ستاره | سرویس روانشناسی – اعتیاد به موبایل (Cell Phone Addiction) و اعتیاد به اینترنت، بلایی است که امروزه گوی سبقت را از اعتیاد به مواد مخدر هم ربوده و در عصر حاضر به یک نگرانی جدی برای خانوادهها در کل جهان به خصوص خانوادههای ایرانی تبدیل شده است. گشتن در سایتها اینترنتی به راحتی انجام بازی های قدیمی مانند بازی هفت سنگ، بازی لب خوانی، بازی اسم روی پیشانی، بازی جرات و حقیقت خنده دار و بازی شاه دزد وزیر را از خاطره ها پاک کرده است. حتی با وجود روی کار آمدن بازی های جذاب و به روز مانند بازی مافیا نیز هنوز بسیاری از افراد ترجیح می دهند بازی های خود را به صورت آنلاین انجام داده و وقت خود را با گوشی سپری کنند.
در ادامه قصد دارم راجع به علائم و نشانههای اعتیاد به موبایل، تاثیرات جسمانی و روانی آن با شما صحبت کنم و اطلاعاتی از آمار اعتیاد به موبایل از گوشه و کنار جهان به سمع و نظر شما برسانم. در انتها نیز یک تست اعتیاد به موبایل نیز برای شما عزیزان تدارک دیدهام، پس با ستاره مجله اینترنتی فارسی زبانان همراه باشید.
علائم و نشانههای اعتیاد به تلفن همراه
دسترسی همه جوره و هر لحظهای تلفن همراههای امروزی به اینترنت، گیمینگ و مدیا وسوسه استفاده از موبایل را در افراد ایجاد و تقویت میکند. در همین حال برخی از افراد ممکن است با آن مشکلی نداشته باشند، ولی برخی دیگر مبتلا به نوموفوبیا یا بیگوشی-هراسی شده و یا به تلفن همراه اعتیاد پیدا کنند.
اگر چه اعتیاد به موبایل هنوز به طور رسمی در بین لیست اختلالات ذهنی و روانی کتاب دیاسام- ۵ (DSM-5: کتاب انجمن روانپزشکی آمریکا) درج نشده است، ولی نشانه ها و معیارهای تشخیص خود را دارد که در ادامه به آنها اشاره کردهام:
- استفاده روزافزون از تلفن همراه به منظور دستیابی به آرامش کاذب.
- تلاشهای ناموفق متعدد برای ترک و کنار گذاشتن تلفن همراه.
- تخصیص اوقات زیاد از روز به موبایل بدون درک گذر زمان.
- مراجعه متعدد به تلفن همراه برای رفع احساسات ناخواستهای مانند اضطراب و افسردگی.
- به خطر انداختن و کم اهمیت جلوه دادن روابط خانوادگی و دوستانه و همچنین موقعیتهای شغلی، به منظور سرکشی به تلفن همراه.
- احساس نیاز به تلفن همراه جدید، اپلیکیشنهای بهروز و استفاده بیشتر از آنها.
- کج خلقی، زود رنجی، بیقراری، خشم و افسردگی از دیگر نشانههای اعتیاد به موبایل است.
اگر چه هر یک از علائم بالا در شما به تازگی پدیدار یا تقویت شده است، هر چه زودتر تدبیری بیندیشید، روشهای ترک اعتیاد به موبایل که در ادامه آمده است را مطالعه فرمایید و یا به یک روانکاو مراجعه نمایید.
بر اساس تحقیقات انجام شده در موسسه تحقیقات پیو (Pew Research Center) واقع در ایالات متحده آمریکا، ۶۷ درصد از دارندگان تلفنهای هوشمند، موبایل خود را بدون اینکه به صدا درآمده باشد یا لرزیده باشد چک کردهاند که این به خودی خود یکی از نشانههای اصلی و اولیه وابستگی و اعتیاد به تلفن همراه و یک هشداری جدی برای دارندگان آن است. |
عوارض جسمانی اعتیاد به موبایل
استفاده بیش از حد از تلفن همراه میتواند منجر به تعدادی از مشکلات جسمانی مختلف و دائمی شود و صدمات جبران ناپذیری را از خود به جای بگذارد. از جمله این مشکلات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بیماری خستگی چشم دیجیتالی (Digital Eye Strain: سندرم بینایی رایانه یا خستگی دیجیتالی)
- درد و ناراحتی ناشی از مشاهده یک صفحه دیجیتالی بیش از ۲ ساعت
- سوزش و خارش چشم
- تاری دید
- سردرد ناشی از خستگی چشم
مشکلات در ناحیه گردن
بیماری ” text neck” که به درد گردن ناشی از نگاه پایین به تلفن همراه یا تبلت بسیار طولانی اشاره دارد.
