نویسنده: نسرین شجاعی
بروزرسانی: ۱۰ مرداد ۱۴۰۱
شاید تا به حال در مورد مار آبی که در آب زندگی می‌کند، شنیده باشید. باید بدانید که زهر مارهای آبی بسیار کشنده‌تر از مارهای موجود در خشکی است. با خواندن این مطلب اطلاعات کافی را در مورد مار آبی کسب می‌کنید که برای شما بسیار مفید خواهد بود.
مار آبی چیست؟
مار آبی، گونه‌ای از مارها است که معمولاً در دریاها، تالاب‌ها، رود‌ها و آبگیرها زندگی می‌کند. این مار در واقع از انواع خزندگان آبزی است.
مار آبی در ایران نیز به وفور دیده می‌شود؛ هرچند این گونه مارها در سراسر جهان وجود دارند.
در حالت کلی تغذیه آنها از پستانداران و حشرات تأمین می‌شود و بیشتر علاقه دارند در جاهای خنک و مرطوب زندگی کنند. البته این مسئله که آنها در آب زندگی می‌کنند، این معنا را نمی‌دهد که توانایی حضور در خشکی را ندارند. آنها قادرند برای بعضی از فعالیت‌های خود از آب بیرون آمده و به فعالیت در خشکی بپردازند.
انواع مار آبی
انواع مار آبی شامل موارد زیر هستند:
مار آبی بلچر
مار بلچر، از آن گونه مارهایی است که بسیار سمی بوده و می‌تواند به راحتی یک انسان را بکشد. از این نوع مار سمی تاکنون نزدیک به چند هزار گونه شناسایی شده است. در واقع سم این مار به قدری قوی است که یک میلی‌گرم آن می‌تواند در کسری از ثانیه، یک انسان را از بین ببرد. اغلب قربانیان مار بلچر، در اصل شناگرانی هستند که برای انجام کار تحقیقاتی به دریا می‌روند. این گونه مارها اغلب در آب‌های آزاد استرالیا، هند و آفریقا یافت می‌شوند.
مار آبی ناتریکس
مار ناتریکس، گونه‌ای از این خزندگان است که به طور معمول به رنگ سبز دیده می‌شود. بدن این مار به قدری بزرگ است که تا طول ۱۰۰ سانتی‌متری نیز دیده شده‌اند. این گونه از مارها روی بدن خود خال‌های ریز و درشت سیاه رنگ و قهوه‌ای دارند.
این مارها در هر مرحله از تخم‌گذاری، می‌توانند ۱۲ عدد تخم از خود بر جا بگذارند. ناتریکس‌ها در ایران معمولاً در حوضچه‌ها و آب‌های آزاد خلیج فارس زندگی می‌کنند.
مار آبی چلیپر
مار چلیپر گونه‌ای از مارهای آبی است که معمولاً در کشور استرالیا و آفریقا زندگی می‌کند. بدن این مار بیشتر به رنگ تیره است و در قسمت سر خود حفره‌های ریز و درشت دارد. چلیپرها در ایران، اغلب در استان فارس، تهران، کرمان، مرکزی و اصفهان هستند.
قمچه مار
قمچه مار به نوعی از انواع مار آبی گفته می‌شود که بدنی استوانه‌ای شکل دارند. این نوع مار بیشتر به رنگ زرد و سبز زیتونی است. قمچه مار در آب‌های آزاد آفریقا به تعداد زیادی یافت می‌شود.
آنها می‌توانند در هر مرحله از زاد و ولد تقریباً ۷ عدد تخم بگذارند. قمچه مارها بیشتر از قورباغه‌ها و حشرات تغذیه می‌کنند.
مار آبی شکم زرد
در واقع خطرناک‌ترین و سمی‌ترین خزنده‌ای که تاکنون شناخته شده، مار شکم زرد است. این مار برای اولین بار در اقیانوس اطلس مشاهده شده است. سم این مار به قدری قوی است که قادر است به راحتی یک انسان را در عرض یک دقیقه هلاک کند.
