدون مواجه شدن با هیچ مشکل خاصی سیستم تامین حرارت خودروی خود را راه بیاندازید و انرژی آن را تامین نمایید. ضمن آن که به موجب تامین شرایط یاد شده میتوان کارکرد مداوم و کم اشکال سیستم گرمایش از کف خودرو را انتظار داشت.
نقاط قوت و ویژگیهای مثبت سیستم گرمایش از کف
راحتی و دردسر کم: به موجب استفاده از سیستم گرمایش از کف، پاهای شما همواره گرمای مطبوعی را تجربه خواهد کرد و دیگر نیازی به پوشیدن جورابهای ضخیم پشمی نخواهید داشت. از آنجا که پاها همواره یکی از اعضای حساس بدن نسبت به سرما به شمار میروند و خیلی زود نسبت به نبود گرما واکنش نشان میدهند، استفاده از این سیستم تامین حرارت نسبتا نوین میتواند در گرم کردن بهینه سرنشینان خودرو بسیار تاثیرگذار باشد. در واقع آنها به وسیله این سیستم خیلی زودتر از حالت عادی احساس گرما خواهند کرد و حس مطبوعتری را تجربه خواهند نمود.
کارایی بالا: یکی از مهمترین ویژگیهای مثبت سیستم گرمایش از کف در مکانهای مختلف، امکان توزیع یکنواخت و یکسان حرارت در تمام فضای آن مکان است. به این معنی که برخلاف شوفاژ یا بخاری، شما با استفاده از این سیستم نوین تامین حرارت دیگر در نزدیکی منبع حرارتی مورد نظر خود گرمای بیشتری را نسبت به فضای دورتر از آن تجربه نخواهید کرد. به بیان دقیقتر با استفاده از این سیستم نوین درجهی حرارت در تمام طول اتاق یکسان خواهد بود. بنابراین از آن جا که خودروهای مسافرتی به طور معمول تنها از یک اتاقک تشکیل شدهاند، کارایی سیستم گرمایش از کف در آنها بسیار بالاتر از منازل مسکونی یا ساختمانها خواهد بود.
بهینهسازی میزان مصرف انرژی: همان گونه که به آن اشاره شد، به طور معمول برای تامین انرژی سیستم گرمایش از کف باید از یک منبع انرژی ۲۴ ولتی مبتنی بر جریان الکتریکی مستقیم یا غیر مستقیم استفاده کرد. منبعی که علاوه بر اشغال فضای کمتر نسبت به رادیاتورها، در امر صرفهجویی در میزان مصرف انرژی نیز بسیار موثر و کارامد است. در واقع از آنجایی که این سیستم نوین تامین حرارت در دمای پایینتری نسبت به مدلهای قدیمی و کلاسیک کار میکند، میزان گرما و انرژی هدر رفته توسط آن نیز کمتر از آنها خواهد بود.
کاهش در هدر رفتن گرما: یکی دیگر از نکات مثبتی که میتوان در سیستم گرمایش از کف مشاهده کرد، کاهش در میزان هدر رفتن گرما نسبت به شیوههای کلاسیک تامین حرارت است. به عنوان مثال اگر در درون اتاقی یک بخاری روشن داشته باشیم و پنجره را باز کنیم، گرمای اتاق به راحتی هدر میرود. اما در سیستم گرمایش از کف شاهد ایجاد حرارت از کف زمین هستیم. گرمایی که حتی با باز بودن پنجرههای اتاق نیز به همین راحتی هدر نمیرود. حال با توجه به این موضوع که خودروهای سفری از فضای محدودتری نسبت به خانهها برخوردار هستند، میزان هدر نرفتن گرما میتواند در این قبیل خودروها بسیار کمتر از منازل مسکونی باشد.
پنهان بودن: با توجه به این نکته که ملحقات مربوط به سیستم گرمایش از کف در سطح زیرین یا کف خودرو جاسازی میشود، این سیستم نسبتا نوین تامین کنندهی حرارت فضای چندانی را اشغال نمیکند. به عبارت بهتر برخلاف سیستمهای قدیمی تامین حرارت، پس از نصب این سیستم جدید هیچ نوع تغییر خاصی در دکوراسیون اتاق، منزل یا خودروی شما بوجود نخواهد آمد و فضای اشغال شده توسط آن نیز به هیچ وجه محسوس نخواهد بود. به این ترتیب شما از نصب بخاریهای بزرگ یا شوفاژهای بد قیافه بینیاز خواهید شد.
