نویسنده: مجله ستاره
بروزرسانی: ۴ آبان ۱۴۰۰
ستاره | سرویس محتوای کمک درسی – شعر خوانی صفحه ۱۱۳ کتاب فارسی پایه هفتم، ابیاتی از حکیم ابوالقاسم فردوسی است درباره راه نجات انسان یعنی پیروی از دین و پیامبر و امامان. در این مطلب معنی شعر رستگاری را بیت به بیت با آرایه های ادبی و معنی کلمات می‌خوانید.
معنی شعر رستگاری
۱.
تو را دانش و دین رهانَد درست
درِ رستگاری ببایدت جست
قطعا علم و دین تو را نجات می‌دهد. تو باید راه رستگاری را جستجو کنی (به دنبال دین و دانش بروی)
معنی کلمات: رهاند: رها کند / درست: در اینجا به معنای حتما، دقیقا/ رستگاری: رهایی، نجات یافتن / ببایدت جست: باید پیدا کنی
آرایه های ادبی: درِ رستگاری: اضافه استعاری => رستگاری همچون باغی که در دارد / در رستگاری ببادت جست: کنایه از به دنبال رستگاری رفتن / واج آرایی حرف «د»
۲.
چو خواهی که یابی زِ هر بد رها
سر اندر نیاری به دام بلا –
اگر می‌خواهی از تمام بدی‌ها نجات یابی و گرفتار بلا و آسیب نشوی –
معنی کلمات: چو: اگر / رها: رهایی / اندر: در / سر در آوردن: اسیر و گرفتار شدن / بلا: گرفتاری، رنج
آرایه های ادبی: دام بلا: اضافه تشبیهی / در اندر آوردن: کنایه از گرفتار شدن
۳.
بُوی در دو گیتی ز بد رستگار
نکوکار گردی برِ کردگار
در هر دوجهان از بدی ها نجات یابی و نزد خدا نیکوکار باشی
معنی کلمات: بوی: باشی / دو گیتی: دو عالم = دنیا و آخرت / نکوکار: نیکوکار / بَرِ : نزد / کردگار: خداوند
آرایه های ادبی: بد و نکو: تضاد
۴.
به گفتار پیغمبرت راه جوی
دل از تیرگی ها بدین آب شوی
به سخنان پیامبرت عمل کن و با دستورات زلال پیامبرت درون خود را از پلیدی ها و گناهان پاک کن
معنی کلمات: بدین = به این / تیرگی: تاریکی / شوی: شستشو بده
آرایه های ادبی: راه جوی: کنایه از عمل کن / تیرگی‌ها: استعاره از گناهان و بدی ها / آب: استعاره از گفتار پیغمبر
۵.
اگر چشم داری به دیگر سرای
به نزد نبی و وصی گیر جای
اگر انتظار داری که در جهان آخرت آسوده خاطر باشی به سخنان و گفتار پیامبر و جانشین او عمل کن
معنی کلمات: دیگر سرای: جهان دیگر، آخرت/ نبی: پیامبر / وصی: لقب حضرت علی (ع) به معنای اندرز دهنده
آرایه های ادبی: چشم داشتن: کنایه از انتظار داشتن / جای گرفتن نزد نبی و وصی: کنایه از پیرو راه آن‌ها بودن
۶.
بر این زادم و هم براین بگذرم
چنان دان که خاک پی حیدرم
من با این عقیده و اعتقاد به دنیا آمدم و با همین عقیده ام خواهم مرد، آگاه باش که من از پیروان حضرت علی هستم
معنی کلمات: زادم : زائیده شدم / بگذرم: بمیرم / دان: آگاه باش / پی: پا / حیدر: لقب حضرت علی به معنای شیر
آرایه های ادبی: بر این بگذرم: کنایه از با همین اعتقاد بمیرم / خاک پای کسی بودن: کنایه از خود را حقیر و ناچیز پنداشتن در برابر مقام بالای کسی (اظهار فروتنی)
شما می‌توانید معنی شعر گل و گل (شبی در محفلی با آه و سوزی) با آرایه ها و معنی و نتیجه حکایت اندرز پدر از گلستان سعدی را نیز که در کتاب فارسی هفتم آمده است در ستاره بخوانید.
