اصول کاشت و نگهداری از گل نیلوفر پیچ در منزل

ستاره | سرویس گیاهان و حیوانات – گل نیلوفر پیچ رونده یک گل زیبای تزیینی است که می‌تواند شکوه و رنگ زیبایی به خانه شما ببخشد. این گل اساطیری در فرهنگ، اعتقادات و حتی معماری بسیاری از کشورها جایگاه ویژه‌ای دارد. اگر بدانید گل نیلوفر نماد چیست و چه مفاهیم مثبتی از صلح و عشق و زیبایی تا جاودانگی را القا می‌کند در کاشت و پرورش آن در نزدیکی خود مصمم تر می‌شوید. در این مطلب با اطلاعاتی در مورد گل پیچک نیلوفر و اصول کاشت و نگهداری آن آشنا می‌شوید.

 

گل نیلوفر پیچ چه گیاهی است؟

• مورنینگ گلوری مکزیکی (Mexican Morning Glory)، گل نیلوفر، پیچک نیلوفر و یا نیلوفر پیچ (با نام علمی Ipomoea tricolor) همه نام‌هایی هستند برای تعبیری که مرحوم دهخدا در فرهنگ دهخدا از آن به این صورت یاد می‌کند: “نیلوفر در تداول امروزی قسمی پیچک است. گل آن، چون شیپوری است به رنگ آبی سخت مطبوع یا سرخ کم رنگ و لطیف، در نهایت صفا و طراوت که صبح زود باز شود و چند ساعت پس از زدن آفتاب بپژمرد.”
• اگر تا به حال به زمین‌های پرورش سیب زمینی شیرین سر زده باشید حتما شباهتی بین برگ‌ها و گل‌های آن‌ها و مورنینگ گلوری مشاهده کرده‌اید. با کمال تعجب، این گیاهان از یک رسته و متعلق به سرده پیچکیان هستند.
• شکوه صبحگاهی (Morning glories) نام دیگری است که برای این گل برگزیده‌اند. گل نیلوفر رونده، گیاه یک ساله‌ای است که ساقه‌هایی باریک، برگ‌های قلب شکل و گل‌های شیپوری صورتی، بنفش-آبی، ارغوانی و یا سفید دارد. شکوفه‌های جذاب و خیره کننده از دیگر مشخصات این گل زیباست.
• معمولا از گیاه نیلوفر پیچ، به عنوان یک گیاه تزئینی یاد می‌شود؛ چرا که با استفاده از آن می‌توان به راحتی یک طاق قوسی شکل طبیعی و دوست داشتنی ایجاد کرد و یا آن‌ها را می‌‌توان به عنوان تزئینی برای آلاچیق‌ها و سایبان‌ها و یا به عنوان گلهای مخصوص تراس و بالکن به کار برد.
  یکی دیگر از مشخصات این گیاهان رونده سرعت رشد بالای آن‌هاست به طوری که هر فصل چیزی حدود ۴.۵ متر رشد می‌کنند. افزون بر این گل نیلوفر پیچ، از جمله گیاهانی است که بذر آن به طور خود بخودی افشانده می‌شود، بنابراین هنگام انتخاب جا برای نگهداری به این نکات توجه ویژه‌ای داشته باشید.

 

 

• نکته قابل توجه در مورد این گیاهان این است که در برابر کم آبی و خشکسالی مقاوم هستند. بهتر است بدانید که زمان شکوفه کردن و گل دادن گل نیلوفر از اوایل تابستان تا اولین یخبندان فصلی (first frost: اولین باری که دمای هوا در بازه ۰ تا -۲ درجه سانتی گراد قرار می‌گیرد) به طول می‌انجامد.
• گل‌های رنگارنگ، خوشبو و بزرگ گیاه نیلوفر پیچ، پروانه‌ها و مرغ مگس خوار را به خود جذب می‌کند.
• اگر بخواهیم به یکی از خواص گل نیلوفر اشاره کنیم، بایستی خاصیت سمی بودن بذر گل نیلوفر پیچ را در اینجا متذکر شویم. از دیگر مواردی که در بسیاری از مراجع به آن‌ اشاره شده است خاصیت توهم زایی اجزاء این گیاه فریبنده و زیباست. به عنوان یک توصیه جدی، بذر این گیاه را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.

