سردرد کودکان، نشانه‌ ها و راه‌ های پیشگیری

ستاره | سرویس مادر و کودک – سردرد در میان کودکان شایع است و معمولا مساله مهمی نیست. همانند بزرگسالان، سردرد در کودکان نیز انواع متفاوتی دارد، مانند میگرن یا سردرد‌های تنشی. سردرد کودکان ممکن است به صورت روزانه و مزمن نیز باشد.
گاهی اوقات بیماری، عفونت، استرس و اضطراب شدید یا ضربه کوچکی به سر نیز می‌تواند دلیل سر درد باشد. بایستی به نشانه‌های سردرد کودکان توجه کرد و در صورت تشدید یا تکرار آن به پزشک مراجعه کرد. سردرد را می‌توان با استفاده از دارو‌های مسکن رایج یا تغییر در شیوه زندگی درمان کرد.

نشانه‌های سردرد کودکان

میگرن

• سردرد ضربان دار
• تشدید درد با فعالیت جسمانی
• احساس تهوع
• استفراغ
• درد‌های شکمی
• حساسیت شدید به نور و صدا

حتی نوزادان نیز ممکن است مبتلا به سردرد شوند. کودکی که هنوز نمی‌تواند صحبت کند، از شدت درد گریه می‌کند و سرش را در دستانش می‌گیرد.

سردرد تنشی

سردرد تنشی موجب حالات زیر می‌شود.

• احساس فشار و سفتی در عضلات سر و گردن
• درد غیر ضربان دار، با شدت ملایم تا متوسط در هر دو طرف سر
• دردی که با فعالیت فیزیکی تشدید نمی‌شود.
• این نوع سردرد موجب حالت تهوع و استفراغ نمی‌شود.

در کودکان نوپا موجب می‌شود که از بازی دست بکشند و تمایل به بیشتر خوابیدن پیدا کنند. سردرد تنشی معمولا از ۳۰ دقیقه تا چند روز طول می‌کشد.

سردرد مزمن روزانه (CDH)

در صورتی که میگرن یا سردرد تنشی، بیش از ۱۵ روز در ماه طول بکشد، پزشکان آن را سردرد مزمن روزانه می‌نامند. دلیل آن ممکن است، عفونت، ضربه به سر یا استفاده زیاد از داروی مسکن باشد.

زمان مراجعه به پزشک

بیشتر سردرد‌ها جدی نیستند، اما اگر نشانه‌های زیر را در کودکتان دیدید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

• کودک به خاطر سردرد از خواب می‌پرد.
• سردرد‌های کودک تشدید یا تکرار می‌شود.
• شخصیت و رفتار‌های کودک تغییر کرده است.
• ضربه محکمی به سرش خورده است.
• عوارضی مانند استفراغ یا اختلال در دید پیدا کرده است.
• سردرد با تب و درد یا خشکی گردن همراه شده است.

دلیل ابتلا به سردرد

عوامل زیادی در ابتلا و تشدید سردرد کودکان موثرند. این عوامل عبارتند از:

