عارضه دنده گردنی چیست؟ + علت، علائم و راه های درمان

ستاره | سرویس سلامت – عارضه دنده گردنی، یک وضعیت غیرعادی است که از زمان تولد وجود دارد و معمولا مشکلاتی را به وجود می‌آورد. اما اگر در نزدیکی اعصاب و رگ‌های خونی فشار وارد کند، می‌تواند موجب گردن درد، بی حسی در بازو و برخی علائم دیگر شود که به طور کلی با عنوان سندروم خروجی توراکس شناخته می‌شوند. دنده گردنی یک دنده اضافه است که بر روی دنده اول و از پایه‌ی گردن (درست بالای استخوان ترقوه) شکل می‌گیرد. در پایان این مقاله، همه چیز را درباره‌ی عارضه دنده گردنی و سندروم خروجی توراکس خواهید دانست.

عارضه دنده گردنی چیست؟

دنده گردنی یک دنده اضافی است که بالاتر از دنده اول تشکیل می‌شود و از پایه گردن، درست بالای ترقوه شروع به رشد می‌کند. این یک نقص مادرزادی است، اما معمولا تا مدتی تشخیص داده نمی‌شود. این عارضه ممکن است یک استخوان دنده کامل و یا تنها یک رشته نازک از الیاف بافتی باشد که همیشه هم در ام آر آی یا رادیولوژی مشخص نمی‌شود.
اگر تنها بخشی از دنده گردنی شکل بگیرد، ممکن است به یک برآمدگی ختم شود که در گردن نمایان می‌شود، و یا ممکن است به یک بافت فیبری تبدیل شود که به دنده‌ی درست اول، متصل می‌شود. گاهی دنده گردنی می‌تواند یکی از رگ‌های خونی یا اعصاب اطراف را پاره کند و باعث مشکلاتی نظیر بی حسی گردن و بازو یا درد شود. این نشانه‌ها در مجموع به سندروم خروجی توراکس معروف هستند.

سندروم خروجی توراکس چیست؟

همه افراد مبتلا به دنده گردنی، به سندروم خروجی توراکس دچار نمی‌شوند و این سندروم ممکن است ناشی از شرایط دیگری باشد. دو رگ خونی اصلی (سرخرگ ریوی و سیاهرگ ریوی) و یک دسته از اعصاب که شبکه کوروئید نام دارند در ناحیه دنده گردنی عبور می‌کنند. آن‌ها از درون یک فضای باریک در پایه گردن به سمت زیر بغل و بازو‌ها عبور می‌کنند. عارضه دنده گردنی، تنها در صورتی که این اعصاب و رگ‌ها را فشرده کند، باعث ایجاد علائمی می‌شود که در ادامه آمده است:

• درد شانه و گردن، که در بازو پخش می‌شود. این درد ممکن است لحظه‌ای و یا ثابت باشد.
• احساس ضعف یا بی حسی و یا مورمور شدن در دست و انگشتان تحت تاثیر آسیب.
• عدم توانایی در انجام کار‌های دستی ظریف، مثل بستن دکمه‌ی بالایی لباس
• پدیده رینور، که رگ‌های خونی دچار اسپاسم موقت می‌شود و در پی آن خون به انگشتان دست یا پا نمی‌رسد (این نواحی سفید می‌شوند)
• ایجاد لخته خون در سرخرگ زیرترقوه‌ای (زیرچنبری) یا شریان سابکلاوین، که می‌تواند بر تامین خون در انگشتان تاثیر بگذارد و باعث ایجاد لکه‌های کوچک سیاه یا قرمز شود.
• تورم در بازو (که بسیار نادر است)

این نشانه‌ها به طور گسترده‌ای در افراد مختلف تفاوت می‌کند. ممکن است این علائم شدید یا خفیف باشند و یا موقتی یا ثابت باشند. سندروم خروجی توراکس، معمولا در سنین ۲۰ تا ۵۰ سالگی اتفاق می‌افتد و زنان بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند.

