۱۸ گونه گل یاس و شرایط نگهداری از آن ها

گل یاس گونه‌های مختلفی دارد که با رایحه‌ مسحورکننده و زیبایی چشمگیرشان، مورد پسند همه افراد است. حضور گل یاس در باغچه یا گلدان، فضای منزلتان را معطر و دلپذیر می کند.

گل یاس
ستاره | سرویس گیاهان و حیوانات – گل یاس یا یاسمن با نام علمی “Jasminum” گیاهی گل دار از تیره زیتونیان است. گل‌های یاس به دلیل زیبایی بکر و رایحه‌ای دل انگیزشان بسیار محبوب هستند. این گیاهان نیاز چندانی ندارند و بدون مراقبت خاصی رشد می‌کنند. می‌توانید گل‌های یاس را روی پرچین‌ها، آلاچیق‌ها، تاق‌ها و حاشیه‌ کنار دیوار بکارید. در ادامه بهترین انواع گل‌های یاس که به داشتن رایحه سرمست کننده معروف هستند را معرفی می‌کنیم. همچنین نکات کلیدی مراقبت از یاس در گلدان و باغچه را بازگو می کنیم. 

 

گل یاس

 

بهترین انواع گل یاس

گل یاس صدها گونه متفاوت دارد که هریک شکل و عطر خاص خود را دارند. زیباترین گونه های گل یاس را در ادامه معرفی می کنیم.

۱. یاس سفید (Common Jasmine)

نام گیاه شناسی: Jasminum officinale
اندازه: ۵.۵ تا ۹ متر
یاس سفید گیاه بومی هند و پاکستان است. این گیاه به طور معمول در شبه قاره هند رشد می‌کند. این گل پنج گلبرگ سفید و برگ‌هایی نوک تیز دارد.

 

یاس سفید

 

۲. یاس سلطنتی یا چمپا (Royal Jasmine)

نام گیاه شناسی: Jasminum grandiflorum
اندازه: ۱.۵ تا ۲.۵ متر
گل یاس سلطنتی بزرگترین گل‌ها را در میان همه گل‌های یاس دارد. با این وجود، این گل‌ها عطر و بوی چندانی ندارند.

 

یاس سلطنتی یا چمپا

 

۳. یاس زمستانی (Winter Jasmine)

نام گیاه شناسی: Jasminum nudiflorum
اندازه: ۳.۵ تا ۴.۵ متر
برخلاف دیگر گل ها، این نوع از یاس در اواخر زمستان که اکثر گیاهان در خواب هستند، گل‌های زرد معطری می‌دهد. یاس زمستانی در مزارع، کنار درختان و دیوار‌های حاشیه‌ای رشد می‌کند.

 

یاس زمستانی

 

۴. یاس رازقی، یاس عربی (Jasminum sambac)

نام گیاه شناسی: Jasminum sambac
اندازه: ۱ تا ۴ متر
گل یاس رازقی بومی جنوب شرقی آسیاست و به عنوان گل ملی فیلیپین شناخته می‌شود. این گیاه به صورت بوته‌ای یا خوشه‌ای رشد می‌کند. رایحه قوی آن متفاوت از گل یاس است و بویی شبیه وانیل دارد. گل‌ها سایه صورتی کمرنگی دارند که زیبایی آن را دوچندان می‌کنند.

 

یاس رازقی

 

۵. یاس کوتوله (Dwarf Jasmine)

نام گیاه شناسی: Jasminum parkeri
اندازه: ۳۰ تا ۷۰ سانتی متر
این درختچه کوچک همیشه سبز، گل‌هایی زرد رنگ و درخشان با پنج گلبرگ دارد. گل‌های معطر این گونه زینتی به صورت توده‌ای رشد می‌کنند و در پیچیدن دسته گل و گل آرایی استفاده می‌شوند.

 

یاس کوتوله

 

۶. یاس وحشی (Wild Jasmine)

نام گیاه شناسی: Jasminum fruticans
اندازه: ۴.۵ تا ۶ متر
این گونه از گل یاس، در فصل‌های بهار و تابستان گل‌های زرد متراکم دارد. این گل‌ها معطر نیستند و به آرامی رشد می‌کند. از این رو برای پرچین، دیوار‌های کوتاه و نرده‌ها مناسبند.

