ستاره | سرویس خواص شناسی – روغن کانولا یکی از مفیدترین روغنهای گیاهی است که چربی بسیار کمی داشته و سرشار از امگا ۳ و امگا ۶ است. از این روغن میتوان به عنوان جایگزینی مناسب برای سایر روغنهای نباتی در پخت و پز استفاده نمود و به لحاظ سلامت و هزینه یکی از بهترین انتخابها است. با این وجود مخالفان این روغن نیز بسیار زیادند، چرا که امروزه بیشتر روغنهای کانولای تولید شده از لحاظ ژنتیکی اصلاح شدهاند و عوارض جانبی غذاهای اصلاح ژنتیکی و محصولات تراریخته زیاد است. برای آشنایی بیشتر با مضرات و خواص روغن کانولا با ستاره همراه شوید.
خواص روغن کانولا چیست؟
- روغن کانولا، به عقیده عدهای از متخصصان تغذیه، به دلیل دارا بودن امگا ۳ و امگا ۶، اسید اولئیک و میزان کم چربیهای اشباع، یکی از سالمترین روغنهای گیاهی است و مضرات روغنهای حیوانی مثل افزایش بروز بیماریهای قلبی و انسداد عروق را ندارد.
- مصرف روغن کانولا نه تنها باعث افزایش کلسترول نمیشود بلکه نقش ویژهای در کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی دارد.
- جالب است بدانید جذب کلسترول خون یکی از مهمترین خواص روغن کانولا است که به دلیل وجود فیتوسترول در ترکیب این روغن میباشد. این روغن به علت کاهش کلسترول خون به مقدار زیاد، از سازمان غذا و داروی آمریکا کیفیت سلامتی بالایی را دریافت کرده است.
- روغن کانولا به علت داشتن میزان بالای اسید لینولئیک، باعث رشد بهتر غشای مغز کودکان زیر ۲ سال میشود و رشد مطلوب را ایجاد میکند.
- استفاده از مقادیر مناسب این روغن در تهیه و پخت غذا، به کاهش وزن و کاهش چربیهای دور شکم کمک میکند.
ترکیبات شیمیایی و خواص فیزیکی روغن کانولا
خاستگاه گیاه کانولا ایران است، این گیاه جزو خانواده خردلها میباشد و ابتدا از آن به عنوان یک روغن صنعتی در ساخت شمع، صابون، رژلب، چرب کنندهها، روان کنندهها، ساخت جوهر، سوختهای زیستی و حشره کشها استفاده میشده است.
در سال ۱۹۴۵ این گیاه به کانادا رفت و روی آن تحقیقاتی انجام شد و طی اصلاحات ژنتیکی که بر روی آن صورت گرفت، به روغن خوراکی تبدیل شد و در حال حاضر یکی از مهمترین محصولات کشاورزی کانادا است و بعد از گندم بیشترین درآمد را برای این کشور به همراه دارد. لازم به توضیح است، امروزه بسیاری از کشورهای دیگر نیز گیاه کانولا را کشت می کنند، بطوری که دیگر یک محصول کانادایی صرف نیست، بلکه محصولی جهانی محسوب میشود و در ایران نیز کشت آن به میزان زیادی انجام میگیرد.
نقطه جوش این روغن ۲۲۰ درجه سانتیگراد است که تا ۲۰۰ درجه سانتیگراد حرارت هیچگونه پراکسیدی تولید نمیکند و نمیسوزد.
ترکیب شیمیایی اسیدهای چرب روغن کانولا به شرح زیر است:
- اسید چرب اشباع شده: ۷ %
- اسید چرب اشباع شده خاص (Monounsaturated کمک کننده برای کاهش کلسترول): ۶۳ %
- امگا ۶ و امگا ۳ (به نسبت ۲ به ۱): ۲۸ %
از خواص روغن کانولا نسبت به سایر روغنها، قابلیت استفاده از آن برای چند بار متوالی است. یک لیتر از این روغن پنج برابر روغن معمولی مصرف میشود یعنی پنج بار مصرف مجدد، مشکلی برای بدن ایجاد نمیکند و تغییر رنگ و بو نخواهد داشت. مقاومت روغن کانولا در برابر نور بسیار زیاد است و تغییر پروکسیدی آن در مقایسه با روغنهای دیگر تقریبا صفر است.
مضرات روغن کانولا (موارد احتیاطی و منع مصرف)
مخالفان روغن کانولا معتقدند یکی از مهمترین مضرات این روغن، انجام اصلاحات و دستکاریهای ژنتیکی است که بر روی این گیاه صورت گرفته است. امروزه، بیش از ۹۰ درصد روغنهای کانولا از نظر ژنتیکی اصلاح شده است و همانطور که میدانید، عوارض جانبی غذاهای اصلاح ژنتیکی زیاد و البته ناشناختهاند.
همچنین روغن کانولا جزو روغنهای تصفیه شده است که اغلب به صورت جزئی هیدروژنه شدهاند تا ثبات آنها را افزایش دهند و این برای سلامتی مفید نیست. به طور کلی روغن کانولا مانند برخی روغنهای گیاهی نظیر روغن سویا مضر نیست، اما توصیه میشود برای حفظ سلامتی و کاهش خطرات و بیماریهای ناشناخته از سایر روغنهای گیاهی مفید مانند روغن کنجد، روغن زیتون، روغن نارگیل و روغن هسته انگور استفاده شود.
منابع: کتاب طرز تهیه و خواص روغنهای گیاهی و مرهمها، مجله سلامت، همشهری آنلاین