عقیقه چیست و چه شرایطی دارد؟

عقیقه کردن عملی مستحب است که در روز هفتم از تولد فرزند، گوسفندی را ذبح می کنند و طبق شرایط خاصی گوشت آن را بین مومنان تقسیم می نمایند.

ستاره | سرویس مذهبی – عقیقه عبارتست از کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیت قربانی کردن داشته باشد. این قربانی می‌بایست در هفتمین روز از تولد فرزند برای حفظ او از بلاها صورت گیرد.

 

آیا عقیقه کردن واجب است؟

عقیقه کردن طبق نظر بعضی فقها واجب و طبق نظر اکثر فقها مستحب است. امام صادق (ع) فرمودند «هر مولودی در گرو عقیقه است» (کتاب النکاح، ابواب احکام الاولاد، باب ۳۸، صفحه ۴۱۴، حدیث ۷) یعنی اگر عقیقه نکنند فرزند در معرض مرگ و انواع بلاها خواهد بود.

 

آیا می توان مبلغ عقیقه را صدقه داد؟

این سوال را از امام صادق (ع) پرسیدند ولی ایشان در جواب فرمودند: صدقه دادن کفایت نمی کند؛ خداوند طعام دادن و خون ریختن را دوست دارد. (الکافی، جلد ۶، صفحه ۲۸ و ۲۹)

 

آیا عقیقه کردن زمان خاصی دارد؟

بهترین زمان برای عقیقه کردن هفتمین روز از تولد فرزند است که پدر باید این کار را بکند اما اگر تا زمان بلوغ فرزند برایش عقیقه نکنند بعد از بلوغ تا آخر عمر بر خود فرزند مستحب است که برای خودش عقیقه کند.

بهتر است که در روز هفتم از تولد فرزند موهای او تراشیده شود و هم وزن آن طلا یا نقره صدقه داده شود و مستحب است که اول سر فرزند را بتراشند و بعد عقیقه بدهند.

 

عقیقه کردن در روز عید قربان

بعضی از فقها بر این عقیده اند که اگر کسی در روز عید قربان قربانی کند به جای عقیقه محسوب می شود و کفایت می کند.

 

آیا حیوان عقیقه باید هم جنس فرزند باشد؟

از امام صادق (ع) روایت شده است که «اگر فرزند پسر بود برای او حیوان نر و اگر دختر بود برایش حیوان ماده عقیقه کنید» (من لا یحضره الفقیه، جلد ۳، صفحه ۴۸۵) البته روایت دیگری از امام صادق (ع) وجود دارد که فرموده اند: «عقیقه دختر و پسر یکسان است و فرقی ندارد» (الکافی، جلد ۶، صفحه ۲۶)

در مورد هم جنس بودن حیوان عقیقه با فرزند نظر فقها نیز متفاوت است. برخی گفته اند: برای پسر گوسفند نر و برای دختر گوسفند ماده کشته شود. ولی برخی از فقها نیز هم جنس بودن حیوان عقیقه با فرزند را مستحب دانسته اند.

 

عکس عقیقه کردن

 

آیا حیوان عقیقه حتما باید گوسفند باشد؟

طبق نظر برخی از فقها حیوان عقیقه حتما باید گوسفند باشد اما برخی دیگر از فقها معتقدند که بهتر است حیوان عقیقه گوسفند باشد اما اگر گوسفند نبود شتر یا گاو باشد ولی به هر حال باید شرایط قربانی کردن را داشته باشد.

 

شرایط حیوان قربانی

شرایط قربانی کردن به این شرح است:

  • سن حیوان قربانی اگر شتر بود داخل ۶ سال شده باشد، اگر گاو بود داخل سه سال شده باشد، اگر بز بود داخل ۲ سال شده باشد و اگر گوسفند بود کمتر از ۷ ماه نباشد.
  • حیوان معیوب نباشد.
  • حیوان چاق باشد.
  • حیوان خیلی پیر نباشد.
  • حیوان اخته نباشد
  • حیوان در بدو تولد بدون دم نباشد

 

دعای سر بردین عقیقه

امام صادق (ع) این دعا را برای هنگامی که حیوان را سر می برند بیان کرده اند:

یٰا قَوْمِ إِنِّی بَرِی‌ءٌ مِمّٰا تُشْرِکُونَ

إِنِّی وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضَ

حَنِیفاً مُسْلِماً وَ مٰا أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ

إِنَّ صَلٰاتِی وَ نُسُکِی وَ مَحْیٰایَ وَ مَمٰاتِی لِلّٰهِ رَبِّ الْعٰالَمِینَ

لٰا شَرِیکَ لَهُ وَ بِذٰلِکَ أُمِرْتُ وَ أَنَا مِنَ الْمُسْلِمِینَ

اللَّهُمَّ مِنْکَ وَ لَکَ بِسْمِ اللهِ وَ اللهُ أَکْبَرُ

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ

وَ تَقَبَّلْ مِنْ فُلَانِ بْنِ فُلَانٍ

(الکافی، جلد ۶، صفحه ۳۰)

به جای فلان بن فلان اسم فرزند و پدرش ذکر شود.

