راهنمای کامل رشد نوزاد چهار ماهه

رشد نوزاد چهار ماهه از لحاظ ذهنی

فعالیت‌هایی در جهت رشد ذهنی

• شوخ طبعی او را با فراهم آوردن آنچه برای او سرگرم کننده است، خندیدن به همراه او و شوخی‌های مشترک تقویت کنید.
• اسباب بازی‌ها، مسایل مختلفی را به کودک شما یاد می‌دهند؛ بنابراین اسباب بازی‌های متنوع با اندازه‌ها، شکل‌ها، جنس‌ها و راه‌های استفاده مختلف در اختیار او قرار دهید. سعی کنید بعضی از آن‌ها صدادار باشند.

تمرین

• کنجکاوی او را ارضا کنید. صحبت کردن با کودک در مورد آنچه می‌بینید و انجام می‌دهید، به آنچه می‌بیند و احساس می‌کند عمق و غنا می‌بخشد. تا آنجا که می‌توانید در مورد هر شی یا فعالیت با جزییات بیشتری صحبت کنید.

رشد نوزاد چهار ماهه از لحاظ جابجایی حرکتی

اکنون کودک شما دوست دارد بنشیند و به اطراف نگاه کند، ولی به کمک احتیاج دارد. هنگامی که او را می‌کشید تا بنشیند، سرش کمی افتادگی پیدا می‌کند. او می‌تواند سرش را راست نگه دارد، هرچند هنوز هم اگر حرکت ناگهانی بکند سر او تاب می‌خورد. در حالت دمر می‌تواند مستقیما به شما نگاه کند.

فعالیت‌هایی در جهت رشد جابجایی حرکتی

• برای تقویت عضلات تنه کودک، بازی‌هایی با او بکنید که باعث شوند به دو طرف خود بچرخد.
• برای اینکه او را تشویق به تعادل مستقل و حداکثر حرکت کنید، چند اسباب بازی نرم به او بدهید که مجبور باشد دستش را برای رسیدن به آن‌ها دراز کند.
• او را با تکیه گاه مناسب (در صورت لزوم با استفاده از بالش) روی صندلی بنشانید.

تمرین

• تشویق به تعادل. سعی کنید با قرار گرفتن در یک طرف کودک خود، هنگامی که او را صدا می‌زنید، ابعاد تازه‌ای به بازی “دالی موشه” بدهید. طوری که او مجبور باشد برای یافتن شما تنه خود را بچرخاند.

رشد نوزاد چهار ماهه از لحاظ مهارت‌های دستی

کودک شما به تدریج کنترل دست‌ها و پا‌های خود را به دست می‌آورد. او دست‌ها و پاهایش را باهم تکان می‌دهد. پایش را روی زانوی پای دیگرش می‌گذارد و کف پاهایش را روی تشک قرار می‌دهد. او جغجغه را تکان می‌دهد، ولی قادر نیست آن را از روی زمین بردارد. او لباس‌هایش را به عنوان بازی روی صورتش می‌کشد.

فعالیت‌هایی در جهت رشد مهارت‌های دستی

• هنگامی که دراز کشیده یا تکیه داده است، با نشان دادن اشیای جالب توجه به او وادارش کنید دست خود را به سوی آن‌ها دراز کند.
• هرگاه دست خود را برای گرفتن چیزی بیش از حد لازم دراز کرد، کاری کنید که بتواند آن شی را بگیرد. به خاطر موفقیت او بخندید. او نیز همراه شما می‌خندد و خشنود می‌شود.
• برای اینکه او را تشویق کنید با دست هایش صدا درآورد، جغجغه‌های متفاوتی در اختیار او بگذارید.

تمرین

• اشیای جالب توجه به او نشان دهید. چیز‌های متفاوتی را به او نشان دهید تا دستش را به طرف آن‌ها دراز کند. ممکن است دستش را بیش از حد لازم دراز کند، در این صورت آن‌ها را در دستش قرار دهید.

رشد نوزاد چهار ماهه از لحاظ اجتماعی

کودک شما به کسانی که با او صحبت یا بازی می‌کنند نگاه می‌کند و لبخند می‌زند. او شما و سایر اعضای خانواده‌اش را می‌شناسد. او دوست ندارد مدت زیادی با یک اسباب بازی تنها گذاشته شود. هنگامی که تنها می‌ماند، گریه می‌کند. اگر به طرف او بروید، دست از گریه برمی‌دارد و بدنش را پیچ و تاب می‌دهد.

