بر اساس
تئوری هوش گاردنر انسان‌ها دارای انواع مختلفی هوش هستند. یکی از این انواع هوش، هوش کلامی است که از بسیاری جهات وابستگی انسان به این نوع هوش به نسبت بقیه انواع بیشتر است.
هوش کلامی یعنی توانایی کاربرد موثر زبان مادری و حتی سایر زبان‌ها به صورت شفاهی یا نوشتاری. ما نه تنها با کلمات حرف می‌زنیم که با کلمات فکر هم می‌کنیم. برای همین هوش کلامی به توانایی تحلیل اطلاعات و حل مسائل به کمک استدلالات مبتنی بر زبان نیز به ما کمک می‌کند.
استدلالات مبتنی بر زبان می‌تواند شامل خواندن، شنیدن کلمات، مکالمه، نوشتن و حتی فکر کردن باشد. آن هم در هر نوع فضایی از جمله کلاس درس تا فضای مجازی و واقعی پیرامون ما.
دلایل اهمیت هوش کلامی
در دنیای پیرامون ما استدلالات کلامی اهمیت ویژه‌ای دارد. می‌دانید چرا؟ برای اینکه خیلی مهم است در تمام زمینه‌های زندگی، ما بتوانیم حرف خودمان را به کرسی بنشانیم! این پافشاری از کودکی شروع می‌شود و در تمام مراحل دیگر زندگی با ما همراه است.
هنگام بازی کردن با همسن و سالان، هنگام استدلال در کلاس درس و دانشگاه، در محیط خانواده، در فضای کار و در هرجای دیگر که بتوانید فکرش را بکنید. شما حتی برای یک خرید ساده هم به هوش کلامی احتیاج دارید تا بتوانید از فروشنده یک تخفیف عالی بگیرید! قضاوتی که دیگران در مورد شخصیت شما می‌کنند هم در بسیاری موارد به کلام شما بستگی دارد.
تست هوش کلامی
هوش کلامی معمولا به وسیله‌ی یک آزمون کامل هوش یا IQ مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. هوش کلامیِ پایه‌ای نیز توسط آزمون‌های هوش مختصر یا ارزیابی‌های زبانی قابل تشخیص است.
وقتی پیشرفت هوش کلامی در فرد آهسته باشد، اقداماتی مانند گفتاردرمانی، برنامه‌های مخصوصی برای خواندن، بازی درمانی و … می‌تواند مفید باشد. به هر حال این لینک حاوی یک تست هوش کلامی خوب برای اندازه‌گیری هوش کلامی شماست که می‌تواند به شما بگوید باید برای تقویت آن اقدامی کنید یا خیر.
راه‌های تقویت هوش کلامی
در کودکی بیشترین تمرکز ما بر روی توسعه کلاممان است. کودکان برای یادگیری مهارت‌های کلامی هزاران ساعت وقت صرف می‌کنند تا بتوانند پیچیدگی‌ها و لطافت زبان مادری‌شان را درک کنند. با این حال عده‌ای در این زمینه مهارت‌شان به اندازه کافی نیست. اما خبر خوب اینست که هوش کلامی به راحتی قابل توسعه است. شاید بکارگیری راه‌های زیر برای شما هم مفید باشد:
۱- مطالعه کردن: خواندن نوشته نویسندگان بزرگ از بسیاری جهات مفید است و حتی به افزایش دایره لغات انسان هم کمک می‌کند. بهتر است اگر به منظور توسعه توانایی‌های کلامی‌تان مطالعه می‌کنید نوشته‌های بهترین نویسنده‌های فارسی زبان را مطالعه کنید تا اگر می‌خواهید استفاده از اصطلاحات، کنایه‌ها و ضرب‌المثل‌ها را بیاموزید، مثال‌های عینی از جایگاه این نوع جملات در سخن را ببینید.