 

یاس وحشی

 

۷. یاس صورتی (Pink Jasmine)

نام گیاه شناسی: Jasminum polyanthum
اندازه: ۴.۵ تا ۶ متر
این درختچه مجموعه‌ای از گل‌های معطر سفید و صورتی دارد. از آنجایی که نیاز به مراقبت خاصی ندارد، به عنوان یک گیاه آپارتمانی زیبا شناخته می‌شود. گل‌های معطر آن رایحه‌ای قوی و شیرین دارند و عطری دلپذیر را در محیط پخش می‌کنند.

 

یاس صورتی

 

۸. یاس جنگلی (Forest Jasmine)

نام گیاه شناسی: Jasminium abyssinicum
اندازه: ۴.۵ تا ۵.۵ متر
یاس جنگلی برگ‌های سبز تیره براق با گل‌های سفید معطر دارد. گل‌های آن عطری شیرین دارند و پوسته خارجی گلبرگ‌ها صورتی رنگ است.

 

یاس جنگلی

 

۹. یاس با رایحه لیمو (Lemon-Scented Jasmine)

نام گیاه شناسی: Jasminum azoricum
اندازه: ۳ تا ۴ متر
این گونه گل‌های سفید زیبا و درخشانی دارند. یاس با رایحه لیمو انتخابی عالی برای باغ و باغچه است، زیرا زنبور‌ها، پرندگان و پروانه‌ها را به خود جذب می‌کند.

 

یاس با رایحه لیمو

 

۱۰. یاس ایتالیایی یا یاس پاکوتاه (Italian Jasmine)

نام گیاه شناسی: Jasminum humile
اندازه: ۳.۵ تا ۴.۵ متر
این گونه از یاس دارای گل‌های زرد و معطری است که تضاد زیبایی با شاخ و برگ سبز براق آن دارد. همچنین این گیاه میوه‌هایی شبیه توت سیاه می‌دهد که مرغ مگس خوار و زنبور‌های عسل را به خود جذب می‌کند.

 

یاس ایتالیایی

 

۱۱. یاس داونی (Downy Jasmine)

نام گیاه شناسی: Jasminum pubescens
اندازه: ۱.۵ تا ۳.۵ متر
این درختچه همیشه سبز، با گل‌های سفید رنگ و برگ‌های سبز جذاب، زیبایی خاصی دارد و گزینه مناسبی برای باغ و باغچه است.

 

گل یاس

 

۱۲. یاس واهل (Jasminum Vahl)

نام گیاه شناسی: Jasminum auriculatum
اندازه: ۱ تا ۱.۵ متر
این گیاه بومی هند و تایلند است و به دلیل روغن معطری که دارد، به طور گسترده در آن منطقه کشت می‌شود. یاس واهل گل‌های سفید زیبایی دارد که رایحه‌ای قوی مانند گاردنیا دارند.

 

یاس واهل

 

۱۳. یاس مرجانی (Coral Jasmine)

نام گیاه شناسی: Nyctanthes arbortristis
اندازه: ۷.۵ تا ۹ متر
گل‌های این گونه از یاس شب‌ها باز می‌شود. گل‌هایی سفید که در مرکزشان نارنجی رنگ است. از آنجایی که گل‌ها در طول روز شکوفا نمی‌شوند، به آن “درخت غم” نیز می‌گویند.

 

یاس مرجانی

 

انواع گل‌های یاس کاذب

درختچه‌های دیگری نیز وجود دارند که از خانواده یاس نیستند، اما به دلیل داشتن گل‌های سفید معطر و شاخ و برگ سبز به اشتباه یاس نامیده می‌شوند. به خاطر داشته باشید که گونه‌های یاس برگ‌های براق بیضی شکل و گل‌های سفید مومی شکل دارند.

۱۴. کیپ یاس یا گاردنیا (Cape Jasmine)

نام گیاه شناسی: Gardenia jasminoides
اندازه: ۱ تا ۲ متر
گاردنیا گل‌های سفید زیبا و عطر دل انگیزی دارد. شکوفه‌های سفید مکمل شاخ و برگ سبز زمردی براق گیاه است. گاردنیا را می‌توانید هم در باغچه و هم در گلدان پرورش دهید.

