۱۰ آبان؛ جشن آبانگان از جشن‌های اصیل ایرانی

جشن آبانگان یکی از جشن‌های ایرانی است که در ستایش و نیایش ایزدبانو آناهید که ایزد آب‌های روان بوده، برگزار می‌شده است‌. زمان برگزاری این جشن در آبان روز از آبان ماه، برابر با روز ۱۰ آبان بوده است‌.

ستاره | سرویس عمومی – آبانگان یکی از جشن‌های ایرانی است که در ستایش و نیایش ایزدبانو آناهید که ایزد آب‌های روان بوده، برگزار می‌شده است. زمان برگزاری این جشن در آبان روز از آبان برابر با روز دهم آبان است.

 

جشن آبانگان

 

جشن آبانگان
تاریخ
۱۰ آبان
علت نامگذاری روایات متعددی برای نامگذاری این روز آمده است از جمله پایان چندین سال خشکسالی – پایان جنگ و ساختن کاریز‌ها و نهر‌های ویران شده به دستور افراسیان تورانی و …

 

تاریخچه جشن آبانگان

روز دهم آبان در تقویم زرتشتى به نام «آبان» است و اکنون در گاهشمارى جدید این روز، ۶ روز به عقب آمده و ۴ آبان شده است. دلیل این تفاوت این است که در گاهشمارى قدیم، همه ماه‌هاى سال ۳۰ روز بودند و حالا که شش ماه نخست سال ۳۱ روزه است، این روزها تغییر مى‌کنند.

همچنین درباره پیدایش جشن آبانگان روایت است که در پى جنگ هاى طولانى بین ایران و توران، افراسیاب تورانى دستور داد تا کاریزها و نهرها را ویران کنند. پس از پایان جنگ پسر تهماسب که «زو» نام داشت دستور داد تا کاریزها و نهرها را لایروبى کنند و پس از لایروبى، آب در کاریزها روان گردید. ایرانیان آمدن آب را جشن گرفتند. در روایت دیگرى آمده است که پس از هشت سال خشکسالى، در ماه آبان باران آغاز به باریدن کرد و از آن زمان جشن آبانگان پدید آمد.

 

در برگردان فارسی آثارالباقیه ابوریحان بیرونی می­‌خوانیم:
«…آبان روز دهم آبان ماه است و آن را عید می­‌دانند که به جهت همراه بودن دو نام، آبانگان می­‌گویند‌. در این روز زو Zoo پسر طهماسپ از سلسله­ پیشدادیان به شاهی رسید، مردم را به کندن قنات­‌ها و نهرها و بازسازی آن­ها فرمان داد، در این روز به کشورهای هفت­‌گانه خبر رسید که فریدون، بیوراسب (ضحاک – آژی دهاک) را اسیر کرده، خود به پادشاهی رسیده و به مردم دستور داده است که خانه و زندگی خود را دارا شوند‌..‌.‌»

در روایت دیگرى آمده است كه پس از هشت سال خشكسالى در ماه آبان باران آغاز به باریدن كرد و از آن زمان جشن آبانگان پدید آمد‌.
زرتشتیان نیز در این روز همانند سایر جشن­‌ها به آدریان­‌ها (آتشكده­‌ها) مى‌روند و پس از آن براى گرامی‌داشت مقام فرشته­ آب­‌ها، به كنار جوى­‌ها و نهرها و قنات­‌ها رفته و با خواندن اوستاى آبزور (بخشى از اوستا كه به آب و آبان تعلق دارد) كه توسط موبد خوانده مى‌شود، اهورامزدا را ستایش كرده و درخواست فراوانى آب و نگهدارى آن را كرده و پس از آن به شادى مى­‌پردازند‌. جالب این‌جاست كه مى­‌گویند اگر در این روز باران ببارد، آبانگان به مردان تعلق گرفته و مردان تن و جان خویش را به آب می‌سپارند و اگر بارانى نبارد، آبانگان زنان است و زنان آب‌تنى مى­‌كنند‌.

 

10 آبان جشن آبانگان

 

آشنایی با جشن آبانگان

زرتشتیان نیز در این روز همانند سایر جشن‌­ها به آدریان‌­ها (آتشكده‌­ها) می‌روند و پس از آن براى گرامی‌داشت مقام فرشته­‌ آب‌­ها، به كنار جوی‌ها و نهرها و قنات­‌ها رفته و با خواندن اوستاى آبزور (بخشى از اوستا كه به آب و آبان تعلق دارد) كه توسط موبد خوانده می‌شود، اهورامزدا را ستایش كرده و درخواست فراوانى آب و نگهدارى آن را كرده و پس از آن به شادى می‌پردازند.

 

هدف از برگزاری جشن آبانگان

در جشن آبانگان، پارسیان به ویژه زنان در کنار دریا یا رودخانه­‌ها، فرشته­ آب را نیایش می‌کنند‌. ایرانیان کهن آب را پاک (مقدس) می­‌شمردند و هیچ­گاه آن ­را آلوده نمیکردند و آبی را که اوصاف سه­‌گانه‌اش (رنگ – بو – مزه) دگرگون می­‌شد برای آشامیدن و شست‌وشو به­ کار نمی­‌بردند‌. جشن آبانگان در ستایش فرشته آب های روان بر پا شده است و در دهم آبان ماه هر سال برگزار می‌شود این جشن در نیایش ایزدبانو آناهید است که هدف از برگزاری این جشن‌ها در ایران باستان گردهمایى مردم در کنار هم سرور و شادمانى و همچنین کمک به بینوایان است و زنان در این روز در کنار آب های روان به دعا و نیایش می‌پردازند.

آبان یکی از ماه‌های نیکو در ایران باستان بوده است. هم اکنون نیز ماه میانه پاییز برای متولدین این ماه بسیار جذاب است. اگر متولد ماه آبان هستید یا در اطراف خود آبان ماهی دارید می‌توانید با مجموعه متن تولد آبان ماهی ها او را شگفت زده نمایید.

یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

نظر خود را بنویسید