ضرب المثل‌ های ازدواج در شهر‌های مختلف ایران

ضرب المثل‌های ازدواج از آن ضرب المثل‌هایی است که در شهر‌های ایران و مخصوصا در زمان ازدواج بسیار پرکاربرد است. کنایه‌ها و طعنه‌های عروس و داماد و خانواده آن‌ها به یکدیگر، به ویژه مادر شوهر و خواهر شوهر از مواردی است که در ضرب المثل‌ها انعکاس بسیاری دارد.

 

ضرب المثل بر اساس حروف الفبا

 

جواب تبریک تولد

تا حالا کسانی را دیده اید که درباره هر مسأله ای از ضرب المثل استفاده می کنند؟ این شیوه احتمال باورپذیری دیدگاه آنان را افزایش می‌دهد حتی اگر نظرشان صحیح نباشد! کشور ما از وسعت زیاد و فرهنگ عامه قوی برخوردار است و به همین دلیل تعجبی ندارد که برای هر موضوعی چندین ضرب المثل داشته باشیم.

در این مجموعه تعدادی از ضرب المثل‌ های ازدواج را جمع آوری کرده‌ایم و در صورتی که مثلی مربوط به منطقه خاصی از ایران رواج داشته باشد نام آن منطقه نیز ذکر شده است.

 

ضرب المثلهای ازدواج

 

ضرب المثل‌ های ازدواج

اگر بار دیگر دختر می‌شدم، می‌دانستم به کی شوهر کنم.

امسال برای یکی زن بگیر، سال دیگر برای داداشم.

آدم بی زن پادشاه بی غم است

بارا عروس گرفتن باس کَوش و چادر پاره کرد. (گرگانی) (یعنی: برای عروس گرفتن باید تلاش بسیاری کرد حتی تا آنجا که کفش و چادر آدم پاره شود.)

بچه از چله، عروس از حجله (لامردی)

بچه در گهواره، جهازش پاره پاره. (بروجردی)

پسر که قهر کند، زن می‌خواهد.

چه خوش است بی مردی، کوچه به کوچه بگردی. (لامردی)

~~~~~✦✦✦~~~~~

ضرب المثل های ازدواج

خاخوری دیل مرد وانه، براری یه  گونه: تو زن نبنی؟ (گیل و دیلم) (یعنی: خواهره دلش شوهر می‌خواهد؛ به برادره می‌گوید: تو زن نمی‌بری؟)

خدا در و تخته رو جفت می‌کنه.

خدا در و دریچه را مناسب هم ساخته است. (لامردی)

داماد خوب یافتن مثل یافتن پسر است و داماد ناباب مثل از دست دادن دختر.

داماد سرخانه هم دختر می‌گیرد، هم خانه. (خوانساری)

داماد کتک خورده یادش می‌ماند که اسرار حجله را پیش فامیل عروس نگوید. (تهرانی)

داماد گوسفند شیرده نمی‌شده؛ آب هم جزو شام. (سیرجانی)

داماد نگو، بگو چرک بر دل است. (مازندرانی)

داماد وقتی نو است، مادر زن برای او دیوانه است. شش ماه بعد سر و صدای هر دو بلند است. (سراوانی)

دختر اگر کار بدی کند، صدا ندارد. عروس اگر چنان کند، دارام دروم.

دختر پل است و مردم راهگذر. (یعنی: آمد و شد خواستگاران به خانه دختر اشکالی ندارد.)

دختر دوشیزه را شوی دوشیزه باید

~~~~~✦✦✦~~~~~

ضرب المثل‌ های ازدواج

دختر کوچک شوهر می‌کند، دختر بزرگ گریه می‌کند. (لری)

دختر که آتیش پاره شد، شوهر بده که ضایع شد. (دامغانی)

دختر که آواز بخواند، شوهر می‌خواهد. (شهر کردی)

دختر که خاله اش تعریفش را بکند، برای عمه اش خوب است. (بهمنیاری)

عروس تعریفی عاقبت شلخته در آمد (از آب در آمد)

 

ضرب المثل‌ های ازدواج: عروس تعریفی عاقبت شلخته در آمد

 

~~ضرب المثل‌ های ازدواج~~

دختر که خوب باشد، از رفتار برادرش پیداست. (مینابی)

دختر که در گهواره است، مادر باید به فکر جهیزیه باشد.(مازندرانی)

دختر که راضی به ازدواج با جوان نشود، به ازدواج با پیر پیش قدم می‌شود. (اهری)

دختر که سنگین باشد، بختش رنگین می‌آید. (شوشتری و ایلامی)

دختر که قهر کرد، شوهر می‌خواهد، پسر که قهر کرد، زن می‌خواهد. (هزاره ای)

دختر هر کس وجیخ افتاد، مفت شوهر است.

