رفتار با کودک تنبل در ۵ گام موثر

ستاره | سرویس مادر و کودک – پسرم بسیار کند و تنبل است. زمانی که می‌خواهیم به جایی برویم و من این طرف و آن طرف می‌دوم، مدام سیخونک زدن به او بسیار ناامید کننده است. مواجهه با تنبلی کودکان مساله رایجی است. اما چگونه می‌توان تنبلی را در کودکان برطرف کرد؟ برای رفتار با کودک تنبل و کودکانی که هنگام صدا زدن بی توجهی می‌کنند، تکنیک‌های موثری وجود دارد.

طرز رفتار با کودک تنبل در ۵ گام

درباره آن بیندیشید

چه کارهایی باید انجام دهید؟

1. به کودکتان مسیر‌های گام به گام دقیق بدهید. در خواست‌های خود را به صورت تدریجی مطرح کنید تا کودکتان بتواند به آسانی آن‌ها را دنبال کند. هر زمان، یکی دو کار به کودکتان بدهید و زمانی که تکمیل شد، کار بعدی را مشخص کنید. برای نمونه: “لطفا پازلت رو از روی میز جمع کن و بعد برو حموم”.
2. فهرست تهیه کنید. کار‌هایی را که باید انجام شود به ترتیب یادداشت کرده و فهرست مورد نظر را به همراه یک مداد به کودک بدهید تا زمانی که انجام گرفتند، روی آن‌ها خط بزند.
3. محرکی برای تمام کردن کار فراهم کنید. کودک خود را با عبارت “وقتی که/آن وقت” به اتمام کار تشویق کنید. برای نمونه: “وقتی که در صندلی مخصوص ماشین نشستی، آن وقت می‌تونی بیسکوییت بخوری”.
4. برنامه روزانه خود را تحلیل کنید. بررسی کنید که آیا شما بیش از حد تلاش می‌کنید؟ در صورتی که اینطور بود، ببینید آیا می‌توانید تغییراتی اعمال کنید؟ بر اولویت‌های زندگی خود تمرکز نموده، برخی از کار‌های غیر ضروری و وقت تلف کن را حذف کنید. کمی از سرعت خود بکاهید تا کودک راحت‌تر بتواند با شما همگام شود.
5. برنامه‌های چرت و خواب کودک را بررسی کنید. کودکانی که خواب کافی ندارند، فاقد انرژی‌اند و معمولا در کار‌ها تنبلی می‌کنند و کند هستند. در رفتار با کودک تنبل این موضوع را حتما مدنظر داشته باشید.

چه کار‌هایی نباید انجام دهید؟

• کودکتان را با گفتن ” یالا! “، “زود باش”، “عجله کن” دستپاچه نکنید. این نوع صحبت کردن، معمولا باعث ایجاد حس ناکامی در کودکان می‌شود. بعد آن‌ها آنقدر عجله می‌کنند که موجب رخ دادن اشتباهات بیشتری می‌شود و باید وقت زیادی را صرف جبران آن اشتباهات کنند.
• الگوی موجود را تقویت نکنید. کودکان، اغلب از روی عادت تنبلی می‌کنند. برای نمونه پدر و مادر می‌گویند: “وقت رفتن است” و سپس سرگرم تلفن یا کار‌های دیگر می‌شوند (پس الان واقعا وقت رفتن نیست). کودکان یاد می‌گیرند که قبل از واکنش نشان دادن آنها، شما چندین بار حرف خود را تکرار خواهید کرد. پس، قبل از صحبت کردن، فکر کنید، در خواست خود را به صورت واضح بگویید و سپس آن را دنبال کنید.
• انتظار سرعت نداشته باشید. زمان منصفانه‌ای را برای پاسخ دهی به درخواست خود، در اختیار کودک قرار دهید. کودک تان را زیر نظر بگیرید تا از سرعتش آگاه شوید. اینکه شما عجله دارید، دلیل نمی‌شود که کودکتان سریع‌تر از سرعت معمول حرکت کند.
• پیام خود را به صورت غلط انتقال ندهید. هنگام رفتار با کودک تنبل اظهارات خود را به صورت واضح و دقیق بیان کنید، تا جایی برای سوء تفاهم باقی نماند. برای نمونه، به جای اظهار نظر مبهم: “برای رفتن آماده شو”، جملات خود را واضح بیان کنید: “ممکنه همین الان کفش‌ها و پالتوت را بپوشی و سوار اتومبیل بشی”.