 

گاردنیا

 

۱۵. گل محبوبه شب (Night Blooming Jasmine)

نام گیاه شناسی: Cestrum nocturnum
اندازه: ۲.۵ تا ۳.۵ متر

محبوبه شب‌ گل های زرد و سفیدی دارد که در طول شب باز می‌شوند و رایحه‌ای مدهوش کننده در فضا پخش می‌کنند. این گیاه احتمالاً قوی‌ترین گیاه معطر در جهان است، زیرا رایحه آن می‌تواند تا فاصله ۱۰۰ متری پخش شود!

 

گل محبوبه شب

 

۱۶. یاس ستاره‌ای (Star Jasmine)

نام گیاه شناسی: Trachelospermum asiaticum
اندازه: ۵.۵ تا ۷.۵ متر
یاس ستاره‌ای بومی چین، هند و ژاپن است. برگ‌های بیضی شکل به رنگ سبز تیره و گل‌های سفید معطر و ستاره‌ای شکل آن روی ساقه‌های نازک خودنمایی می‌کنند.

 

 یاس ستاره‌ای

 

۱۷. یاس پادشاه روز (Day Blooming Jasmine)

نام گیاه شناسی: Cestrum diurnum
اندازه: ۱.۵ تا ۳ متر
این گونه از یاس که به طور گسترده در هند کشت می‌شود، دارای مجموعه‌ای از گل‌های سفید لوله‌ای معطر است. پس از ریزش گل ها، میوه‌های شبیه توت‌های بنفش می‌دهد که در تهیه جوهر از آنها استفاده می‌شود.

 

یاس پادشاه روز

 

۱۸. پیچ امین الدوله، یاس امین الدوله (Honeysuckle)

نام گیاه شناسی: Lonicera caprifolium
اندازه: ۵ تا ۸ متر

پیچ امین الدوله درختچه از گونه آقطیان است و بومی بخش‌هایی از اروپا و شمال شرقی امریکاست. رشدی رونده و سریع دارد. در فصل تابستان گل‌های معطر کرم-صورتی رنگی می‌دهد که بوی آن در فضا پخش می‌شود.

 

پیچ امین الدوله

 

روش کاشت گل یاس

  • همه یاس‌ها محیطی با آفتاب کامل و سایه‌ای جزئی را ترجیح می‌دهند. محیط ایده آل برای کاشت یاس، مکانی گرم، آفتابی با سایه بان است.
  • یاس در خاک باغچه زهکشی شده با سطح متوسطی از مواد مغذی (کود) و رطوبت به خوبی رشد می‌کند.
  • بهترین زمان کاشت یاس در باغچه پاییز است.
  • یاس نیاز به هرس مکرر دارد. یاس سفید معمولا تا ارتفاع ۳ تا ۴.۵ متر رشد می‌کند. درختچه‌های یاس زمستانی تا ۱۲۰ سانتی متر طول و ۲ متر عرض رشد می‌کنند.

 

یاس به عنوان گیاه آپارتمانی

  • برای رشد بهتر، گلدان یاس را در نقطه‌ای آفتابی قرار دهید. جایی نزدیک به پنجره جنوبی، برای یاس ایده آل است.
  • یاس‌های آپارتمانی نیاز به گردش هوای خنک در اطراف خود دارند. از این رو بهتر است دما را در حدود ۱۵ تا ۲۳ سانتی گراد حفظ کنید.
  • خاک گلدان یاس بایستی متخلخل باشد. خرده چوب، پیت ماس و دیگر موادی که آب را به خوبی از گلدان تخلیه کنند، برای یاس مناسب هستند.
  • خاک گلدان بایستی مرطوب باشد.

 

شیوه نگهداری از گل یاس

  • ساقه‌های آویز یاس را به یک تکیه گاه محکم گره بزنید.
  • در صورت نیاز به تحریک رشد، هرس گیاه را بعد از فصل گل دهی انجام دهید.
  • اگر ساقه‌ها روی زمین رشد می‌کنند، با هرس کردن و قرار دادن تکیه گاه، جهت رشد آن‌ها را به سمت بالا اصلاح کنید.
  • گیاه را با برش‌هایی از قلمه ساقه تکثیر کنید.
  • اگر یاس را به عنوان گیاه آپارتمانی نگهداری می‌کنید، خاک باید مرطوب و زهکشی خوبی داشته باشد. به گلدان آب بیش از حد ندهید. در طول تابستان اجازه دهید خاک بین دو آبیاری خشک شود. در پاییز آب کمتری بدهید. در فصل زمستان و بهار گیاه را کمی خشک نگه دارید.
  • شاخه‌های نازک و قدیمی را بعد از گلدهی (که فصل بهار است) هرس کنید تا گیاه فرم بگیرد.