فعالیت‌هایی در جهت رشد اجتماعی

• به صورت اغراق شده‌ای برگردید و با کودک خود روبرو شوید، طوری که او به راحتی بفهمد که دارید به سوی او می‌روید و به او توجه می‌کنید. تا آنجا که می‌توانید با او ارتباط چشمی برقرار کنید و در تمام حالات و اشارات صورت غلو کنید.
• هر کاری که کودکتان انجام می‌دهد، تقلید کنید، ولی به صورت اغراق آمیز.
• تا می‌توانید وقت بیشتری برای بازی با کودک اختصاص دهید. آواز خواندن و بازی‌هایی که با شعر و حرکات موزون همراه‌اند او را تشویق می‌کنند که در پاسخ به شما از خود صدا درآورد.

تمرین

• در پاسخ‌های خود غلو کنید. هنگام پاسخ دادن به کودک از ژست‌ها و حرکات بزرگ و غلو شده استفاده کنید تا به آسانی بفهمد که به او توجه می‌کنید.

مراقب باشید!

در صورت مشاهده موارد زیر، ممکن است نوزاد با تاخیر در رشد مواجه شده باشد. بهتر است به پزشک مراجعه و رشد نوزاد چهار ماهه خود را بررسی کنید.

1. حرکت چشمان نوزاد ناهماهنگ است.
2. نوزاد هرگز لبخند نمی‌زند و نگاه آشنایی به پدر و مادرش نمی‌اندازد.
3. سرش را نمی‌تواند راست نگه دارد. (گردن گرفتن نوزاد)
4. دست‌ها و پاهایش را سفت و منقبض نگه می‌دارد.
5. هیچ صدایی از خود در نمی‌آورد.

همواره به خاطر داشته باشید که رشد هر نوزادی با نوزاد دیگر متفاوت است، اما اگر نوزاد شما از انجام کار‌هایی که دیگر نوزادان انجام می‌دهند، عاجز است، بایستی به دنبال دلیل آن باشید.

بازی‌های مناسب رشد نوزاد چهار ماهه

• توپ بازی. کودک شما از اشیایی که حرکت می‌کنند، مخصوصا اگر بتواند آن‌ها را بگیرد، بسیار خوشش می‌آید. او را روی شکم قرار دهید. یک توپ رنگی شاد را به طرف او آرام قل بدهید. در آغاز او با اشتیاق به توپ نگاه می‌کند، اما پس از مدت کوتاهی فعال می‌شود و می‌خواهد خود را به توپ برساند و آن را بگیرد.
• اسباب‌بازی‌هایی با جنس متفاوت. اکنون که کودک شما می‌تواند اشیا را با دست بگیرد، بهتر است چیز‌های با جنس‌های مختلف به او بدهید. مجموعه‌ای از اسباب بازی‌هایی که سطح صاف پلاستیکی دارند، اسباب بازی‌های خمیری شکل، یا آن‌هایی که تغییر شکل می‌دهند و یا آن‌هایی که سطوح برآمده دارند، مناسب هستند. قبل از خریداری این اسباب بازی‌ها از بی خطر بودن آن‌ها مطمئن شوید. تشک یا زیرانداز اسباب بازی او نیز جز موارد جذاب برای کودک هستند.
• اسباب‌بازی‌های دستکشی یا انگشتی. دستکش‌هایی با صورت‌های جالب می‌تواند کودک را در این سن مجذوب خود کند. کودکان عاشق نگاه کردن به صورت‌های مختلف هستند. تا به حال شما باید متوجه این نکته شده باشید. می‌توانید از جوراب‌های کهنه خود نیز برایش اسباب بازی درست کنید. چون در هر صورت کودک از این گونه بازی‌ها خوشش می‌آید.
  نکته: اگر به جای چشم عروسک از دکمه استفاده کردید، آن‌ها را محکم بدوزید، چون ممکن است کودک آن‌ها را به دهان ببرد و دکمه کنده شده و موجب خفگی‌اش شود.

نوزاد چهارماهه هر روز در حال یادگیری مهارت‌های جدید است. برنامه روزانه‌ای برای بازی با کودک و حرف زدن با او داشته باشید تا مراحل رشد و پیشرفت خود را به طور طبیعی طی کند.

برگرفته از: momjunction، همه کودکان تیزهوشند اگر / دکتر میریام استاپرد، کودک از تولد تا شش ماهگی / کتی هالند