برخورد مناسب با بی توجهی کودک هنگام صدا زدن

حتی اگر چهار یا پنج بار کودکم را صدا بزنم، او همچنان به من واکنش نشان نمی‌دهد. گویی در گوش خود پنبه دارد! اگر بخواهم او بیاید معمولا خودم باید بروم و بیاورمش!

درباره آن بیندیشید

کودک تان دقیقا آنچه را به او آموزش داده‌اید، یعنی اهمیت ندادن به صدای شما، را یاد گرفته است. او می‌داند اگر شما واقعا او را می‌خواهید، می‌آیید و او را می‌برید.

چه کار‌هایی باید انجام دهید؟

• صدا زدن. صبر کردن. اقدام کردن. این رویه را دنبال کنید: با چشم محل حضور کودکتان را شناسایی کنید. یک بار او را صدا بزنید. سه دقیقه منتظر بمانید. به سراغ کودکتان بروید، دستش را گرفته و بگویید: “وقتی که صدات می‌کنم، می‌خوام که بیای”. سپس او را به محل مورد نظر هدایت کنید. اگر همیشه این کار را انجام دهید، او متوجه خواهد شد که شما واقعا انتظار دارید که موقع صدا زده شدن به سراغ شما بیاید.
• مواظب رفتار بزرگسالان در خانه باشید. آیا فرد صدا کننده از دو اتاق آن طرف‌تر صدا می‌زند؟ آیا فرد صدا زده شده زمزمه می‌کند: “یه دقیقه” و سپس چندین بار قبل از واکنش نشان دادن، نیاز به یادآوری دارد؟ این‌ها الگو‌هایی برای رفتار کودکتان هستند. نحوه واکنش خود به یکدیگر را تغییر داده و رفتار‌هایی را که از کودکتان انتظار دارید الگوسازی کنید.
• هشدار دهید. جابه جایی از یک فعالیت به فعالیت دیگر برای کودکان دشوار است. به جای فریاد زدن:”همین الان بیا!” سعی کنید ابتدا دو هشدار بدهید: “باید تا پنج دقیقه دیگه بیای”. چند دقیقه بعد بگویید: “دو دقیقه دیگه مونده”. سپس: “لطفا همین الان بیا”. در این وضعیت، یک دقیقه منتظر بمانید. اگر او واکنشی نشان نداد، به سراغ او رفته، دستش را گرفته و بگویید: “وقتی که صدات می‌کنم، می‌خوام که بیای”.
• تمایلات کودک را بپذیرید. به او بگویید که می‌فهمید او دوست دارد به بازی کردن ادامه دهد، سپس با یک جمله و عملی که منجر به اطاعت در او می‌شود، دنبال کنید. مانند: “من مطمئنم که دوست داشتی بازم تو استخر بمونی، اما الان وقت رفتنه، بیا با حوله خودتو خشک کن”.
• برای صدا کردن کودک خود، از زنگ شام یا زنگ ساعت بهره بگیرید. به او بگویید زمانی که صدای زنگ را می‌شنود، باید قبل از اینکه مجبور شوید تا پنجاه بشمارید بیاید. این علامت جالب و مشخصی است. اگر بیش از یک کودک دارید، می‌توانید اجازه دهید اولین کسی که به صدای شما واکنش نشان داد، زنگ را برای بار دوم به صدا در بیاورد.
• شنوایی او را بررسی کنید. اطمینان حاصل کنید که کودکتان تست شنوایی سنجی را انجام داده و کوتاهی او در پاسخ دادن به شما، به دلیل مشکل شنوایی نیست.

چه کار‌هایی نباید انجام دهید؟

• کودک خود را از فاصله دور صدا نزنید. هر قدر از کودک خود دورتر باشید، بیشتر احتمال دارد که شما را نادیده بگیرد.
• اگر واقعا برای آمدن او آماده نیستید، او را صدا نزنید. اگر کودکتان را احضار نموده، اما درگیر چیز دیگری شوید، این باور را تقویت می‌کنید که صدا زدنتان، تنها یک هشدار مبنی بر این است که شما به زودی از او چیزی می‌خواهید.

سخن آخر 

هنگام رفتار با کودکان بایستی صبر و حوصله زیادی به خرج دهید و با گفتار محترمانه و حساب شده، برنامه روزانه او را یاد آوری کنید. استفاده از روش‌هایی مانند جدول رفتار کودکان در این زمینه موثر است.

شما چه روشی برای مقابله با تنبلی کودکان دارید؟ تجربیات خود را با ما در بخش نظرات در میان بگذارید.

برگرفته از: انضباط بدون گریه / الیزابت پنتلی