دختر یا یک جو از مادرش پر طالع تر می‌شه یا کم طالع تر. (شهر بابکی)

دختر یک جو از ننه اش بالاتر است یا پایین تر. (زرقانی)

دختره رو مادرش برای سنگین رنگین بودن نصیحت کرد: خونه شوور که رفتی بالا بالا بیشین حرفای گنده گنده بزن. رفت سر بخاری نشست گفت: شتر، فیل، کرگدن

دختری بگیر که مثل چوب کلفت روی مطبخ باشد. (تاتی)

~~~~~✦✦✦~~~~~

ضرب المثل‌ های ازدواج

دختری را که مادرش تعریف کند، برای آقا داییش خوب است.

دختری که مادر داره، خوب شوهر داری می‌کنه. (سواد کوهی)

دختری که مادرش تعریفش بکنه، برای گیس ننه اش خوب است. (مشهدی)

زن تا نزاید بیگانه است.

زن گرفتن یه شبه، دلنگ دلنگش هزار شبه. (لامردی) (یعنی: ازدواج یک شب است؛ اما مشکلاتش تا آخر عمر خواهد بود.)

زن نداری غم نداری

زن وخیز خبر داره، زن بشین هنر داره. (یعنی: زنی که در خانه باشد، می‌تواند کار هنری انجام دهد، ولی زنی که همه جا برود، از همه چیز باخبر می‌شود.)

سیا باشه، سوخته باشه، نمدی به کول داشته باشه، یه خرده پول داشته باشه.

شوهر بره کاروانسرا، نونش بیاد حرم سرا.

شوهر طاق اطاقه، قوم شوهر پایه اتاق.

شوهر کردم وسمه کنم، نیومدم وصله کنم. (کنایه از کارهای سخت در خانه شوهر)

شوهر مثل خاکشیر است. آن قدر باید آن را بشویی تا پاک نشود.

آردم به جوال باشه، شوهرم شغال باشه.

شوهرم شغال باشه، نونم تو تغار باشه. (یعنی: شوهر اگر بد اخلاق هم باشد مهم نیست. مهم این است که پولدار باشد.)

شوی زن زشت‌روی، نازیبا به

~~~~~✦✦✦~~~~~

ضرب المثل‌ های ازدواج

عروس را به پیرایه همسایه یک شب بیشتر نتوان بست.

عروس از راه دور آوازه دارد. (لامردی)

عروس باید پسند داماد باشد. (بیرجندی)

سر می‌گرده هم‌سر پیدا می‌کنه. (یعنی: کند هم جنس با هم جنس پرواز) (یزدی)

 

ضرب المثل‌ های ازدواج :‌سر می گرده هم‌سر پیدا می‌کنه

 

~~ضرب المثل‌ های ازدواج~~

عروس به پشت پرده، قسمت کجا می‌گرده؟ (اصفهانی)

عروس به جُلت؟ به جهیزیه ات؟ (ایلامی)

عروس به روز نیست، در شب پاره ماه است. (بختیاری)

عروس به قدم، چوپان به چوب دستی و همسایه به نفس

عروس پا در رکاب، تا نصیب چه کسی باشد. (لکی)

عروس پس پرده، بخت آیا به کی بگرده؟

عروس تنبل مادر شوهر غیرتی را دوست دارد. (اصفهانی)

عروس جای دختر را نمی‌گیرد، گوش و دماغ پدر شوهر را می‌برد. (آملی)

عروس جهانه، از خودش بد گمانه. (گلبافی)

عروس حاج حسینا، یک شب به طاقش نزنی شیون و شینا. (تهرانی)

عروس خاله دائم به سرمه ماله. (بختیاری)

