ستاره | سرویس تکنولوژی – یکی از بزرگترین طرحهای اجرا شده در بازار گوشیهای موبایل بدون شک طرح رجیستری است که با حاشیههای فراوانی اجرا شده است. این که طرح رجیستری چیست و برای خرید یک گوشی جدید یا حتی فروش گوشی قدیمی خود باید چه کارهایی انجام دهیم، موضوعی است که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. نحوه رجیستری گوشی موبایل و نحوه انتقال مالکیت گوشی رجیستر شده را به طور مفصل میتوانید در دیگر مقالات ستاره بخوانید.
رجیستری به زبان ساده
مبنای طرح رجیستری بررسی شناسهای به نام IMEI در گوشیهای موبایل است. IMEI مخفف عبارت International Mobile Equipment Identity به معنی شناسه بینالمللی تجهیزات موبایل است و هر گوشی که در دنیا تولید میشود، یک شناسه یکتا تحت این عنوان دریافت میکند و این شناسه هم روی جعبهی گوشی و هم در بدنهی آن و معمولا در زیر باتری درج میشود. دقت کنید که این کد برای هر گوشی یکبار تولید میشود و تا آخر عمر آن همراهش است. البته در گوشیهای چند سیمکارته برای هر شکاف سیمکارت یک شناسه تولید میشود تا بتوان به طور همزمان چند سیمکارت درون یک گوشی را در شبکه ثبت کرد.
زمانی که شما سیمکارت خود را درون گوشی قرار میدهید، شرکتهای ارائه دهندهی سرویس همانند همراه اول و ایرانسل دستگاه شما را به این شناسه میشناسند و گوشی که به هر دلیلی چنین شناسهای نداشته باشد حتی اگر سیمکارتی هم درونش باشد هیچ سرویسی از شبکه دریافت نخواهد کرد. حتی اگر گوشی شما چنین شناسهای داشته باشد ولی گوشی دیگری زودتر از شما با چنین شناسهای در شبکه ثبت شده باشد، باز هم به گوشی شما سرویس داده نخواهد شد. بنابراین هر کد IMEI صرفا برای یک دستگاه قابل استفاده است.
در طرح رجیستری همانند بسیاری از کشورهای دیگر، مبنای تشخیص و خدمتدهی به گوشیهای موبایل شناسهی IMEI هر گوشی است. برای همین در ابتدا وزارت ارتباطات در یک مدت زمان مشخص تمامی گوشیهای موبایل فعال در کشور را در بانک اطلاعاتی خود ثبت کرد و از آن پس هم مقرر نمود که گوشیهای جدیدی که میخواهند از اپراتورهای شبکه سرویس بگیرند باید در ابتدا شناسه IMEI آن در گمرک ثبت شود تا به این وسیله بتوانند این شناسه را به بانک اطلاعاتی قبلی خود اضافه کرده و به راحتی گوشیهای غیرقاچاق را از گوشیهای قاچاق تشخیص بدهند.
البته با توجه به این که هنوز گوشیهای برندهایی از قبیل سامسونگ، الجی و هواوی همچنان مشمول این طرح نشدهاند، پس همچنان نیازی به ثبت بودن شناسه آنها در گمرک وجود ندارد. یعنی فرضا در زمان حاضر اگر شما همین امروز یک گوشی سامسونگ یا هواوی قاچاق را خریداری کنید به راحتی میتوانید آن را در شبکه ثبت کنید و این ثبت کردن تنها با گذاشتن سیمکارت درون گوشی ممکن خواهد بود. اما از فردا روزی که هر کدام از این برندها مشمول این طرح شود، شما باید در ابتدا از اصالت گوشی و قاچاق نبودن آن مطلع شده و سپس برای ثبت شناسه آن اقدام کنید، چرا که گوشیها قاچاق به هیچ وجه قابلیت ثبت شدن در شبکه ندارد. اگر چنین نکنید سرویس دهی به گوشی شما حداکثر پس از یک ماه فعالسازی و قرارگیری سیمکارت درون گوشی متوقف خواهد شد و برای همین نه میتوانید با آن تماس بگیرید و نه پیامکی ارسال کنید. البته همچنان کارهای دیگری که به فعال بودن سیمکارت مرتبط نیست قابل انجام است ولی چه کسی حاضر است یک گوشی موبایل بدون بهرهمندی از قابلیتهای مبتنی بر سیمکارت را خریداری کند؟
چگونه تشخیص دهیم گوشی موبایل قاچاق نیست؟
روش تشخیص قاچاق نبودن گوشی موبایل بسیار ساده است. در ابتدا بهتر است شناسه IMEI روی جعبه را بررسی کنید. برای این کار سه روش ارسال پیامک، استفاده از اپلیکیشن و استفاده از کد دستوری وجود دارد که البته استفاده از کد دستوری سریعترین و سادهترین راه ممکن است که ما نیز مراحل آن را برای شما بیان میکنیم.
- در ابتدا کد *۷۷۷۷# را شماره گیری کنید.
- گزینهی «استعلام اصالت» را انتخاب کنید.
