معنی شعر یاران عاشق با آرایه های ادبی

ستاره | سرویس محتوای کمک درسی – درس یازدهم کتاب فارسی یازدهم (فارسی ۲) شعری است از مجموعه اشعار قیصر امین پور در قالب مثنوی با نام یاران عاشق. در این مطلب معنی شعر یاران عاشق را با بررسی قلمرو ادبی و قلمر زبانی هر بیت می‌خوانید. 

 

 

معنی شعر یاران عاشق فارسی یازدهم

بیایید رسم عاشقی را به جا بیاوریم (با عشق رفتار کنیم) و از یاران عاشق و شیدا (شهیدان و آزادگان) حکایت کنیم.

آرایه های ادبی: رعایت عاشقی کردن کنایه از حرمت عشق را نگاه داشتن، رسم عاشقی را به جا آوردن

 

۲.

از آنها که خونین سفر کرده‌اند
سفر بر مدار خطر کرده‌اند

بیایید از آنهایی که در راه عشق به شهادت رسیده‌اند و همواره سفرشان با خطر همراه بوده است، حکایت کنیم.

معنی لغات: مدار: پیرامون، پهنه، مسیر

آرایه های ادبی: کنایه: خونین سفرکردن کنایه از به شهادت رسیدن – تکرار: سفر – مجاز: خون مجاز از شهادت

 

بیایید از آن کسانی یاد کنیم که فریاد همچون خورشید، روشنگرشان، از دهانی می‌دمید که صبح از آنجا طلوع می‌کند. (فریاد شهیدان همه‌گیر و روشنگر بوده است.)

آرایه های ادبی: خورشید فریاد: اضافه تشبیهی / خورشید و سحر:مراعات نظیر / گلو مجاز از دهان / گلوی سحرزاد کنایه از سخنان آگاه کننده

 

آنها چقدر عاشقانه، با  شیدایی می‌رقصند (شیفته و دیوانه‌ی معشوق‌اند) و در حالی که غرق در خون شده‌اند با خدای خویش عشق‌بازی می‌کنند.

آرایه های ادبی: چرخ جنون زدن: کنایه از سماع کردن، رقص عارفانه / دف عشق: اضافه تشبیهی / دف عشق زدن کنایه از شادی کردن

 

با رقصی که با شهادت خود انجام می‌دهند، این چنین آواز عشق را سر می‌دهند:

آرایه های ادبی:  سر و پا – نغمه و رقص: تناسب / بی پا و سر: کنایه از شهادت / نغمه عشق:‌ اضافه تشبیهی

 

هان، ای کسی که معشوق ما را انکار می‌کنی، با انکارت که همچون زخمی است، ما را مجروح کن. (ما را بنواز)

معنی لغات: ندایی برای آگاه کردن، هان، آهای / منکر: منکِر: انکار کننده

آرایه های ادبی: جان و جانان: جناس / جان: تکرار /  منکر و انکار: اشتقاق/  زخم انکار: اضافه تشبیهی / زخم: ایهام: ۱. جراحت ۲. زخمه، نواختن ساز (در ارتباط با کلمه رقص بیت قبل)

 

 

ای دشمن، آسیب و ضربه‌ی خود را بر عاشق بزن؛ این آسیب و آزار تو برای او مثل مرهم است؛ زیرا بدون زخم مردن برای عاشق عین غم و مصیبت است.

آرایه های ادبی: زخم، مرهم است: تناقض / زخم: تکرار

 

نگو جان من از شدّت عشق سوخت. (گله و شکایت نکن) آگاه باش که اولین شرط عشق، سکوت و خاموشی است. (عاشق از درد عشق شکایت نمی‌کند.)

معنی لغات:فرط: شدت / خاموشی: سکوت، تاریکی / هان: آگاه باش

آرایه های ادبی: سوختن جان کنایه از مردن، از بین رفتن/ فرط و شرط: جناس ناهمسان (ناقص اختلافی) / خموشی: ایهام ۱. سکوت ۲. تاریکی (در ارتباط با کلمه‌ی سوختن)

 

ببین، شهیدانی که در وطن ما هستند، اگر چه خاموش‌اند، فریادشان تا خدا می‌رسد.

آرایه های ادبی: لاله استعاره از شهید / باغ استعاره از سرزمین / خاموشند و فریاد می‌زنند: تناقض یا پارادوکس / باغ و لاله: مراعات نظیر