نویسنده: لیدا محمودی
بروزرسانی: 18 دی 1400
ستاره | سرویس مادر و کودک – شروع غذای کمکی نوزاد یک نقطه عطف بزرگ در سال اول تولد نوزاد است. هنگامی که نوزاد نشانه‌های آمادگی شروع غذای جامد را از خود بروز می‌دهد، او را با مزه‌های جدید آشنا کنید. البته در نظر داشته باشید که متخصصان تغذیه کودک، مصرف برخی مواد غذایی و میوه‌ها را برای نوزادان منع کرده‌اند. در ادامه با مواد غذایی و میوه های ممنوعه برای نوزادان آشنا می‌شوید.
میوه های ممنوعه برای نوزادان
۱. توت فرنگی
توت فرنگی یک میوه خوشمزه و دوست داشتنی است و در فصل نوبرانه‌اش مشتاقان زیادی دارد. علاوه بر این، توت فرنگی منبع عالی ویتامین C و آنتی اکسیدان‌ها است.
اما متاسفانه، توت فرنگی میوه‌ای اسیدی است و به سیستم گوارش حساس نوزاد آسیب می‌رساند، همچنین توت فرنگی یکی از مواد آلرژی زا است. برای مصرف توت فرنگی بایستی تا یک سالگی نوزادتان صبر کنید و پس از آن طعم آن را به او بچشانید. اگر در خانواده شما سابقه آلرژی به توت فرنگی وجود دارد، در مصرف آن برای نوزاد بسیار مراقب باشید.
اما متاسفانه، توت فرنگی میوه‌ای اسیدی است و به سیستم گوارش حساس نوزاد آسیب می‌رساند، همچنین توت فرنگی یکی از مواد آلرژی زا است. برای مصرف توت فرنگی بایستی تا یک سالگی نوزادتان صبر کنید و پس از آن طعم آن را به او بچشانید. اگر در خانواده شما سابقه آلرژی به توت فرنگی وجود دارد، در مصرف آن برای نوزاد بسیار مراقب باشید.
۲. گیلاس، آلبالو، تمشک، بلوبری
میوه‌هایی مانند گیلاس، آلبالو، تمشک و بلوبری دارای پروتئینی هستند که گوارش آن برای نوزادان سخت است. در نتیجه توصیه می‌شود که این میوه‌ها را نیز در لیست میوههای ممنوعه برای نوزادان قرار دهید و از مصرف این میوه‌ها در سال اول تولد نوزاد اجتناب کنید.
۳. مرکبات
کلیه مرکبات، بجز لیمو شیرین، بسیار اسیدی هستند؛ به همین دلیل موجب ناراحتی معده و بثورات پوستی در ناحیه پوشک یا در صورت و پشت کودک می‌شوند. در نتیجه، بهتر است تا اولین سالگرد تولد نوزاد منتظر بمانید و پس از آن این میوه‌ها و آبمیوه‌های محبوب و سالم را به او معرفی کنید.
۴. انگور
انگور میوه‌ای شیرین و پر از مواد مغذی است. از این رو یک میان وعده خوب برای بچه‌ها است، البته بعد از یک سالگی! پوست انگور مقاوم است، به طوری که شکستن آن برای سیستم گوارش نوزاد دشوار است. هم چنین شکل و اندازه آن به گونه‌ای است که ممکن است موجب خفگی نوزاد شود. برای کودکان نوپا نیز با توجه به اندازه حبه انگور بایستی آن را به نصف یا یک چهارم برش زد تا خطری متوجه کودک نشود. در مورد کشمش نیز همین موارد صادق است.
۵. هویج و سیب خام
سفتی و بزرگی هویج نیز می‌تواند موجب خفگی نوزاد شود! به ویژه هویج‌های کوچک، در اندازه‌ای هستند که در گلوی کودک گیر کنند. برای استفاده از مواد مغذی موجود در هویج (خصوصا بتاکاروتن) بهتر است آن را کاملا پخته و له کنید تا مشکلی برای نوزاد پیش نیاید. همچنین، کرفس و سیب‌های خام را نیز هنگامی که کودک به تعداد کافی دندان برای جویدن آن‌ها پیدا کرده، به او بدهید.
۶. آبمیوه
در شش ماه اول تولد نوزاد، هرگز به او آبمیوه ندهید. آبمیوه سرشار از قند است و تمام مواد مغذی موجود در میوه را به همراه ندارد. علاوه بر این، معده کوچک نوزادان به نوشیدنی‌های بسیار اسیدی مانند آب پرتقال بسیار حساس است. اگر می‌خواهید به نوزاد آبمیوه بدهید بهتر است آب گلابی، سیب یا انگور را با آب کمی رقیق کنید و به او بدهید.
