نویسنده: صفورا دادخواه
بروزرسانی: ۱۳ مرداد ۱۴۰۱
ستاره | سرویس سلامت – آیا تا کنون تجربه کرده اید که صبح از خواب بیدار شوید و بالشتان خیس باشد؟ شاید فکر کنید به خاطر بیماری خاصی به چنین حالتی دچار شده اید؛ اما خوب است بدانید درست است که ترشح بیش از حد آب دهان یا هایپرسلویشن و ریختن آن به بیرون به خصوص در هنگام خواب می‌تواند از عوارض بیماری هایی، چون ام اس، فلج مغزی و یا سکته مغزی باشد، اما در بیشتر مواقع می‌تواند یک عارضه موقت بوده و مشکل جدی نباشد. در این مقاله قصد داریم تا ۱۰ علت اصلی ریزش آب دهان در خواب و نیز روش‌های پیشگیری و درمان آن را توضیح دهیم.
علت‌های اصلی ریزش آب دهان در خواب
۱. وضعیت خواب
می‌توان گفت ساده‌ترین و شایع‌ترین علت ریزش آب دهان در خواب وضعیت خواب فرد است. هنگامی که به طرفین می‌خوابید ممکن است تجمع آب دهان در یک طرف منجر شود که اضافی آن از دهان خارج شده و روی بالش بریزد.
۲. گرفتگی بینی یا سینوزیت
گرفتگی بینی به هر علتی که باشد موجب می‌شود شما از راه دهان تنفس کنید و در نتیجه، بزاق بیشتری ترشح می‌شود تا از خشک شدن دهان و راه‌های تنفسی جلوگیری کند. در این حالت به خصوص موقع خواب اضافی آب دهان ترشح شده بیرون می‌ریزد. از علت‌های شایع گرفتگی بینی می‌توان به آلرژی، سرماخوردگی و همچنین عفونت سینوس‌ها یا سینوزیت اشاره کرد.
۳. ترش کردن معده
ترش کردن معده یا اختلال گِرِد، یکی از مشکلات گوارشی است که به علت بازگشت اسید معده به مری ایجاد می‌شود. این اختلال باعث ایجاد احساس گلودرد و وجود چیزی در گلو شده و نیز ترشح بیش از حد آب دهان را به دنبال خواهد داشت.
۴. اختلالات قورت دادن یا بلع
گاهی اوقات به دلیل وجود بیماری‌هایی مثل ام اس، پارکینسون و یا برخی سرطان‌ها مثل سرطان مری یا سرطان حنجره ممکن است قورت دادن آب دهان دشوار شود. این اختلال دیسفاژی نام دارد و در واقع همان اختلال در بلع است.
۵. آپنه خواب
آپنه خواب یک اختلال خواب است که به وقفه تنفسی در خواب گفته می‌شود. به طور جدی باید به این مشکل توجه شود تا در صورت تشخیص قطعی، درمان لازم به سرعت انجام گیرد؛ چرا که قطع چند ثانیه‌ای و مکرر تنفس ممکن است زندگی فرد را به خطر بیاندازد. این توقف‌ها معمولا با خرخر همراه بوده و گاهی شخص با حالت خفگی از خواب می‌پرد. این اختلال در افراد چاق و نیز سالمندان شایع است.
۶. فلج صورت و کم کاری غده‌های بزاقی دهان
گاهی به علت سکته مغزی و یا ام اس یا بسیاری اختلالات عصبی دیگر ممکن است عضلات صورت فلج شده و مشکل ریزش آب دهان در خواب و یا حتی در بیداری رخ بدهد.
۷. وجود انگل
وجود انگل در دستگاه گوارش به خصوص در اطراف ناف و یا مقعد می‌تواند از دلایل ایجاد این اختلال باشد.
۸. سکس دهانی
عدم رعایت بهداشت جنسی و انجام سکس دهانی در هنگام رابطه جنسی می‌تواند عوارض بسیار زیادی داشته باشد. این رابطه ممکن است باعث ایجاد سرطان حنجره شود که نتیجه آن ریزش آب دهان در خواب است.
۹- بزرگی لوزه سوم
بزرگی لوزه سوم می‌تواند باعث شود که شخص در هنگام خواب از دهان تنفس کرده و در نتیجه آبریزش دهان رخ دهد.
۱۰- عفونت معده
ریختن زیاد ترشحات بینی به درون حلق و نهایتا به معده می‌تواند منجر به ایجاد عفونت معده شود.
روش‌های پیشگیری از ریزش آب دهان در خواب
۱. عادات خواب خود را تغییر دهید
بهتر است به پشت بخوابید و سعی کنید با پیچاندن خود حالتی ایجاد کنید که نتوانید زیاد تغییر حالت بدهید.
