جمعه سیاه یا بلک فرایدی چیست؟

ریشه اصطلاح جمعه سیاه یا بلک فرایدی چیست؟ 

در جمعه سیاه چه اتفاقی می‌افتد؟

• جمعه سیاه، اولین روز پس از آخرین تعطیلات مهم قبل از کریسمس، روز شگرگزاری، است.  این روز به نوعی شروع غیر رسمی فصل خرید کریسمس است.
• بسیاری از کارفرمایان، روز پس از شکرگزاری را به کارمندان خود مرخصی می‌دهند.
• تقریبا تمامی فروشگاه‌های بزرگ و کوچک، حراج‌های متنوعی بر بسیاری از اقلام خود ارائه می‌دهند.
• از سال ۲۰۱۰ به بعد، بسیاری از فروشگاه‌ها برای افزایش فروش و پیشی گرفتن از رقیبان‌شان، ساعات کاری خود را در این روز افزایش دادند. بطوری که از دقایق اولیه بامداد، درب فروشگاه را باز می‌کنند و تا پس از نیمه شب به فروش ادامه می‌دهند!

چه حوادثی در جمعه سیاه رخ می‌دهد؟

پیش از شروع ساعت کاری فروشگاه‌ها در جمعه سیاه، صف‌های طولانی در مقابل آن‌ها شکل می‌گیرد. ازدحام جمعیت و هجوم در لحظه ورود به فروشگاه موجب آسیب دیدن برخی افراد می‌شود. متاسفانه در سال‌های اخیر تلفات روز جمعه سیاه افزایش چشمگیری پیدا کرده است!

از سال ۲۰۱۰ تا کنون، جمعه سیاه ۱۲ کشته و ۱۱۷ مجروح در امریکا داشته که بیشتر تلفات مربوط به فروشگاه والمارت است.

بدین ترتیب شاید بهترین گزینه برای استفاده از حراج جمعه سیاه، خرید از فروشگاه‌های آنلاین مانند آمازون باشد. در سال‌های اخیر، خرید در cyber Monday، دوشنبه بعد از جمعه سیاه که اختصاص به حراج فروشگاه‌های آنلاین دارد، در میان مردم رواج پیدا کرده است.

چگونه بلک فرایدی وارد فرهنگ ایران شد؟

پدیده جمعه سیاه از سال ۲۰۱۶ در ایران شروع شد و هر ساله محبوبیت آن در بین عموم مردم افزایش یافت. این امر در ابتدا توسط دو فروشگاه بزرگ اینترنتی کشور دیجی کالا و بامیلو کلید خورد و به تدریج گسترش یافت. آمارها نشان می‌دهد که کاربران ایرانی به طور میانگین ۳۰۰ هزار تومان خرید در جمعه سیاه ۱۳۹۷ داشته اند. اما عدم بومی سازی این پدیده در کشور مشکلاتی را ایجاد کرد:

• اولین و مهم‌ترین مساله در این میان، عدم تطابق زمانی است. در فرهنگ ایران، فصل خرید از نیمه اسفند آغاز می‌شود که خرید شب عید نام دارد. عمده خرید مردم در این بازه زمانی لباس و کفش برای فصل جدید و مبلمان برای تغییر دکوراسیون منزل است. به دلیل عدم تطابق زمانی، توانایی خرید مردم در این زمان پایین است و نیاز‌های آن‌ها را پوشش نمی‌دهد.
• فروشگاه‌های اینترنتی در این روز، رفتاری ناهماهنگ با رقبای خارجی خود نشان داده و تخفیف‌های غیر واقعی روی برخی کالا‌ها اعمال کرده اند. به گونه‌ای که چند روز مانده به جمعه سیاه، قیمت کالا‌ها را به شدت بالا برده، تا روز جمعه سیاه با اعمال تخفیف بالای ۵۰% مشتریان را تشویق به خرید کنند! حال آنکه قیمت نهایی در واقع همان قیمت واقعی کالا (یا حتی بیشتر!) است.
• کالا‌های تخفیفی معمولا اجناس بنجل و بی کیفیتی است که در طول سال خریدار نداشته اند.
• ترافیک بالای سایت در جمعه سیاه، سایت را برای مدتی از دسترس خارج کرده یا فرایند خرید را دچار اختلال می‌کند.
• زمان تحویل کالا‌های خریداری شده طولانی‌تر از زمان معمول است و در برخی موارد یک تا ۲ ماه بعد کالای خریداری ارسال می‌شود یا به دلیل عدم موجودی، هیچ کالایی ارسال نمی‌شود.
• گزینه پرداخت در محل، در این روز حذف می‌شود و تنها با پرداخت آنلاین، امکان خرید وجود دارد.