 

 

نحوه کاشت گل نیلوفر پیچ در باغچه و گلدان

زمان کاشت گل نیلوفر

بهترین زمان کاشت گل نیلوفر پیچ اواخر بهار یا اوایل تابستان است؛ زمانی که دمای هوا به اندازه ۱۸ درجه سانتی گراد گرم شده باشد.

مکان کاشت گل نیلوفر

• گل‌های نیلوفر به یک مکان آفتابی برای رشد احتیاج دارند. این گل‌ها با تابش مقادیر زیادی از پرتو‌های خورشید بهترین عملکرد در شکوفه دادن را خواهند داشت.
• خاک حاصلخیز و زهکشی شده از دیگر ملزومات کاشت این گیاهان است.
• مکانی را انتخاب کنید که از وزش باد شدید در امان باشد.

 

 

مراحل کاشت گل نیلوفر پیچ

1. خیساندن بذر‌ها به مدت ۲۴ ساعت در آب؛ این کار سرعت جوانه زنی را بهبود می‌بخشد و در نهایت منجر به بیرون آمدن ریشه‌ای خواهد کرد که شبیه یک کرم است.
2. بذر‌ها را با فاصله‌ای حدود ۱۵ سانتی متر از هم بکارید و با خاک (ارتفاع خاک نباید زیاد باشد چیزی حدود ۱ سانتی متر کفایت می‌کند) روی آن‌ها را بپوشانید.
3. در هنگام کاشت آبیاری بذر را فراموش نکنید.

 

 

اصول نگهداری از گل نیلوفر

• کود مایع متوسط (کود‌های نه چندان قوی مثل کود اسبی) را بعد از کاشت به محل کاشت تزریق کنید. دقت داشته باشید که کود بیش از اندازه، موجب رشد بیشتر شاخ و برگ نسبت به خود گل‌ها خواهد شد.
• مثل اکثر گیاهان رونده بایستی شاخ و برگ نیلوفر رونده را نیز مهار کنید تا از شکسته شدن ساقه آن‌ها جلوگیری شود.
• گل نیلوفر پیچ از گیاهانی است که به نگهداری زیاد و پردردسر نیاز ندارد، تنها کافی است یک برنامه آبیاری منظم برایش تدارک ببینید.
• می‌توانید از انواع مالچ یا خاکپوش برای حفظ رطوبت و جلوگیری از رویش علف‌های هرز استفاده کنید.
• اگر قصد دارید از رشد خود بخودی پیچک نیلوفر جلوگیری کنید، گل‌های قدیمی را پیش از آن که نهاندانگان (seedpods) به بذر تبدیل شوند، بچینید.
• کارشناسان بهترین برنامه برای آبیاری این گیاه را یکبار در هفته در نظر گرفته‌اند.

 

 

پیشنهاد می‌شود مقاله کاشت و نگهداری گل پیچ امین الدوله در گلدان و نحوه قلمه زدن آن و روش صحیح پرورش و نگهداری گل پیچ اناری را نیز در ستاره مطالعه کنید. 

 

بیماری‌ها و آفات گل نیلوفر پیچ

از انواع آفات و بیماری‌های گل نیلوفر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

آفات

• شته‌ها، به ویژه شته پنبه که شیره گیاه را از طریق برگ‌ها می‌مکد. این آفت به راحتی از طریق روغن چریش (neem oil) و یا اسپری آب (با شدت زیاد) به روی برگ‌ها از بین می‌رود.

 

 

• کنه تار عنکبوتی، که دقیقا مانند شته پنبه عمل می‌کند و راه از بین بردن آن روغن چریش و اسپری دافع حشرات است.

