موانع و عوامل بازدارنده ازدواج

ستاره | سرویس روانشناسی – عوامل متعددی وجود دارد که موجب به تاخیر افتادن ازدواج جوانان می‌شود و حتی گاهی این تاخیر به اندازه‌ای طولانی می‌گردد که دختر و پسر برای همیشه مجرد باقی ‌می‌مانند. در اینجا برخی از این عوامل بازدارنده ازدواج را به طور مختصر مرور می‌کنیم.

 

توقع زیاد مانع ازدواج به موقع

توقع بیش از حد و بلندپروازی‌های بی‌مورد یکی از موانع مهم در انجام ازدواج است. برای مثال دختری که اکنون ۳۵ سال دارد در سنین بین بیست تا سی خواستگاران متعدد خود را با بلندپروازی‌ها و ایده‌آل‌گرایی افراطی رد کرده است و اکنون به خاطر نیش زبان‌های دیگران حاضر است با شرایط سهل و آسان تن به ازدواج دهد و ممکن است دست به ازدواج نامناسبی بزند که او را دچار مصائب واقعی کند. گاهی نیز دختر و پسر توقعات غیر واقعی ندارند ولی پدر و مادر آنان هستند که در مورد ازدواج آنان بلند پروازی می‌کنند و نتیجه باز همان خواهد بود. بهرحال کمال گرایی در انتخاب همسر عاقبت خوشی ندارد!

 

عوامل اقتصادی بازدارنده ازدواج

۱- تهیه جهیزیه: یکی از موانع و عوامل بازدارنده ازدواج برای دختران تهیه جهیزیه است. سنتی که در گذشته بسیار سهل و آسان بود و با وسایل مختصری که دختر به خانه بخت می‌برد زندگی زناشویی آغاز می‌شد. در حال حاضر جهیزیه‌های سنگین موجب شده است که اکثر خانواده‌ها نتوانند بار مالی آن را تحمل کنند. وانگهی به دلیل سنت نادرستی که اگر کسی جهیزیه خوبی به خانه بخت نبرد همیشه مورد سرزنش همسر و اقوام همسر خود قرار می‌گیرد، دختران از قبول خواستگاری سرباز می‌زنند.

۲- هزینه‌های کمرشکن ازدواج: انجام مراحل ازدواج هزینه‌های سنگین را طلب می‌کند که اکثر دختران و پسران با محاسبه بار مالی آن از انجام ازدواج منصرف می‌شوند. خریدهای غیرضروری، تشکیل جلسات متعدد نامزدی، عقد و عروسی و هر جلسه با تعداد و تشریفات زیاد، هزینه آرایش، گل و… از جمله مواردی است که در انجام ازدواج کمر خانواده را می‌شکند. سنت موجود که عدم انجام این تشریفات موجب گلایه و نیش زبان‌ها است، همه و همه موضوع را پیچیده‌تر می‌کند.

۳- مسکن: یکی دیگر از عوامل بازدارند ازدواج تهیه مسکن است. قیمت‌ها روز افزون و بهای سنگین اجاره خانه و عدم تناسب آن با درآمدهای اکثر جوانان مانع بزرگی برای ازدواج است.

۴- بیکاری یا اشتغال به کارهای کم درآمد: جوانان بسیاری هستند که به سن ازدواج رسیده‌اند و کار مناسبی به دست نیاورده‌اند. این افراد برای زندگی روزمره خود یا چشم به کمک پدر و مادر دوخته‌اند و یا به کارهای نامناسب نظیر سیگارفروشی و دلالی رو آورده و یا در مورد فارغ‌التحصیلان دانشگاه مجبور به انجام مشاغل غیر تخصصی نظیر منشی‌گری، فروشندگی و مشاغل کم درآمد دیگر اشتغال شده‌اند و به این شکل امکان تشکیل خانواده و تامین هزینه‌های زندگی را ندارند. حتی اگر با چنین شرایطی ازدواجی انجام گیرد ممکن است به ناسازگاری بیانجامد.

۵- ادامه تحصیل: یکی از عوامل بازدارنده ازدواج که آن را به تاخیر می‌اندازد، ادامه تحصیل است. این فکر که ادامه تحصیل مانع زناشویی می‌باشد، بی اساس است. خیلی از خانواده‌ها و جوانان اشتغال به تحصیل و ازدواج را با یکدیگر متناقض می‌دانند، حال آنکه در صورت فراهم شدن امکانات زندگی از سوی پدران و مادران و یا حمایت قوانین اجتماعی، ادامه تحصیل تناقضی با انجام ازدواج ندارد و نباید بهانه‌ای برای به تاخیر انداختن ازدواج از سوی پدر و مادر و یا دختر و پسرباشد.