چگونه خرید موفقی در جمعه سیاه داشته باشیم؟

اگر قصد خرید در جمعه سیاه را دارید، نکات زیر به شما کمک می‌کند تا خرید موفقی داشته باشید.

پیش از خرید:

• لیست خرید داشته باشید. در طول سال یک لیست خرید برای شب عید یا جمعه سیاه داشته باشید، تا بتوانید به صورت هدفمند خرید کنید و نیاز‌های اصلی تان را پوشش دهید.
• سقف خریدتان را مشخص کنید. پیش از شروع به خرید بودجه‌ای برای آن در نظر بگیرید و سعی کنید، بیش از آن خرید نکنید.
• قیمت کالا‌ها را قبل بررسی کنید. بهتر است قیمت اقلام مورد نیاز در لیست خریدتان را از حدود یک ماه قبل بررسی و یادداشت کنید، تا در زمان خرید در دام تخفیف‌های غیر واقعی نیفتید.
• زمان بندی خرید داشته باشید. قیمت برخی کالا‌ها در فصل خرید (مانند شب عید یا جمعه سیاه) بالاتر از زمان‌های دیگر سال است. برای داشتن یک خرید موفق هر کالایی را در زمان مناسب آن تهیه کنید.

در زمان خرید

• در تخفیفات ۷۰% به بالا غرق نشوید. همه ما با دیدن این حجم از تخفیف ذوق زده می‌شویم و تمایل به خرید پیدا می‌کنیم، حتی اگر نیازی به آن نداشته باشیم. اما در واقع بخش زیادی از این کالا‌ها واقعا مورد نیاز شما نیست و صرفا برای فرونشاندن عطش خریدتان، قصد خرید آن‌ها را دارید!
• تگ تخفیف روی محصولات را با دقت مطالعه کنید. ممکن است برخی کالا‌ها شامل تخفیف نباشند، یا در صورت خرید ۱ تا ۲ محصول دیگر شامل تخفیف‌های پلکانی شوند.
• کالای تقلبی نخرید. برخی اجناس تقلبی در حراج، به نام اجناس اصل با تخفیف بالا فروخته می‌شوند. مراقب باشید در دام نیفتید.
• در صورت مشاهده تخفیف‌های عجیب و غریب، کمی تامل کنید. ممکن است این حجم از تخیف غیر واقعی یا کالا آسیب دیده باشد.
• از سایت‌های اینترنتی معتبر خرید کنید. فروشگاه‌هایی که دارای نماد “e” هستند را برای خرید انتخاب کنید. درگاه پرداختی بایستی با پروتکل امنیتی “https” محافظت شود.

سخنی با شما

امروزه، تمامی خانواده‌های ایرانی، اوضاع اقتصادی سختی را تجربه می‌کنند، استفاده از تخفیف‌های بالا شاید در نگاه جذاب و کمک به وضع مالی خانواده باشد. اما در نظر داشته باشید که خرید‌های بدون هدف نه تنها کمکی در این شرایط نمی‌کند که آسیب بیشتری نیز می‌زند. پس هوشمندانه عمل کنید، لیست خرید داشته باشید و قیمت اصلی کالا‌های مورد نیازتان را از قبل در نظر داشته باشید تا خریدی موفق را در فصل خرید تجربه کنید. اگر تجربه خرید در بلک فرایدی را دارید، آن را با ما دیگر همران ستاره در بخش نظرات و پرسش‌ها در میان بگذارید.

برگرفته از: forbes، wikipedia و thebalance