 

یاس به عنوان گیاه آپارتمانی

  • یاس گیاهی آب دوست است. خاک باید همیشه کمی مرطوب باشد، اما خیلی گلی نباشد.
  • یاس را سالی دو بار با کودی غنی از پتاسیم و فسفر تقویت کنید. در طول فصل رشد بهار و تابستان، هر چند هفته یکبار به گیاه کود‌های مایع بدهید.
  • یاس را با هرس مناسب مخصوصاً در ابتدای بهار تحت کنترل داشته باشید.
  • تعویض گدان را در بهار انجام دهید. ریشه‌ها را قبل از ورود به خاک جدید، در صورت نیاز هرس کنید.

 

آفات و بیماری‌های گل یاس

  • یاس معمولی نسبتاً بدون مشکل، بدون آفت و فاقد بیماری است.
  • یاس زمستانی ممکن است مورد حمله کنه‌های عنکبوتی قرار گیرد. اگر این اتفاق افتاد، پس از گلدهی آن‌ها را بر روی زمین برش دهید و شاخه‌های آلوده را دور بریزید.
  • برگ‌های مایل به زرد نشان دهنده نیاز گیاه به کود است. کوددهی بایستی در بهار انجام شود.
  • برای گیاهان آپارتمانی، به دنبال شپشک‌های پوستی (توده‌های سفید و پنبه‌ای زیر برگ و ساقه ها) باشید. برای از بین بردن آن، از یک پنبه آغشته به الکل استفاده کنید.

 

بهترین گل یاس برای باغچه و گلدان

  • گونه‌ای از یاس سفید به نام “Argenteovariegatum” با گل‌های سفید رنگ و برگ‌هایی که حاشیه سفید دارند، به عنوان بهترین گونه یاس شناخته می‌شود. این گونه در برابر سرما مقاوم است و بویی مسحور کننده دارد. در ماه‌های خرداد و تیر مملو از جوانه‌های صورتی می‌شود که به گل‌های سفید و معطری تبدیل می‌شوند. شکوفه‌ها تا ماه شهریور روی درخت حضور دارند و در ساعات صبح و عصر با عطر دل انگیزشان فضا را معطر می‌کنند.
    این نوع از یاس نسبت به متغیر‌های محیطی مقاوم است. در محیطی با سایه و آفتاب رشد می‌کند. خاک رسی مغذی و آبیاری منظم در تابستان سرعت رشد آن را افزایش می‌دهد.
  • اگر گل یاس را به عنوان گیاه آپارتمانی پرورش می‌دهید، یاس صورتی (Jasminum polyanthum) برای این منظور مناسب است. این گونه رایحه شیرینی دارد که به ویژه در ساعات عصر محیط را خوشبو می‌کند.

 

خواص درمانی گل یاس

  • باور عمومی بر این است که رایحه یاس آرامش بخش و تسکین دهنده است.
  • روغن برگرفته از آن به عنوان “پادشاه روغنها” شناخته می‌شود و برای کمک به کیفیت خواب، کاهش اضطراب و کاهش افسردگی استفاده می‌شود.
  • همچنین از یاس به عنوان درمانی کهن برای ضد عفونی و کاهش التهاب زخم‌ها استفاده می‌شود.

 

سخن آخر

یاس گلی زیبا و خوشبوست که از قدیم الایام زینت بخش خانه ها و باغ های ایرانی بوده است. همچنین در طب سنتی و صنایع عطرسازی نیز گیاهی پر کاربرد است. اگر قصد کاشت و تکثیر گل یاس را دارید، توصیه می کنیم مطلب زمان و نحوه قلمه زدن گل یاس چگونه است؟ را مطالعه کنید. خوشحال می شویم تجربیات خود را از کاشت و نگهداری گل یاس با ما و دیگر همراهان ستاره در بخش نظرات و پرسش ها در میان بگذارید.

 

برگرفته از: balconygardenweb، thespruc و almanac
یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

  • بدون نام

    چه جالب. من تا الان پیچ امین الدوله رو از خانواده یاس ها می دونستم

نظر خود را بنویسید