۲. زیر سرتان را بلند کنید
با گذاشتن تعداد بیشتری بالش زیر سرتان حالتی نسبتا عمودی برای خود ایجاد کنید. در چنین وضعیتی دهان شما بسته می‌ماند و در نتیجه مانع از ریختن آب دهان به بیرون خواهید شد.
۳. گرفتگی بینی را جدی بگیرید
با درمان گرفتگی بینی، راه صحیح تنفس که از راه بینی است را آزاد می‌کنید؛ بنابراین در خواب از طریق دهان تنفس نکرده و بالطبع به آبریزش دهان در خواب دچار نخواهید شد. برای درمان گرفتگی بینی می‌توانید قبل از خواب کمی گلاب یا روغن اکالیپتوس را بو کنید و یا بخور دهید تا مجاری بینی و سینوس‌ها پاکسازی شده و تنفس بهتر انجام شود.
۴. سینوزیت یا آلرژی خود را هر چه زودتر درمان کنید
بهتر است با تجویز پزشک از اسپری‌های مخصوص گرفتگی بینی استفاده کنید تا گرفتگی بینی ناشی از آلرژی یا سینوزیت درمان شود. بهتر است با شروع علائم هر چه سریع‌تر درمان خود را آغاز کنید تا از مزمن شدن مشکل و عوارض آن پیشگیری کنید.
۵. از عوارض جانبی دارو‌هایی که مصرف می‌کنید آگاه شوید
در صورتی که در مدت مصرف دارویی خاص احساس می‌کنید که مشکل ریزش آب دهان در خواب پیدا کرده اید، حتما با پزشک خود در میان بگذارید تا در صورت امکان داروی دیگری را جایگزین کند.
۶. تشخیص و درمان آپنه خواب
به علائمی مثل خرخر در خواب، احساس خشکی دهان و عدم داشتن خواب عمیق و با کیفیت توجه کنید و در صورت داشتن هر کدام از این موارد به پزشک مراجعه کنید تا با معاینات دقیق، تشخیص درست در خصوص مشکل شما داده شود. به منظور پیشگیری از ابتلا به آپنه خواب لازم است وزن مناسب خود را حفظ کرده و از ایجاد چاقی به طور جدی جلوگیری کنید. همچنین به هیچ عنوان از آرام بخش‌ها و یا الکل برای کاهش علائم آپنه خواب استفاده نکنید.
درمان خانگی ریزش آب دهان در خواب
۱- خوردن دمنوش دارچین یا چای دارچین برای کاهش سریع ترشح بزاق
۲- خوردن ماست به عنوان دسر بعد از غذا برای هضم بهتر، تنظیم دستگاه گوارش و در نتیجه کاهش بزاق
۳- خوردن عسل و نگه داشتن آن در دهان
۴- نگه داشتن کندر در دهان که بهتر است تا چهل روز تکرار شود.
۵- مصرف نعناع به خصوص برگ‌های تازه آن می‌تواند به خوبی مقدار آب دهان را متعادل کند.
۶- گذاشتن دانه قهوه زیر زبان می‌تواند مقدار اضافی بزاق را جذب کند.
۷- مکیدن لیموی تازه می‌تواند ترشح بزاق را کم کند.
اگر علت ریزش آب دهان در خواب به خاطر بیماری‌هایی باشد که بلع را دشوار می‌کند، ممکن است درمان‌های خانگی زیاد کاربردی نباشد. در این صورت با تجویز پزشک می‌توان از دارو‌هایی مثل آتروپین و یا اسکوپولامین استفاده کرد.
سخن آخر
ریزش آب دهان در خواب به هر علتی که باشد برای شخص ناخوشایند است و ممکن است باعث خجالت او شود. به طور کلی با اصلاح سبک زندگی مثل انجام ورزش منظم می‌توان از چاقی جلوگیری کرده و همچنین با شناخت مزاج خود و مصرف غذا‌های منطبق با آن، از بروز عوارضی مثل ریزش آب دهان در خواب جلوگیری کرد. ادویه‌ها و گیاهان زیادی هستند که به اصلاح مزاج کمک می‌کنند. پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر، با خواص دارچین و خواص زنجبیل برای معده نیز آشنا شوید. اگر راهکار دیگری برای درمان ریزش آب دهان در خواب سراغ دارید لطفا آن را با ما و سایر همراهان ستاره در بخش نظرات و پرسش‌ها به اشتراک بگذارید تا دیگران نیز از تجربیات شما بهره‌مند شوند.