بیماری ناشی از وجود میکروبهای موجود روی صفحه و بدنه گوشی
از هر ۶ تلفن همراه، بدنه و صفحه یکی از آنها حاوی ذراتی است که مشابه آن در مدفوع انسان یافت میشود!
باکتری اشریشیا کُلی ۶ (E. coli bacteria) که میتواند منجر به تب، استفراغ و اسهال شود، بر روی بسیاری از تلفنهای همراه پیدا شده است.
آلودگی با باکتری مرسا
اثبات شده است که تلفنهای همراه میتوانند با باکتری مرسا (MRSA) نیز آلوده شوند.
از ویژگیهای بارز این باکتری میتوان به مؤثر نبودن آنتیبیوتیکهای معمولی در درمان آن اشاره کرد و پیدایش تودههای عفونی و دملهای چرکین در استخوانها، مفاصل، رگها، زخمها، دریچههای قلب و ششها را میتوان به وجود این باکتری نسبت داد.
افزایش آمار تصادفات
بسیاری از مردم بر این باورند که میتوانند در حین رانندگی چند کار را همزمان انجام دهند و از تلفنهای خود استفاده کنند، در صورتی که این امر موجب اختلال قابل توجهی در سیستم عصبی شده و راننده و دیگران را در معرض خطر قرار میدهد.
ناباروری مردانه
مطالعات مقدماتی نشان میدهد که تشعشع تلفن همراه میتواند آمار اسپرم، حرکت و عمر آنها را کاهش دهد.
۸۷ درصد از دارندگان گوشیهای هوشمند، دستگاه خود را پیش یا بعد از خواب چک میکنند. |
عوارض روحی روانی اعتیاد به موبایل
- اختلالات خواب
تحقیقات اثبات کرده است که اعتیاد به تلفن همراه، اختلال خواب نظیر بی خوابی و خواب بی کیفیت و همچنین خستگی در افراد را تشدید کرده است.
جالب است بدانید که نور ساطع شده از گوشی موبایل مغز شما را فعال نگه میدارد، در همین راستا زمانی که طول میکشد تا به خواب روید افزایش پیدا میکند. - افسردگی
- اختلال وسواس فکری یا عملی، یا اختلال وسواسی – جبری
- ایجاد مشکل در روابط
اعتیاد به شبکههای اجتماعی تحت عناوینی نظیر اعتیاد اینستاگرام، اعتیاد تلگرام و … میتواند به روابط غیر مجازی یا همان دنیای واقعیمان مثل خانواده ضربههای سنگینی وارد کند. - اضطراب
تحقیقات نشان میدهد دانش آموزانی که از تلفنهای همراه خود استفاده میکنند، به احتمال زیاد در زمان استراحت دچار احساس نگرانی میشوند.
هر فرد به طور متوسط ۵ سال و ۴ ماه از عمر خودش را در رسانههای اجتماعی سپری میکند. |
آیا من به موبایل خود معتاد هستم؟
به قسمت جالب این نوشتار میرسیم. در ادامه یک تست اعتیاد به موبایل صد در صد واقعی برای شما عزیزان فراهم شده است تا از این طریق بیتشر به ابعاد پیدا و پنهان اعتیاد به موبایل در خود پی ببرید.
- آیا شما زمان زیادی را صرف گوشی موبایل خود میکنید بدون آن که متوجه گذر زمان شوید؟
- آیا با داشتنن کارها و وظایف مهمتر، ناگهان سرگرم و مشغول به گوشی موبایل به خود میآیید؟
- به نظر خودتان زمانی را که صرف گوشی موبایلتان میکنید، هدر رفته میدانید؟
- در در نظر گرفتن زمان مکالمه با افراد در دنیای واقعی، آیا زمان بیشتری را برای چت کردن، ارسال پیامک یا توییت اختصاص میدهید؟
- آیا در ده روز گذشته مدت زمانی که برای تلفن همراه خود صرف میکنید افزایش یافته است؟
- آیا تلفن همراه خود را به رختخواب خود میبرید و پس از گذراندن وقت با آن میخوابید؟
- آیا در هنگام رانندگی یا کارهای مشابهی که نیازمند بکارگیری تمام دقت است، به گوشی موبایل خود سرک میکشید؟
- زمانی که غذا میخورید تلفن همراه شما بخشی از اجزای سفره است؟
- زمانی که از تلفن همراه خود برای مدت کوتاهی دور هستید و یا آن را موقع ترک خانه، جا گذاشتهاید احساس ناخوشایند و ناراحتی دارید؟
اگر پاسخ شما به یکی از سوالات بالا، “بله” است به بخش بعد مراجعه کنید و در صورت بدتر شدن اوضاع با یک روانکاو تماس حاصل فرمایید.