عروس خاله سرمه بکش، عروس عمه تاوه به رویش. (بختیاری)

~~~~~✦✦✦~~~~~

ضرب المثل‌ های ازدواج

عروس خاله می‌شود، با آه و ناله می‌شود (رفسنجانی)

عروس خانم به آفتاب می‌گوید تو نیا بیرون، من هستم. (رامسری)

عروس خانم پیشاپیش مادر شوهر راه می‌رود، داماد پیشاپیش پدر زن. (رامسری)

عروس خانوم ما عیبی نداره، سرش کله و پایش دونه داره. (شهر بابکی)

عروس خوب در کاهدان است و عروس زشت در میدان است.

عروس خوش قدم بچه اولش دختر است. (سیرجانی)

عروس خیلی خوجیر بود،آبله اش درآمد. (دامغانی)

عروس خیلی قشنگ بود، تب خال هم درآورد. (بختیاری)

عروس در حجله و بچه در چله.

عروس دم حجله، نصیب کی می‌گرده؟ (بختیاری)

عروس را به دامان، چوپان را به چوب دستی. (کردی)

عروس را که بی سر انداز شوهر نمی‌دهند. (شیرازی)

عروس روز نبود، در شب مثل چراغ نور افشانی می‌کرد. (بختیاری)

عروس زیر تور بهش می‌گن زن کی هستی؟ می‌گه زن کانصیب. (لامردی) (کنایه از نگرانی از آینده پس از ازدواج.)

عروس ساکت و آرام نیزار را به آتش می‌کشاند. (ایلامی)

~~~~~✦✦✦~~~~~

ضرب المثل‌ های ازدواج

عروس سر تخته ؛ نصیب کدوم بدبخته؟

عروس سر خودش را نمی‌توانست ببندد، می‌رفت سر همسایه را می‌بست.

عروس گو دوش نبو، گوت: داماده کولوم جیر و جئوردره. (گیل و دیلم) (یعنی عروس گاو دوش نبود، می‌گفت طویله خانه داماد پایین و بالاست.)

عروس ما اگر رایش باشد خیلی کار می‌کند؛ اما هنوز ندیده ام رایش باشد.

عروسی سرا مال بشناختی؟ (گیل و دیلم) (یعنی در خانه عروس باید او را انتخاب کرد؛ یعنی در لباس ساده خانه پدرش.)

عقد پسر عمو دختر عمو تو آسمون بسته شده.

قربان بی زنی که یک نان را تنها بزنی

کی گفته بود که زن کنی حسن جان؟ خود را اسیر غم کنی حسن جان؟

گل زن و شوهر را از یک تغار برداشته اند.

نامزد داری، لذت داری. زن داری ماتم داری (لامردی)

 

ضرب المثل‌ های ازدواج : نامزد داری لذت داری زن داری ماتم داری

 

~~ضرب المثل‌ های ازدواج~~

هر که عروس خاله شد، دایم به چشمش سرمه شد، هر که عروس عمه شد دایم به رویش طعنه شد.

هیچ عروس سیاه بختی نیست که تا چهل روز سفید بخت نباشد.

~~~~~✦✦✦~~~~~

 

شما چه ضرب المثل های ازدواج دیگری را بلدید که در شهر و روستایتان مشهور و متداول است؟ نظرتان راجع به این ضرب المثل ها و تاثیرشان بر ذهن و فرهنگ مردم چیست؟ دیدگاه‌های خود را از طریق «ارسال نظر» با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.

یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

  • بدون نام

    اسب خوانه بییری یال ره هارش
    زن خوانه بییری مار ره هارش

    اسب میخوای بخری یالش رو نگاه کن
    زن میخوای بگیری مادرش رو نگاه کن
    مازندرانی

    • مدیر سایت

      بسیار ممنون از همراهی‌تان. این ضرب المثل هم اضافه می‌شود.

  • بدون نام

    این همه ضرب المثل چرت و پرت نوشتید، اما به معروفترین ضرب المثل ها اشاره نکردید مثلا:
    ازدواج هندونه سر بسته است!
    بیشتر شهرها هم اینو دارن

    • مدیر سایت

      ضرب المثل ها با مفاهیم مختلف بر زبان قومیت های مختلف جاری است و اگر از نظر دیگران مفهوم عمیقی نداشته باشد به فرهنگ عامه برمیگردد نه گردآورنده ضرب المثل ها. در این مقاله تاکید بر ضرب المثل های کمتر معروف بوده اما ضرب المثلی که به آن اشاره شد بسیار شناخته شده است!

نظر خود را بنویسید