تشخیص سندروم خروجی توراکس

تشخیص این بیماری ممکن است دشوار باشد، چون علائم و شدت آن‌ از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برای تشخیص آن، پزشک ممکن است همراه با بررسی سابقه پزشکی شما، معاینات فیزیکی و آزمایش انجام دهد.

• معاینه فیزیکی، شامل بررسی هرگونه علائم فیزیکی از بیماری مانند افتادگی شانه‌ها، تورم یا تغییر رنگ در دستان، ضربان غیرعادی یا محدودیت در گستره‌ی حرکتی است.
• سابقه پزشکی، نیز با پرسیدن درباره شغل و فعالیت‌هایی که انجام می‌دهید و سابقه هرگونه بیماری یا درمان انجام می‌شود.
• انجام آزمایش، همچنین پزشک ممکن است با انجام آزمایشاتی شروع یا تکرار علائم شما را بررسی کند. این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا علت بیماری را مشخص کند و گزینه‌های محتمل دیگر را حذف کند. در این تست‌ها پزشک از شما می‌خواهد بازو، گردن یا شانه‌های خود را در موقعیت‌های مختلف حرکت دهید. او علائم و نشانه‌های شما را در موقعیت‌های مختلف بررسی خواهد کرد.
• در نهایت برای تایید تشخیص، او تصویر برداری ام آر آی یا سی تی اسکن تجویز می‌کند.

درمان عارضه دنده گردنی

در بیشتر افرادی که به عارضه دنده گردنی مبتلا هستند، علائم آن‌ها با گذشت زمان، بدون درمان، بهتر می‌شود. پزشک ممکن است شما را به یک فیزیوتراپیست برای انجام تمرینات شانه که برای کشش و تقویت ناحیه گردن و درست کردن وضعیت نادرست شما طراحی شده است، ارجاع دهد. این ناحیه ممکن است تحت ماساژدرمانی قرار گیرد تا هر بافت گردنی سفت و یا کوتاه شده‌ای را آزاد کند.
همچنین رعایت نکاتی برای مراقبت از پشت و گردن در هنگام کار مفید است. برای تسکین درد و التهاب، پزشک شما ممکن است برای شما یک مسکن مثل ناپروکسن یا دیکلوفناک تجویز کند. اما اگر این روش‌ها کارساز نباشد و علائم ادامه پیدا کنند، ممکن است به شما عمل جراحی و حذف دنده اضافی پینشهاد شود. این راه حل آخر است، اما قبل از آن، روش‌های درمانی با کمک ورزش را در نظر بگیرید.

درمان عارضه دنده گردنی با ورزش

قبل از شروع درمان با ورزش، بدن خود را گرم کنید و دقت داشته باشید که باید حرکات را آرام انجام دهید و اگر احساس درد یا ناراحتی کردید تمرین را متوقف کنید. همچنین، مهم‌تر از همه این است که حرکات را با پزشک خود چک کنید.

۱. کشش گردن

گردن خود را مانند تصویر به طرفین خم کنید، بدون اینکه به پایین یا بالا نگاه کنید. ۲۰ تا ۳۰ ثانیه در هر حالت بمانید و سپس به جهت دیگر گردن را خم کنید.

۲. کشش شانه

دست‌های خود را مانند تصویر زیر در دوطرف بدن نگاه دارید. ابتدا با وضعیتی شروع کنید که آرنج در سطح پایینتری قرار دارد. سپس به آرامی وزن خود را روی دست‌ها قرار دهید و سینه و شانه را به سمت جلو بکشید. در هر موقعیت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه بمانید.

۳. انقباض شانه

صاف بایستید و شانه‌ها را به دفعات، از پشت به هم نزدیک کنید. این تمرین به مرور راحت‌تر می‌شود، بنابراین هر بار ۱۰ حرکت به آن اضافه کنید.

سخن پایانی