روی قسمت شکمی این مار، نقطه‌های زرد دیده می‌شود. مار شکم زرد دارای پوزه بلند و کشیده‌ای است.
مار آبی در کجای ایران یافت می‌شود؟
مارهای آبی انواع مختلفی دارند که در سراسر ایران پراکنده‌اند. از انواع مارهای آبی که در ایران موجود هستند، می‌توان به مارهای گلستان، گیلان، آذربایجان شرقی و غربی و اردبیل اشاره کرد. این مارها بیشتر مکان‌های نمناک را دوست دارند. به همین دلیل معمولاً جاهایی را برای زندگی انتخاب می‌کنند که دارای هوای شرجی بوده و کاملاً مرطوب باشد.
مار آبی همانطور که از نامش مشخص است، اغلب در مناطقی زندگی می‌کند که نزدیک دریاها و آب‌ها باشد، مثل شهرهایی مانند گیلان و مازندران که هم مرطوب و هم در نزدیکی آب‌ها هستند.
غذای مار آبی چیست؟
مار آبی معمولاً غذاهایی مثل قورباغه‌ها و حشرات را بسیار دوست دارد. گرچه اگر در آب باشند، خوراک آنها بیشتر خزه‌ها، اسفنج‌ها و مرجان‌ها است. اما به طور معمول غذای مارهای آبی روی خشکی می‌تواند چیزهایی مثل لاشه حیوانات، موش‌ها و شاخ و برگ درختان باشد.
زهر مار آبی چقدر کشنده است؟
می‌دانیم که در حالت کلی همه مارها زهر دارند و اکثر آنها نیشی کشنده دارند؛ مانند مار زنگی یا مار جعفری! در مورد مارهای آبی باید گفت بعضی از این خزنده‌ها سم خطرناکی دارند که به راحتی می‌تواند یک انسان را بکشد. به عنوان مثال، مار آبی شکم زرد یا مار چلیپر از این نوع خزندگان است و بسیار تهدید کننده هستند. اما بعضی از آنها هیچ خطری برای ما نداشته و در واقع آسیبی به انسان‌ها نمی‌رسانند. مار ناتریکس از این دست مارهای آبی به شمار می‌رود.
پس سمی بودن یا نبودن آنها به انواع آنها وابسته است. بنابراین نمی‌توان گفت همه مارهای آبی کشنده هستند.
سؤالات متداول در مورد مارهای آبی
سوالات متداولی در مورد مار آبی وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
۱. به طور معمول طول عمر مارهای آبی چقدر است؟
معمولاً به طور میانگین طول عمر مارهای آبی نزدیک به ۱۰ سال است.
۲. آیا مار آبی خطرناک است؟
مارهای آبی در حالت کلی هیچ خطری ندارند. هرچند بعضی از آنها مثل شکم زرد برای انسان‌ها بسیار خطرناک هستند.
۳. مار آبی در هر بار چه تعداد تخم می‌گذارد؟
انواع مار آبی در هر بار تخم‌گذاری، قادر هستند تقریبا بین ۱۰ الی ۱۵ عدد تخم از خود بر جا بگذارند.
۴. وزن مارهای آبی به صورت کلی چقدر است؟
وزن این مارها چیزی حدود ۵ الی ۷ کیلوگرم است.
۵. طول مارهای آبی چقدر است؟
انواع مارهای آبی طول متفاوتی دارند. طول این مارها ممکن است به بیش از یک متر برسد.
سخن آخر
برخی از انواع مار آبی می‌تواند موجودی بسیار کشنده باشد و در مدت کمتر از یک دقیقه یک انسان را از بین ببرد. شناخت هرچه بیشتر انواع مار آبی برای جلوگیری از آسیب‌های تهدیدکننده زندگی، بخصوص برای افرادی که با محیط زندگی آنها سر و کار دارند، بسیار کمک‌کننده خواهد بود. آگاهی از ویژگی‌های این خزنده موجب می‌شود هنگام مواجه با آن محتاط‌تر و سنجیده‌تر عمل کنیم. در این مطلب سعی شد، این اطلاعات را در اختیار شما قرار دهیم.