انعطاف در نصب: خوبی سیستم گرمایش از کف آن است که ملحقات مربوط به این سیستم قابلیت نصب در زیر سطوحی با جنسهای گوناگون را دارا هستند. به عنوان مثال شما میتوانید این سیستم را در زیر سطوح سنگی، چوبی، موزاییکی و حتی فرش و موکت و کاشی نیز نصب کنید. البته معمولا ضخامت سطوح مورد نظر برای نصب این سیستم نوین رقمی در حدود ۱.۵ میلیمتر است.
بالا بردن ارزش کلی ملک یا خودرو: نصب سیستم گرمایش از کف در خودروها یا ساختمانهای مختلف میتواند ارزش کلی آن ساختمان یا وسیلهی نقلیه را بالاتر از قبل ببرد. در واقع وجود این سیستم نوین تامین حرارت نوعی امتیاز برای ساختمان یا خودروی شما محسوب میشود. امتیازی که در هنگام فروش وسیلهی نقلیه یا ساختمان خود میتوانید از وجود آن بهرهمند شوید. به عبارت بهتر از آنجا که این سیستم نسبتا نوین هنوز به طور بسیار گسترده مورد استفاده قرار نگرفته است، نوعی قابلیت لوکس برای خانه یا خودروی شما به شمار میرود.
نقاط ضعف و ویژگیهای منفی سیستم گرمایش از کف
قیمت بالا: در کنار دشوار بودن نصب سیستم گرمایش از کف (به خصوص در خودروها) یکی از بزرگترین نقاط ضعف این سیستم نوین قیمت نسبتا بالای نصب آن به شمار میرود. اگرچه صرفهجوییهایی که پس از نصب این سیستم، به شکل خود به خود در کاهش مصرف انرژی و هزینهی تامین آن صورت میگیرد موجب پوشش دادن برخی از هزینههای نصب سیستم گرمایش از کف میگردد، اما در همان ابتدا شما باید هزینهی هنگفتی را بابت نصب این سیستم صرف کنید. امری که به طور حتم نکتهی مثبتی به شمار نمیرود.
زمان نسبتا طولانی آغاز به کار: برخلاف یک بخاری معمولی که به سرعت دمای اطراف و دور تا دور فضایی که در آن نصب شده است را بالا میبرد، به کار افتادن سیستم گرمایش از کف و شروع فعالیت این سیستم اندکی به طول میانجامد و امری زمانبر محسوب میشود. به این ترتیب آن دسته از کسانی که به شکل بیدرنگ و فوری قصد گرم کردن فضای مشخصی را با استفاده از تواناییهای سیستم گرمایش از کف دارند، ممکن است برای انجام این کار اندکی دچار مشکل شوند.
محدودیتهای مربوط به نصب: با وجود برخورداری از انعطاف مناسب در هنگام نصب، سیستم گرمایش از کف در فضای زیرین برخی از اسباب و اثاثیه اتاق یا لوازمی که در یک تریلر یا ون مسافرتی وجود دارد قابل نصب نیست. به این ترتیب ممکن است در هنگام نصب این سیستم محدودیتها یا گرفتاریهایی در زمینهی چیدن ترکیب مبلمان یک اتاق یا اسباب و اثاثیه موجود در کابین خودروهای مسافرتی به وجود بیاید.
مشکل در تامین حرارت مکانهای بزرگ: همان گونه که به آن اشاره شد، نصب سیستم گرمایش از کف در مجموع کار نسبتا پر هزینهای محسوب میشود. به همین دلیل ممکن است صاحبان ساختمانهای بزرگ ترجیح بدهند برای صرفهجویی در هزینههای خود تنها در بخشی از ساختمان از سیستم گرمایش از کف استفاده کنند. به این ترتیب برای تامین حرارت سایر بخشهای ساختمان لزوم استفاده از رادیاتور یا بخاری احساس میشود. امری که خود صرف هزینههای جداگانهای را در پی خواهد داشت. البته این مشکل در خودروهای مسافرتی کمتر از ساختمانها مشاهده میشود. چرا که خودروها معمولا از فضای محدودتری نسبت به ساختمانها برخوردار هستند.
در پایان متن پیش رو باید به این نکته اشاره کرد که در حال حاضر و در کشور ما سیستم گرمایش از کف تنها در برخی ساختمانها مورد استفاده قرار میگیرد و در خودروها چندان شاهد استفاده از آن نیستیم. البته در ایران تریلرهای مخصوص سفر یا ونهای مسافرتی به ندرت مشاهده میشود و در مجموع استفاده از این خودروها چندان در فرهنگ ما رایج نیست.
به هر حال مورد استفاده قرار گرفتن سیستم گرمایش از کف در خودروهای مخصوص سفر اکنون به تدریج در امریکای شمالی در حال افزایش است. چرا که تولید و استفاده از خودروهای ساخته شده برای سفر در آن نقطه از جهان امر مرسومی به شمار میرود.