آبمیوه طبیعی بخشی از مواد مغذی میوه را به همراه دارد، اما این بدان معنا نیست که نوشیدنی سالمی است. فیبر موجود در میوههای تازه، طی فرآیند آبمیوه گیری از دست می‌روند و تنها قند آن باقی می‌ماند. آب میوه ممکن است در برخی از نوزادان موجب اسهال شود.
آری براون، متخصص اطفال در کتاب توصیه‌های کلیدی برای اولین سال تولد نوزاد می‌گوید: “آبمیوه سرشار از کالری بی‌فایده است.” استفاده از آبمیوه برای شیرین کردن غذای کودک نیز ایده مناسبی نیست؛ زیرا قند موجود در آبمیوه باعث می‌شود غذا به سرعت در دستگاه گوارش حرکت کند و بدن توانایی جذب مواد مغذی آن را نداشته باشد.
براون می‌گوید: “فریب ادعا‌های تبلیغ کنندگان آبمیوه، مبنی بر این که آبمیوه ویتامین C. مورد نیاز نوزاد را فراهم می‌کند، نخورید. نوزادان می‌توانند از یک برش کوچک میوه به راحتی ویتامین C. مورد نیاز خود را دریافت کنند.”
آبمیوه طبیعی بخشی از مواد مغذی میوه را به همراه دارد، اما این بدان معنا نیست که نوشیدنی سالمی است. فیبر موجود در میوههای تازه، طی فرآیند آبمیوه گیری از دست می‌روند و تنها قند آن باقی می‌ماند. آب میوه ممکن است در برخی از نوزادان موجب اسهال شود.
آری براون، متخصص اطفال در کتاب توصیه‌های کلیدی برای اولین سال تولد نوزاد می‌گوید: “آبمیوه سرشار از کالری بی‌فایده است.” استفاده از آبمیوه برای شیرین کردن غذای کودک نیز ایده مناسبی نیست؛ زیرا قند موجود در آبمیوه باعث می‌شود غذا به سرعت در دستگاه گوارش حرکت کند و بدن توانایی جذب مواد مغذی آن را نداشته باشد.
براون می‌گوید: “فریب ادعا‌های تبلیغ کنندگان آبمیوه، مبنی بر این که آبمیوه ویتامین C. مورد نیاز نوزاد را فراهم می‌کند، نخورید. نوزادان می‌توانند از یک برش کوچک میوه به راحتی ویتامین C. مورد نیاز خود را دریافت کنند.”
مواد غذایی ممنوعه برای نوزادان
۱. نمک
نوزادان نباید زیاد نمک مصرف کنند، زیرا برای کلیه‌های آن‌ها مناسب نیست. به غذای نوزاد خود نمک اضافه نکرده و از عصاره‌های آماده گوشت، مرغ و سبزیجات در غذای نوزاد استفاده نکنید، زیرا بیشتر آن‌ها دارای نمک زیادی هستند.
هنگامی که به نوزاد از غذای سفره می‌دهید، این مطلب را در خاطر داشته باشید.
هنگامی که به نوزاد از غذای سفره می‌دهید، این مطلب را در خاطر داشته باشید.
۲. شکر
نوزاد شما نیازی به مصرف شکر ندارد. مصرف میان وعده‌ها و نوشیدنی‌های شیرین (مانند آب میوه و سایر نوشیدنی‌های میوه‌ای)، موجب پوسیدگی دندان‌های نوزاد می‌شود.
می‌توانید از موز له شده یا سایر میوه‌ها و شیر مادر یا شیر خشک برای شیرین کردن غذای نوزاد استفاده کنید.
می‌توانید از موز له شده یا سایر میوه‌ها و شیر مادر یا شیر خشک برای شیرین کردن غذای نوزاد استفاده کنید.
۳. عسل
گاهی اوقات عسل دارای نوعی باکتری است که می‌تواند در روده نوزاد تولید سم کند و سبب بیماری بوتولیسم نوزاد شود که بسیار خطرناک است.
بهتر است که فرزندتان تا پیش از یک سالگی عسل مصرف نکند. از آنجایی که عسل سرشار از قند است، موجب پوسیدگی دندان او نیز خواهد شد.
بهتر است که فرزندتان تا پیش از یک سالگی عسل مصرف نکند. از آنجایی که عسل سرشار از قند است، موجب پوسیدگی دندان او نیز خواهد شد.
۴. آجیل و مغز‌ها
مغز‌ها به صورت کامل نباید به کودکان زیر ۵ سال داده شود، زیرا خطر خفگی کودک را در پی دارد. هم چنین برخی مغز‌ها (مانند بادام زمینی) برای کودکان آلرژی زا هستند.
اگر هیچ سابقه آلرژی غذایی یا آلرژی به بادام زمینی در خانواده شما وجود ندارد، می‌توانید از ۶ ماهگی نوزاد، به او کره بادام زمینی بدهید، البته در نظر داشته باشید که کره حاوی تکه‌های خرد شده از بادام زمینی باشد که قابل بلعیدن توسط کودک است.