افراد به طور متوسط ۲ ساعت و ۵۱ دقیقه را از روز خود را صرف استفاده از گوشی موبایل میکنند. |
روشهای ترک اعتیاد موبایل
- اوقات مشخصی از روز را به عنوان هدف، برای استفاده از تلفن همراه هوشمند خود اختصاص دهید.
- دیگر زمانهایی که جزء هدف شما برای استفاده از گوشی موبایل نیست آن را خاموش کنید.
- تبلت یا گوشی موبایل خود را به رختخواب خود نبرید.
- در دست گرفتن تلفن همراه را با کارهای دیگری نظیر مطالعه، مدیتیشن و یا گپ زدن با دوستان عوض کنید.
- اخیرا سنت پسندیدهای در بسیاری از خانههای ایرای رواج پیدا کرده که قبل از ورود مهمانان به خانه، تلفن همراهشان را میگیرند و فقط در موقعیت اضطرار به او برمیگردانند. این کار دقیقا مشابه بازی ” phone stack” در کشورهای خارجی است. بهتر است شما نیز به این جنبش بپوندید.
- اپلیکیشنهای رسانه اجتماعی غیر ضروری را از روی گوشی خود پاک کنید.
- اگر به عارضه چک کردن مستمر گوشی مبتلا هستید، بازههای زمانی چک کردن را به تعویق بیندازید. به طور مثال از ۱۵ دقیقه یکبار به یک ساعت یکبار و بیشتر، زمان بررسی را انتقال دهید.
- از نرم افزارهای ترک اعتیاد به موبایل استفاده کنید. برای این کار از اپلیکیشنهای ترک اعتیاد به گوشی که در زیر لیست شده است میتوانید استفاده کنید:
- Forest (برای اندوید و آی او اس)
- OFFTIME (برای اندوید و آی او اس)
- Flipd (برای آی او اس)
- StayFree (برای اندوید)
- SPACE (برای اندوید)
مالک هر تلفن همراه به طور متوسط روزانه ۲۶۱۷ بار روی صفحه نمایش گوشی خود کلیک میکند. |
حقایقی درباره اعتیاد به موبایل در جهان
- ۴۰ درصد از بزرگسالان هنگامی که از دستشویی استفاده میکنند در عین حال از تلفن همراه خود نیز استفاده میکنند.
- ۱۲ درصد از بزرگسالان از گوشیهای هوشمند خود در حمام استفاده میکنند.
- طبق آمار منشر شده برزیل در میان تمامی کشورهای جهان بیشترین کاربران تلفن همراه را دارد. در این لیست جایگاه بعدی متعلق به چین و سپس ایالات متحده آمریکاست.
و اما در پایان…
عواملی نظیر فیلترینگ شبکههای پرطرفدار اجتماعی و در دسترس بودن انواع فیلترشکنها، همچنین سایه سنگین سانسور روی سر سایتهای سره و ناسره و به طور کلی نبود ساز و کار مشخص استفاده از اینترنت برای گروههای سنی مختلف در ایران بیشتر از پیش به این نگرانی دامن زده است، گذشته از آن زرق و برق تمام نشدنی موبایل و فضای مجازی موجب شده تا آمار اعتیاد به موبایل در ایران و در سطوح مختلف اقشار جامعه رفته رفته افزایش یابد و چالش جدیدی تحت عنوان اعتیاد به موبایل در کودکان را کلید بزند.
اگر شما نیز گمان میکنید که به موبایل خود اعتیاد پیدا کردهاید برای رفع این مشکل از دیگران کمک بگیرید. یک مربی ورزشی، یک پزشک، یک روانکاو و یا حتی یکی از اعضای خانواده خودتان، میتوانند بهترین مشاور و یاور شما برای غلبه بر این عارضه باشند.
شما میتوانید درباره اختلال بازی؛ علائم، راه های تشخیص و درمان نیز در ستاره مطالعه کنید. تجربیات، نظرات و پرسشهای خود را با ما و سایر خوانندگان ستاره به اشتراک بگذارید.
برگرفته از: psychguides