۲- افزایش دایره لغات: جالبست بدانید افراد معمولاً در مکالمات خود از حدود دو تا سه هزار واژه محدود استفاده می‌کنند. در حالیکه زبان فارسی حدود نیم میلیون واژه دارد. یک واژه در واقع یک سازه ذهنی است که تفکرات خاصی را پشت خود ذخیره می‌کند؛ بنابراین هرچقدر دامنه واژگان خود را گسترش دهید، با حیطه‌های جدیدتری از تفکر آشنا خواهید شد. بسیاری مواقع انسان به دنبال بهترین کلمه برای بیان منظورش می‌گردد و آن را پیدا نمی‌کند. افزایش دایره لغات به شما کمک می‌کند در پیدا کردن واژه‌ها مشکلی نداشته باشید. برای این کار می‌توانید از مطالعه، حل جدول و معما شروع کنید.
۳- نوشتن: شاید تعجب کنید، اما نویسندگی می‌تواند یک راه خوب برای تقویت هوش کلامی شما باشد. اگر بخواهید راجع به موضوعی خاص نویسندگی کنید باید بتوانید درمورد سخنان‌تان مخاطب را قانع کنید. اما لزومی ندارد نویسندگی حرفه شما باشد. شما حتی می‌توانید از نوشتن خاطرات‌تان شروع کنید. این کار باعث می‌شود لغاتی که یاد گرفته‌اید را در جمله به کار ببرید و این لغات در ذهن‌تان بیاییند دم دست!
۴- گوش کردن: یک راه دیگر برای تقویت هوش کلامی شنیدن سخنرانی سخنران‌های معروف است. شما می‌توانید برای این کار از رادیو کمک بگیرید. کتاب‌های صوتی هم می‌توانند برای زمانیکه نمی‌توانید مطالعه کنید، انتخاب خوبی باشد. بهرحال سخنرانی انسان‌های مختلف مثال‌های خوبی برای یادگیری هستند. معلمان، اساتید، مدیران و حتی پدر و مادر‌ها هم می‌توانند سخنران‌های بسیار خوبی باشند. این افراد برای الگوپذیری گزینه خوبی هستند.
۵- تمرین سخنرانی: شما می‌توانید جلوی آینه یا برای یک دوست تمرین سخنرانی کنید. موضوع آن هر چیزی می‌تواند باشد. شما باید حرف زدن را تمرین کنید تا هم
ترس از سخنرانی شما بریزد هم عیوب‌تان را کشف کنید و در جهت رفع آن‌ها بکوشید و تنها چیزی که به شما کمک می‌کند حرف زدن و حرف زدن و حرف زدن است.
سخن آخر
مطالعات نشان داده‌اند ارتباط محکمی بین موفقیت در رشته‌ی تخصصی فرد با دامنه‌ی لغات و توانایی استفاده‌اش از کلمات وجود دارد؛ بنابراین هوش کلامی وضوحا برای دستیابی به موفقیت تحصیلی و شغلی لازم است.
روان شناسان نیز اثبات کرده‌اند که ارتباط مستقیمی میان بکارگیری کلمات و گستره واژگان افراد با موفقیت آن‌ها وجود دارد. با توجه با این موضوع می‌توان فهمید که کلمات نقش تعیین کننده‌ای در رسیدن فرد به جایگاه فردی واجتماعی بالا ایفا می‌کنند و افزایش دایره لغات می‌تواند به این امر کمک کند. پس تقویت هوش کلامی چیزی نیست که لازم باشد بخاطرش خودتان را به آب و آتش بزنید،پس از سنجش خود با تشت هوش کلامی، حتی با صرف روزی ۱۰ دقیقه هم می‌توان آن را تقویت و تفاوت را احساس کرد. تفاوتی که می‌تواند منجر به ایجاد نقطه عطفی در زندگی ما بشود.
نویسنده: پریسا رودحله
بروزرسانی: 18 مرداد 1402