۵. چربی‌های اشباع شده
به کودک خود مواد غذایی که دارای چربی اشباع زیادی است، مانند چیپس، بیسکویت و کیک ندهید.
بررسی برچسب‌های تغذیه‌ای بر روی بسته بندی غذاها می‌تواند به شما در انتخاب غذا‌هایی با چربی اشباع کم کمک کند.
بررسی برچسب‌های تغذیه‌ای بر روی بسته بندی غذاها می‌تواند به شما در انتخاب غذا‌هایی با چربی اشباع کم کمک کند.
۶. ژله‌های مکعبی
ژله‌های مکعبی می‌تواند خطر خفگی برای نوزادان و کودکان در پی داشته باشد.
۷. لبنیات کم چرب
چربی منبع مهم کالری و برخی از ویتامین‌ها برای نوزادان و کودکان است. بهتر است برای نوزادان و کودکان تا ۲ سالگی، از شیر، ماست و پنیر پر چرب استفاده کنید.
- پنیر
پنیر بخشی از یک رژیم سالم و متعادل برای نوزادان و کودکان خردسال است که کلسیم، پروتئین و ویتامین‌هایی مانند ویتامین A. مورد نیاز بدن را فراهم می‌کند.
بچه‌ها می‌توانند از ۶ ماهگی پنیر پاستوریزه پر از چربی بخورند. پنیر‌هایی مانند پنیر چدار ملایم و پنیر خامه‌ای از این دسته‌اند. پنیر‌های کامل و محصولات لبنی تا سن ۲ سالگی توصیه می‌شود، زیرا کودکان جوان به چربی و انرژی برای کمک به رشدشان نیاز دارند.
بچه‌ها و کودکان نباید از پنیر‌های نرم از قبیل: بری یا کاممبر و پنیر‌های تهیه شده از شیر بز مانند بلو چیز یا روکفورت بخورند. این پنیر‌ها ممکن است از شیر غیر پاستوریزه تهیه شوند و دارای باکتری‌هایی به نام لیستریا باشند.
شما می‌توانید با بررسی برچسب بر روی پنیر‌ها مطمئن شوید که آن‌ها از شیر پاستوریزه تهیه شده‌اند. پنیر‌های تهیه شده از شیر غیر پاستوریزه را می‌توان در غذایی که میپزد استفاده کرد، زیرا لیستریا توسط گرما از بین می‌رود.
بچه‌ها و کودکان نباید از پنیر‌های نرم از قبیل: بری یا کاممبر و پنیر‌های تهیه شده از شیر بز مانند بلو چیز یا روکفورت بخورند. این پنیر‌ها ممکن است از شیر غیر پاستوریزه تهیه شوند و دارای باکتری‌هایی به نام لیستریا باشند.
شما می‌توانید با بررسی برچسب بر روی پنیر‌ها مطمئن شوید که آن‌ها از شیر پاستوریزه تهیه شده‌اند. پنیر‌های تهیه شده از شیر غیر پاستوریزه را می‌توان در غذایی که میپزد استفاده کرد، زیرا لیستریا توسط گرما از بین می‌رود.
۸. کوسه، شمشیر ماهی و مارلین
کوسه، شمشیرماهی یا مارلین به نوزادان و کودکان ندهید. مقدار جیوه موجود در این ماهی‌ها می‌تواند بر توسعه سیستم عصبی کودک تأثیر بگذارد.
۹. صدف خام
صدف خام می‌تواند خطر مسمومیت غذایی را افزایش دهد، بنابراین بهتر است به آن را به نوزادان ندهید.
۱۰. تخم مرغ خام یا نیم پز (عسلی)
نوزادان کمتر از ۶ ماه نمی‌توانند تخم مرغ مصرف کنند.
برای کودکان بزرگتر تخم مرغ باید کاملا پخته و سفت شود. در مقاله دادن تخم مرغ به نوزاد؛ فواید، نکات و چند دستور غذایی ساده طرز تهیه چند غذای ساده با تخم مرغ برای نوزاد آموزش داده شده است.
برای کودکان بزرگتر تخم مرغ باید کاملا پخته و سفت شود. در مقاله دادن تخم مرغ به نوزاد؛ فواید، نکات و چند دستور غذایی ساده طرز تهیه چند غذای ساده با تخم مرغ برای نوزاد آموزش داده شده است.
پس از تولد یکسالگی کودک، بسیاری از میوه ها و غذاها را می‌توان در برنامه غذایی کودک جای داد. برای آشنایی و آگاهی بیشتر به مقاله راهنمای جامع تغذیه کودک یک ساله رجوع کنید.
برگرفته از: nhs