• بیماری و عفونت. بیماری‌های رایج مانند: سرماخوردگی، آنفولانزا، عفونت گوش و سینوزیت مهم‌ترین دلیل سردرد کودکان هستند. بیماری‌های جدی تری مانند مننژیت و آنسفالیت (التهاب مغز) هم موجب سردرد می‌شوند، اما معمولا با نشانه‌های دیگری مانند تب و خشکی گردن همراه می‌شوند.
• ضربه به سر. ضربه به سر و ایجاد برآمدگی نیز ممکن است باعث سردرد شود. اگر سردرد کودک پس از ضربه به سر، تشدید شد، بایستی به پزشک مراجعه کنید. معمولا ضربات به سر کوچک و ناچیز هستند، اما در صورت افتادن کودک از ارتفاع یا وارد آمدن ضربه سنگین به سر کودک، بایستی سریعا به پزشک مراجعه کرد.
• عوامل احساسی. استرس و اضطراب می‌توانند باعث سردرد در کودکان شوند (معمولا این استرس از سوی گروه همسالان، خانواده یا معلمان به کودک وارد می‌شود). کودکان مبتلا به افسردگی نیز از سردرد رنج می‌برند، به خصوص اگر در شناخت و درک احساسات خود (تنهایی و ناراحتی) مشکل داشته باشند.
• سابقه ژنتیکی. سردرد، به ویژه میگرن، در خانواده‌هایی که سابقه ابتلا وجود داشته است، بیشتر دیده می‌شود.
• برخی مواد غذایی و نوشیدنی‌ها. نیترات موجود در گوشت‌های فرآوری شده (مانند سوسیس، کالباس)، ماده افزودنی MSG در مواد غذایی، کافیین زیاد (در نوشابه، شکلات، قهوه و چای) موجب سردرد می‌شوند.
• مشکلات مغزی. تومور‌های مغزی، آبسه و یا خونریزی مغزی باعث ایجاد فشار در مناطقی از مغز می‌شود که منجر به سردرد مزمن و تشدید شونده می‌شود. در این موارد نشانه‌های دیگری مانند اختلال بینایی، سرگیجه و عدم هماهنگی میان اعضای بدن نیز دیده می‌شود.

عوامل موثر در ابتلا به سردرد

تمامی کودکان ممکن است سردرد را تجربه کنند، اما در موارد زیر بیشتر دیده می‌شود.

• دختران پس از سن بلوغ
• کودکانی با سابقه خانوادگی سردرد
• نوجوان‌ها در سنین بالاتر

پیشگیری از سردرد کودکان

روش‌های زیر می‌تواند موجب پیشگیری از سردرد کودکان شود.

• تمرین رفتار‌های سالم. رفتار‌هایی که موجب سلامتی بدن می‌شوند، می‌توانند از ابتلا به سردرد کودکان جلوگیری کنند. رفتار‌هایی مانند خواب کافی، فعالیت بدنی، خوردن غذا‌ها و میان وعدههای سالم، نوشیدن ۴ تا ۸ لیوان آب در روز و اجتناب از مصرف کافیین.
• کاهش استرس. استرس و برنامه کاری شلوغ باعث می‌شود، تعداد دفعات سردرد افزایش یابد. نسبت به عواملی که موجب استرس کودکان می‌شود، آگاه باشید، عواملی مانند تکالیف سخت درسی و روابط پر تنش با همکلاسی‌ها. اگر سردرد کودک به دلیل افسردگی یا اضطراب اوست، بهتر است از یک مشاور کمک بگیرید.
• زمان بندی سردرد‌ها را یادداشت کنید. زمان شروع و طول مدت سردرد را بطور روزانه بنویسید. اشاره کنید که چه عاملی موجب توقف سردرد شد. نحوه تاثیر دارو‌ها بر تسکین سردرد کودک را یادداشت کنید. با داشتن این اطلاعات به مرور زمان می‌توانید نشانه‌ها و درمان‌های موثر سردرد کودک خود را بشناسید.
• از محرک‌های سردرد اجتناب کنید. هر نوع غذا و نوشیدنی، مانند نوشیدنی‌های کافیین دار محرک سردرد هستند. یادداشت سردرد‌ها به شما کمک می‌کند که عوامل محرک را بشناسید و از آن‌ها اجتناب کنید.
• از برنامه پزشک پیروی کنید. اگر سردرد‌ها شدید و مزمن باشند و فعالیت روزانه کودک را مختل کنند، ممکن است پزشک دارو‌های پیشگیرانه تجویز کند. بایستی این دارو‌ها سر وقت و با دوز مشخص استفاده شوند یا شدت و تکرار سردرد کودک را کاهش دهند.

اگر خودتان نیز گاه به گاه دچار سردرد می‌شوید خواندن مقاله درمان سردرد با روش‌های خانگی و گیاهان دارویی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

برگرفته از: mayoclinic