 

دعای بعد از سر بریدن عقیقه

امام صادق (ع) فرمودند هنگامی که حیوان را سر بریدید بگویید:

وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّمٰاوٰاتِ وَ الْأَرْضَ

حَنِیفاً مُسْلِماً وَ مٰا أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ

إِنَّ صَلٰاتِی وَ نُسُکِی وَ مَحْیٰایَ وَ مَمٰاتِی لِلّٰهِ رَبِّ الْعٰالَمِینَ

لٰا شَرِیکَ لَهُ اللَّهُمَّ مِنْکَ وَ لَکَ اللَّهُمَّ هَذَا عَنْ فُلَانِ بْنِ فُلَانٍ

(الکافی، جلد ۶، صفحه ۳۱)

همچنین فرمودند که بعد از ذبح بگویید:

بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ

اللَّهُمَّ عَقِیقَةٌ عَنْ فُلَانٍ لَحْمُهَا بِلَحْمِهِ وَ دَمُهَا بِدَمِهِ وَ عَظْمُهَا بِعَظْمِهِ اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ وِقَاءً لآِلِ مُحَمَّدٍ (ص)

(الکافی، جلد ۶، صفحه ۳۰)

از امام باقر (ع) نیز روایت شده است که وقتی عقیقه را سر بریدی بگو:

بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ وَ الْحَمْدُ للهِ وَ اللهُ أَکْبَرُ

إِیمَاناً باللهِ وَ ثَنَاءً عَلَى رَسُولِ الله

وَ الْعِصْمَةَ لِأَمْرِهِ وَ الشُّکْرَ لِرِزْقِهِ وَ الْمَعْرِفَةَ بِفَضْلِهِ

عَلَیْنَا أَهْلَ الْبَیْتِ فَإِنْ کَانَ ذَکَراً فَقُلِ-

اللَّهُمَّ إِنَّکَ وَهَبْتَ لَنَا ذَکَراً وَ أَنْتَ أَعْلَمُ بِمَا وَهَبْتَ

وَ مِنْکَ مَا أَعْطَیْتَ وَ کُلُّ مَا صَنَعْنَا

فَتَقَبَّلْهُ مِنَّا عَلَى سُنَّتِکَ وَ سُنَّةِ نَبِیِّکَ وَ رَسُولِکَ

وَ اخْسَأْ عَنَّا الشَّیْطَانَ الرَّجِیمَ لَکَ سُفِکَتِ الدِّمَاءُ

لَا شَرِیکَ لَکَ وَ الْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعٰالَمِینَ

(الکافی، جلد ۶، صفحه ۳۰ و ۳۱)

 

شرایط تقسیم گوشت عقیقه

  • مستحب است که بعد از سر بریدن عقیقه استخوان هایش را نشکنند بلکه از بندها جدا کنند.
  • مستحب است که یک ران و یک سوم یا یک چهارم گوسفند را به قابله بدهند و بقیه گوشت را بین مومنان نیازمند تقسیم کنند.
  • اگر قابله مادربزرگ پدری نوزاد باشد یا از افراد تحت تکفل او، چیزی به قابله داده نمی شود.
  • اگر فرزند بدون قابله به دنیا آمد سهم قابله را به مادر فرزند می دهند و او آن قسمت از گوشت را به هر کسی که خواست می دهد.
  • بهتر است که باقیمانده گوشت (وقتی سهم قابله برداشته شد) را بپزند و گوشت آن را حداقل بین ۱۰ مومن اطعام کنند.
  • مکروه است که پدر و مادر و هر کسی که خرجش بر عهده پدر آن طفل است و عیال او محسوب می شوند (مانند فرزندان دیگر آن فرد) از گوشت عقیقه بخورند. این کراهت برای مادر فرزند بیشتر است.

 

آیا باید استخوان های حیوان عقیقه را دفن کرد؟

مرسوم است که استخوان های عقیقه را دفن کنند اما استحباب این گونه کارها ثابت نشده است.

یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

  • من ترجیح میدم یک درخت بجاش بکارم هم باعث آبادانی کشورم بشوم و یک اکسیژن ساز به مردم وطنم تقدیم نمایم.تا اینکه یک حیوان بی گناه رو زجر کش کنم

    • ناشناس

      وقتی داره میگه حرف امام صادقه یعنی حجت خدا این حرف رو گفته. اگه مننظر امام درخت میبود حتما ذکر میکردن. الکی در دین بدعت وارد نکنین که بدبخت میشین

  • میگم امام صادق پیش شما بود و این حرفارو میگفت آخه هرچی حدیث الکی رو به امام صادق علیه السلام ربط و نسبت دادید چرا دروغ میگید

    • مدیر سایت

      دوست عزیز سلام. می توانستید سوالتان را محترمانه تر هم بپرسید!
      سیاست سرویس مذهبی ستاره بر این اساس است که احادیث و مواردی که احتمال ضعیف بودن منبع آن ها وجود دارد را منتشر نکند و در تمامی مقالاتش جانب امانتداری متون مذهبی را رعایت کند. لیکن برای یکپارچگی مقاله از آوردن منابع مختلف احادیث به کار رفته در مقاله صرفنظر کرده ایم.
      ولی به خاطر حساسیت شما در مورد این مقاله بخصوص منبع تمامی احادیث استفاده شده در این مقاله ذکر شده تا ابهام تان برطرف بشود.

نظر خود را بنویسید