سونوگرافی آنومالی چیست و به چه منظوری انجام می‌گیرد؟

ستاره | سرویس مادر و کودک – سونوگرافی آنومالی جنین نوعی غربالگری است و به معنی جست و جو درباره مشکلات عمده در آناتومی کودک است. سه ماهه دوم بارداری از هفته ۱۳ بارداری آغاز می شود و تا هفته ۲۸ ادامه می یابد. سونوگرافی آنومالی بین هفته های ۱۸ تا ۲۰ بارداری انجام می شود. اسکن آنومالی یا اسکن سه ماهه دوم بارداری محل قرار گرفتن جنین، شکل و اندازه صورت و دست ها را نشان می دهد و شما می توانید جنین تان را بر روی مانیتور به خوبی مشاهده نمایید.

 

 

 

برخی بیماری های نادر و درصد تشخیص آن ها که با سونوگرافی آنومالی مشخص می شوند عبارتند از:

• اسپینابیفیدا ۸۰ درصد
• بیماری قلبی مادرزادی بین ۶۰ تا ۷۰ درصد
• سندرم داون بین ۵۰ تا ۷۰ درصد

سونوگرافی کننده موارد زیر را بررسی می کند:

• سیستم های حیاتی مهم
• دور سر
• طول ران
• اطلاعات جفت
• ضربان قلب
• ناهنجاری های عمده
• جایگاه جنین
• جنسیت فرزند

 

اسکن ناهنجاری‌های جنین یا آنومالی چه زمانی انجام می شود؟

سونوگرافی آنومالی که اسکن اواسط بارداری یا سونوگرافی تفصیلی نیز نامیده می‌شود، بین هفته‌های ۱۵ تا ۲۸ انجام می شود. اما از آنجا که بر اساس قوانین ایران، سقط‌ درمانی با محاسبۀ تاریخ اولین روز قاعدگی فقط تا پایان هفتۀ ۱۹ امکان‌پذیر است، این اسکن در فاصلۀ هفته‌های ۱۶ تا ۱۸ بارداری انجام می‌شود تا در صورت وجود مشکلی که نیاز به ختم بارداری دارد، این امکان برای والدین وجود داشته باشد.

 

 

کدام اندام های جنین در سونوگرافی آنومالی بررسی می شوند؟

در این سونوگرافی، متخصص یک بررسی بسیار دقیق از اندام جنین و رحم انجام می‌دهد و رشد طبیعی جنین و محل قرارگیری جفت در رحم را بررسی می‌کند. احتمال بروز ناهنجاری‌ها تنها در ۵ درصد جنین‌ها اتفاق می‌افتد، بنابراین انجام اسکن ناهنجاری‌های جنینی نباید موجب نگرانی شود.

پزشک در این اسکن می‌تواند تعیین جنسیت نوزاد را نیز انجام دهد.

اندام‌های مختلف جنین که در اسکن آنومالی مورد بررسی قرار می‌گیرد شامل موارد زیر است:

• تشخیص بارداری چند قلویی. گاهی دوقلوها تا هفته ۲۰ بارداری قابل تشخیص نمی باشند.
• شکل و ساختار سر جنین و مشکلات مغزی نادر که قابل مشاهده باشند مورد بررسی قرار می گیرد.
• صورت جنین و لب شکری بودن آن بررسی می گردد.
• ستون فقرات از لحاظ طولی و هم مقطع عرضی بررسی می شود تا پزشک مطمئن گردد همه استخوان ها در یک ردیف قرار دارند.پوست بدن، ستون فقرات را در پشت کمر پوشش می‌دهد. بررسی ستون فقرات برای تشخیص ناهنجاری‌های نقص‌های مادرزادی لولۀ عصبی که نسبتاً شایع‌تر از موارد دیگر هستند ضروری است.
• وجود اندام‌های داخلی و احاطه شدن آنها توسط دیوارۀ شکم بررسی می شود. همچنین جفت، بند ناف و مایع آمنیوتیک بررسی می‌شود.
• قلب کودک بررسی می شود. دریچه ها باید هم اندازه باشند و با هر ضربان باز و بسته شوند.
• معده کودک بررسی می شود و اینکه جنین بخشی از مایع آمنیوتیک که در اطرافش قرار دارد را می بلعد که این مایع به صورت حباب سیاه رنگی در معده قابل تشخیص است.
• سلامت کلیه های جنین بررسی می شود. پزشک ارزیابی می کند که آیا گردش ادرار به طور آزاد در مثانه جریان می یابد.
• دست ها و پاها قابل مشاهده اند و پزشک انگشتان دست و پا را می شمارد.
• جفت، مایع آمنیوتیک و بند ناف مورد ارزیابی قرار می گیرند. جفت ممکن است در دیوار جلویی رحم (قدامی) یا دیوار پشتی رحم (خلفی) یا نزدیک با بالا یا پایین رحم باشد. اگر جفت پایین باشد نیاز است که سونوگرافی دیگری در سه ماهه سوم بارداری جهت ارزیابی موقعیت جفت و جنین انجام گیرد.

در طول سونوگرافی، متخصص اعضای بدن جنین را اندازه‌گیری می‌کند تا از طبیعی بودن رشد او مطمئن شود. مواردی که در این اسکن اندازه‌گیری خواهد شد در قسمت زیر آمده است:

• دور سر (HC)
• دور شکم AC))
• استخوان ران FL))

 

تشخیص نقص‌های جنین در اسکن آنومالی

متخصص هنگام سونوگرافی آنومالی، لیستی از اختلالاتی را در اختیار دارد که باید کنترل شود. این اختلالات ممکن است خیلی جدی باشد و حیات جنین را تهدید کند یا ممکن است اختلالی باشد که پس از به دنیا آمدن نوزاد قابل درمان است. اگر هنگام اسکن، اختلالات قابل درمانی تشخیص داده شود، متخصص به پزشک اطلاع خواهد داد تا به محض به دنیا آمدن نوزاد، مراقبت‌های لازم را از او به عمل آورند و درمان را آغاز کنند. بسیاری از اختلا‌لات موجود در لیست متخصص بسیار نادر است و جای نگرانی وجود ندارد.

 

 

بسیاری از اختلالات نظیر آنانسفالی، مشکلات ناحیۀ شکم، دست و پا و نقص‌های لولۀ عصبی و حتی مشکلات کلیه به احتمال زیاد تشخیص داده می‌شود. اما برخی اختلالات نظیر مشکلات قلبی و عروقی یا هیدروسفالی، انسداد دستگاه گوارش یا فتق دیافراگم فقط در نیمی از موارد این مرحله تشخیص داده می‌شود.