۲۴ شهریور؛ روز جهانی دموکراسی

ستاره | سرویس عمومی – دموکراسی، روشی برای سهیم کردن همه شهروندان در تصمیم‌گیری‌های سیاسی بزرگ است. منظور از دموکراسی، حکومت عامه مردم بوده و به تعبیری دیگر حق همگان برای شرکت در تصمیم‌گیری در مورد امور همگانی جامعه به حساب می‌آید.

 

روز جهانی دموکراسی
تاریخ	۱۵ سپتامبر مصادف با ۲۴ شهریور
علت نامگذاری	ترویج و حمایت از اصول دموکراسی و حمایت از جنبش‌های ضد استبدادی

 

 

تاریخچه روز جهانی دموکراسی

علاوه بر وجود روز جهانی حقوق بشر، روز ۱۵ سپتامبر برابر با ۲۴ شهریور روز جهانی دموکراسی نامگذاری شده است. در سال ۲۰۰۷، مجمع عمومی سازمان ملل تصمیم گرفت تا روز ۱۵ سپتامبر را به عنوان روز جهانی دموکراسی نامگذاری کند. هدف از این نامگذاری، ترویج و حمایت از اصول دموکراسی است. همچنین از کلیه کشورها و سازمان‌های عضو دعوت شده است تا با بزرگداشت این روز به نحوی شایسته، به افزایش آگاهی عمومی نسبت به این موضوع کمک نمایند.

 

 

تعریفی از دموکراسی

مردم‌سالاری یک روش حکومتی است برای مدیریت کم خطا بر مردم حق مدار، که در آن فرد یا گروهی خاص حکومت نمی‌کنند بلکه مردم حکومت می‌کنند. گونه‌های مختلفی از دموکراسی در جهان وجود دارد و در جامعه بین‌الملل نیز شاهد چند گانگی دموکراسی هستیم.

میان انواع گوناگون دموکراسی، تفاوت‌های بنیادین وجود دارد. بعضی از آنها نمایندگی و قدرت بیشتری در اختیار شهروندان می‌گذارند. در هر صورت اگر در یک دموکراسی، قانون‌گذاریِ دقیق برای جلوگیری از تقسیم نامتعادل قدرتِ سیاسی صورت نگیرد (برای مثال تفکیک قوا)، یک شاخه نظام حاکم ممکن است بتواند قدرت و امکانات زیادی را در اختیار گرفته و در نتیجه به آن نظام دموکراتیک لطمه بزند.

 

 

از «حکومت اکثریت» به عنوان خاصیت اصلی و متمایزکننده دموکراسی نام می‌برند. در صورت نبودِ حاکمیت مسئولیت‌پذیر، ممکن است که حقوق اقلیت‌های جامعه مورد سوء استفاده قرار گیرد (که در آن صورت به آن دیکتاتوری اکثریت می‌گویند). از اصلی‌ترین روندهای موجود در دموکراسی‌های ممتاز می‌توان به وجود رقابت‌های انتخاباتی عادلانه اشاره نمود. علاوه بر این، آزادی بیان، آزادی اندیشه سیاسی، و مطبوعات آزاد از دیگر ارکان اساسی دموکراسی هستند که به مردم اجازه می‌دهند تا با آگاهی و اطلاعات و بر حسب علاقه شخصی خود رأی دهند.

 

دموکراسی در ایران

از نظر برخی سیاست‌مداران و کارشناسان، آیت‌الله خمینی با عبارت «میزان رأی ملت است» بر جنبه مردم‌سالارانه حکومت اسلامی پس از انقلاب تاکید داشته است. دولت‌مردان ایران معتقدند «رأی مردم» میزان و پایه حکومت است، و حتی برای آن پایه و اساس فقهی نیز قائل شده‌اند.

 

 

هدف از روز جهانی دموکراسی

سازمان ملل متحد ۱۵ سپتامبر را به منظور افزایش آگاهی مردم درباره مردم‌سالاری، روز جهانی دموکراسی نامیده است. هر ساله در این روز فعالیت‌های فراوانی در سراسر جهان برای اعتلا و ترویج راه و رسم  دموکراسی برگزار می‌گردد.

در این روز بسیاری از مردم و سازمان‌های سراسر جهان اعم از دولتی و غیردولتی اقدامات مختلفی را به منظور ترویج دموکراسی و رهایی مردمان جهان از بند استبداد برگزار می‌کنند.

سازمان ملل در تلاش است با تعیین این روز  به اهداف عالی خودش که توسعه حقوق بشر و صلح برای همه جهانیان است، برسد. اینکه تمام انسان‌ها چه در بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین جوامع و چه در جوامع کوچک و جهان سومی باید از حقوق خود اطلاع داشته باشند و برای تحقق آن و به ارمغان آوردن آزادی و برابری و صلح از هیچ عملی کوتاهی نکنند.