- در صفحهی جدید کد IMEI روی جعبه را وارد کرده و ارسال کنید.
پس از انجام این دو مرحله پیامکی از سرشمارهی HAMTA با شمارهی ۷۷۷۷ برای شما ارسال میشود و مشخصات دستگاهی که با این شناسه ثبت شده را برای شما بیان میکند. باید دقت کنید که این شماره حتما از سرشمارهی ۷۷۷۷ سامانهی همتا برای شما ارسال شده باشد. همانند آنچه در تصاویر بالا و در گام چهارم مشخص شده است.
اگر مشخصات با گوشی که در دست شما قرار داشت یکی بود پس تا به اینجای کار همه چیز در جای خودش است. حال باید مطمئن شوید شناسه IMEI گوشی با شناسه روی جعبه یکسان است. برای این کار کافی است با گوشی خود کد *#۰۶# را شماره گیری کرده و شناسههای نشان داده شده را با شناسههای روی جعبه که صحت آن را در مرحلهی قبل تایید کردید مطابقت دهید. اگر این گونه بود پس گوشی شما اصل است و میتوانید برای ثبت آن اقدام کنید. اگر کمی سریع باشید تمامی این فرآیند در یک الی دو دقیقه قابل انجام است.
چگونه گوشی موبایل خود را ثبت کنیم؟
اما برای ثبت گوشی باز هم روش کد دستوری را به شما پیشنهاد میدهیم که مراحل آن به صورت زیر است. فقط باید به این نکته توجه کنید که برای فعال سازی گوشی موبایل فروشنده باید یک کد ۶ رقمی فعالسازی در اختیار شما قرار دهد که برای یکی از مراحل ثبت گوشی حتما مورد نیاز است. توصیه ما این است که تمامی این مراحل توسط خود شما صورت بگیرد تا از صحت انجام آن مطمئن شوید.
- در ابتدا کد *۷۷۷۷# را شماره گیری کنید.
- گزینهی «فعالسازی» را انتخاب کنید.
- در صفحهی باز شده شناسهی IMEI گوشی را وارد کنید.
- سپس شماره تلفن همراهی که میخواهید گوشی روی آن فعال شود را از فهرست انتخاب کنید.
- در صفحهی بعد کد ۶ رقمی فروشنده را وارد کنید.
- در انتها هم اگر اطلاعات وارد شده را تایید میکنید عدد ۱ را وارد کرده و گزینه ارسال را بزنید.
- پس از مدتی پیامکی با محتوای موفقیت آمیز بودن فرآیند دریافت خواهید کرد.
همچنین برای انجام کارهایی از قبیل انتقال مالکیت گوشی میتوانید از همان کد دستوری ۷۷۷۷ استفاده کرده و از طریق گزینهی انتقال مالکیت به راحتی شناسه IMEI گوشی خود را با شماره سیمکارت خریدار دوباره ثبت کنید که انجام چنین عملی هم تنها به چند دقیقه زمان احتیاج دارد.
تاثیر طرح رجیستری بر قیمتها
همیشه حذف کالای قاچاق برای مدتی منجر به افزایش قیمتهای بازار و ملتهب شدن آن میشود ولی پس از مدتی با سرعت گرفتن واردات قانونی و تامین نیازهای بازار قیمتها با حفظ اندک افزایشی در قیمت خود در مقدار مشخصی ثابت میشود. همچنین با بهبود خدمات پس از فروش و حذف کالاهای نامرغوب در نهایت تمامی اینها به نفع مصرف کننده خواهد بود ولی متاسفانه اجرای این طرح در ایران به همراه سیستم نظارت ناکارآمد، تعرفهی ۲۶ درصدی واردات گوشی قانونی و همچنین افزایش قیمت ارز به یکباره شوک قیمتی شدیدی را به مصرف کنندگان وارد کرده است و نارضایتی آنها را به دنبال داشته است.
شاید مقداری از این مسائل توسط سودجویان این بازار صورت گرفته باشد ولی اخذ هزینههای متعدد دولتی برای واردات گوشی و عدم ثبات نرخ ارز مستقیما متوجه دولت است. ۹ درصد مالیات برارزش افزوده، ۵ درصد عوارض ورودی گمرک، ۴ درصد مالیات بر درآمد علی الحساب، ۳ درصد سود بازرگانی، ۱ درصد هزینه اهدایی به هلال احمر، ۲ درصد هزینه حمل از کشور امارات و ۲ درصد هزینههای متفرقه هزینههای عجیبی است که دولت در قالب تعرفه ۲۶ درصدی گوشیهای همراه از واردات این محصول کسب میکند که این مسئله خود دردی بر دردهای دیگر مصرفکنندگان این کالای محبوب است. به خاطر تمامی این دلایل شاید یکی از بدترین زمانها برای خرید گوشی همین روزها باشد و توصیه ما این است که اگر دلیل موجهی برای خرید گوشی جدید ندارید تا بهتر شدن شرایط و کاهش التهاب درون بازار از خرید گوشی جدید خودداری کنید.