 

 

سنت‌های غیر منطقی مانع ازدواج

برخی از عوامل بازدارنده ازدواج به سنت‌های غیرمنطقی در مورد ازدواج بازمی‌گردد. از جمله اینکه در برخی خانواده‌ها رسم است که دخترها باید به ترتیب سن ازدواج کنند. در این حالت باید پدر و مادر دختر بزرگتر را برای قبول زناشویی دخترهای بعدی آماده کنند.

سنت غلط دیگری که در مورد جوانان و منتسب به پدران و مادران است القا یا اظهار جملاتی نظیر اینکه هنوز بچه است و دهنش بوی شیر می‌دهد و یا اینکه برعکس به محض به بلوغ رسیدن دختر و پسر بدون توجه به آمادگی جسمانی و روانی آنان را به خانه بخت روانه می‌کنند، هر دو حالت ناپسند است. ازدواج باید زمانی انجام گیرد که آمادگی روانی، جسمانی و معیشیتی فراهم شود و با این حال نباید آن را بی دلیل به تاخیر انداخت.

 

عوامل روانی بازدارنده ازدواج

در مواردی علت تاخیر یا عدم ازدواج عوامل روانی و مرضی است و ترس از ازدواج مانع می شود. دختران و پسرانی وجود دارند که با وجود بالا رفتن سن برای ازدواج آمادگی ندارند. این عدم آمادگی گاه علت روانی دارد و گاه علت جسمانی. علل روانی نیز گاه جنبه مرضی و گاه جنبه غیرمرضی دارد. موارد غیر مرضی نظیر آن است که به علت عدم اعتماد به نفس، فرد احساس می‌کند نتواند وظایف همسری را انجام دهد و از قبول مسئولیت زناشویی می‌ترسد. این احساس عدم کفایت گاه مربوط به امور زناشویی و گاه در امور معیشتی است. هرچه باشد این احساس می‌تواند موجب تاخیر یا عدم ازدواج شود.

در موارد مرضی که عدم کفایت واقعیت داشته باشد و یا در مواردی که علت، عدم آمادگی جسمانی باشد،‌ لازم است تا فرد به متخصص مراجعه کند و تحت درمان قرار بگیرد. در موارد غیر مرضی بالابردن اعتماد به نفس و ایجاد موفقیت در این زمینه می‌تواند کمک کننده باشد.

 

سایر عوامل بازدارنده ازدواج

• اشکال‌تراشی‌های بیهوده
• مهریه‌های سنگین
• وسواس خارج از حد از لحاظ اعتماد و… در تصمیم‌گیری
• وابستگی‌های افراطی به مادر و پدر
• وجود اضطراب و نگرانی از ازدواج

افرادی هستند که تمایل به ازدواج دارند ولی به علت موانعی نظیر نداشتن مسکن یا هزینه‌های ازدواج یا احساس ناتوانی‌های جنسی و روانی مشابه آن از ازدواج می‌ترسند. این علل اغلب در مورد دختران و پسران متفاوت است. پسران اغلب از ترس قبول مسئولیت، مشکلات اقتصادی و درپاره‌ای موارد ناتوانی‌های موهوم جنسی و یا خجالت و کمرویی با وجود تمایل زیاد ممکن است از انجام ازدواج هراس داشته باشند.

دختران اغلب به علت وابستگی به پدر و مادر و ترس از جدایی و تغییر شرایط زندگی و یا مواجهه شدن با شرایطی که مجبورند تعهدات زیادی را بپذیرند، ممکن است مضطرب باشند. این افراد می‌توانند با مراجعه به مشاوران ازدواج و سایر متخصصین مربوطه اضطراب و نگرانی خود را رفع کرده و برای رفع مشکلاتشان از آنان کمک بگیرند. در مواردی نیز لازم است تا سایر افراد خانواده نیز مورد مشاوره قرار بگیرند تا نگرانی‌ها و عوامل بازدارنده ازدواج و موانع آزارنده آن رفع گردد.

 

برگرفته از: کتاب آموزش و مشاوره قبل از ازدواج