 

 

• آفت معدنچی برگ یا مینوز برگ (Leaf miner)، که با حرکت در داخل برگ ریشه کن کردن آن‌ها بسیار سخت است. در صورت رویت چنین آفتی برگ آلوده را از گیاه جدا کنید و آن را معدوم نمایید. راه دیگر استفاده از روغن چریش و یا اسپری باسیلوس تورنجینسیس (bacillus thurigiensis spray) است.

 

 

بیماری‌ها

• زرد شدن برگ‌ها، در اثر کمبود نور یا آب؛ آبیاری بیش از حد یا کمبود آب در هر دو باعث برگ زرد شدن آن می‌شود. گفتنی است که کمبود نور آفتاب نیز باعث زردی خواهد شد.
• تاول سفید، نوعی بیماری است در اثر فعالیت قارچ‌های اُاُمیست (Oomycetes) به وجود می‌آید و لکه‌های سفیدی را روی برگ ایجاد می‌کند. تها راه درمان این بیماری جدا کردن برگ‌ها و ساقه‌های مشکوک و آلوده به تاول سفید است.

برای اطلاع از انواع دیگر بیماری‌ها و راهکار‌های مقابله با آن می‌توانید به منابع موجود در انتهای این نوشتار مراجعه فرمایید.

 

انواع گل نیلوفر

• نیلوفر معمولی یا نیلوفر آبی (نیلوفر مرداب)
• نیلوفر بزرگ
• نیلوفر سفید (Ipomoea alba)
• نیلوفر هندی (Ipomoea indica)
• نیلوفر باغی
• نیلوفر صحرائی
• نیلوفر ارغوانی (Ipomoea purpurea)

 

تفاوت های گل نیلوفر با پیچک صحرایی

گل نیلوفر پیچ در اکثر موارد با عمو زاده‌ی خود یعنی پیچک صحرایی (Field bindweed) با نام علمی Convolvulus arvensis اشتباه گرفته می‌شود. این گیاه که نوعی علف هرز مهاجم است بیشتر در مناطق آسیایی و اروپایی یافت می‌شود و فعالان این حوزه نام‌های دیگری نظیر شکوه صبحگاهی چندساله و یا جنی خزنده (creeping jenny) برای او انتخاب کرده‌اند.
از تفاوت‌هایی که می‌توان میان گل نیلوفر پیچ و جنی خزنده قائل شد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جنی خزنده برخلاف گل نیلوفر پیچ، ریشه‌های عمیقی دارد که همین دلیل موجب جان سخت شدنش خواهد شد و در مناطقی که امکان کاشت گل نیلوفر جود ندارد، این گیاه قابل کاشت خواهد بود.
• برگ‌های پیچک صحرایی معمولا از گل نیلوفر پیچ کوچکتر هستند. برگ‌های قلبی شکل گل نیلوفر پیچ عرضی حدود ۵ سانتی متر یا بیشتر دارد، ولی برگ‌های پیکانی پیچک‌های صحرایی به ندرت عرضی معادل ۵ سانتی متر دارند.
• گل‌های پیچک صحرایی فقط با رنگ‌های صورتی یا سفید شکوفه می‌دهند، در حالی که گل‌های شکوه صبحگاهی گل‌هایی بزرگتر با رنگ‌های صورتی، سفید، سرخابی، آبی، بنفش و یا قرمز دارند.
• پیچک‌های گل نیلوفر معمولا ضخیم‌تر از پیچک‌های صحرایی هستند.

 

 

سخن آخر 

در این نوشتار سعی کردیم اطلاعات مفیدی شامل عمر گل نیلوفر، خواص گل نیلوفر، فصل کاشت و پرورش گل نیلوفر برای شما عزیزان جمع آوری کنیم. اگر گل‌های شیپوری شکل مورد پسند شماست پیشنهاد می‌کنیم نحوه کاشت و نگهداری گل اطلسی را نیز در ستاره بخوانید.

 

برگرفته از:‌

• almanac
• epicgardening