وفای به عهد در آیات و روایات

وفای به عهد از جمله آداب معاشرت با مردم به شمار می رود و در قرآن توصیه فراوانی به آن شده است که باید نسبت به آن توجه ویژه ای داشته باشیم.

ستاره | سرویس مذهبی – در این مطلب با شما هستیم با بررسی وفای به عهد در آیات و روایات.

 

وفای به عهد چیست؟

واژه عهد که در فارسی به آن پیمان، قول و وعده می گویند نوعی قرارداد است که بین دو نفر یا دو گروه یا چند نفر و چند گروه یا بین امت و امام (به عنوان بیعت) بسته می شود که اگر به طور مشروع و صحیح باشد حتما باید به آن پایبند بود.

 

وفای به عهد در آیات قرآن

  • وفای به عهد از نشانه های افراد نیکوکار است:

«وَ الَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ رَاعُونَ»

(آیه ۸ سوره مومنون)

«و آنها که امانتها و عهد خود را رعایت می‌کنند؛»

 


 

  • وفای به عهد از خصوصیات افراد نیکوکار است:

«…وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا…»

(آیه ۱۷۷ سوره بقره)

«…کسانی که به عهد خود -به هنگامی که عهد بستند- وفا می‌کنند…»

 


 

  • وفای به عهد از صفات برجسته حضرت اسماعیل (ع) است:

«وَ اذْكُرْ فِي الْكِتَابِ إِسْمَاعِيلَ ۚ إِنَّهُ كَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَ كَانَ رَسُولًا نَبِيًّا»

(آیه ۵۴ سوره مریم)

«و در این کتاب (آسمانی) از اسماعیل (نیز) یاد کن، که او در وعده هایش صادق و رسول و پیامبری (بزرگ) بود»

 


 

  • وفای به عهد آنقدر اهمیت دارد که خداوند بارها نسبت به آن توصیه فرموده است:

«…وَ أَوْفُوا بِالْعَهْدِ ۖ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا»

(آیه ۳۴ سوره اسرا)

«…و به عهد (خود) وفا کنید، که از عهد سؤال می‌شود»

 


 

«إِلَّا الَّذِينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ثُمَّ لَمْ يَنْقُصُوكُمْ شَيْئًا وَلَمْ يُظَاهِرُوا عَلَيْكُمْ أَحَدًا فَأَتِمُّوا إِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلَىٰ مُدَّتِهِمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ»

(آیه ۴ سوره توبه)

«مگر کسانی از مشرکان که با آنها عهد بستید، و چیزی از آن را در حق شما فروگذار نکردند، و احدی را بر ضد شما تقویت ننمودند؛ پیمان آنها را تا پایان مدتشان محترم بشمرید؛ زیرا خداوند پرهیزگاران را دوست دارد»

 

عکس عهد بستن

 

وفای به عهد در روایات

حضرت محمد (ص):

  • «آن كس كه به خدا و روز جزا ایمان دارد باید به وعده خود وفا كند.» (اصول كافی، ج ۲ / ص ۳۶۴، حدیث ۲)
  • «كسی كه پای بند به پیمان خود نباشد دین ندارد.» (بحارالانوار، چاپ بیروت، ج ۷۲ / ص ۹۶)
  • «نشانه منافق سه چیز است: دروغگویی، پیمان شكنی، و خیانت در امانت.» (المستطرف، ج ۱/ ص ۱۹۸)
  • «ارزش خون مسلمانان با یكدیگر برابر است و امانی كه كوچكترین فرد آنها می دهد برای همه شان محترم است و آنها در مقابل بیگانگان به هم پیوسته و دارای قدرت متشكل و فشرده اند.» (وسائل الشیعه، چاپ بیروت، ج ۱۹، ص ۵۵)
  • «نزدیكترین افراد روز قیامت نسبت به من كسانی هستند كه در سخن راستگوتر، در ادای امانت كوشاتر و در عهد و پیمان از یكدیگر با وفاتر باشند.» (تحف العقول، ص ۳۲)
  • «هر كس در معاشرت با مردم به آنان ظلم نكند، دروغ نگويد، خلف وعده ننمايد، جوانمردي اش كامل، عدالتش آشكار، برادرى با او واجب و غيبتش ‍ حرام است.» (خصال ص ۲۰۸)

 

حضرت علی (ع):

  • «وفای به عهد از نشانه های مردم متدین است.» (سفینه البحار، ج ۲ / ص ۶۷۵)
  • «بپرهیز از اینكه به مردم وعده بدهی و تخلّف كنی… زیرا (تخلف از وعده) موجب خشم خدا و مردم خواهد شد، چنانكه قرآن می فرماید: «نزد خدا بسیار خشم آور است كه بگویید چیزی را كه به آن عمل نمی كنید»… . » (نهج البلاغه، صبحی صالح، نامه ۵۳)
  • «اگر بین خود و دشمنت پیمانی بستی و یا تعهد كردی كه به او پناه دهی، جامه وفا را بر عهد خود بپوشان و تعهدات خود را محترم بشمار و جان خود را سپر تعهدات خویش قرار ده! زیرا هیچ یك از فرایض الهی مانند وفای به عهد و پیمان نیست كه مردم جهان با تمام اختلافاتی كه دارند نسبت به آن اینچنین اتفاق نظر داشته باشند و حتی مشركان زمان جاهلیت آن را مراعات می كردند، چرا كه عواقب پیمان شكنی را آزموده بودند. بنابراین، هرگز پیمان شكنی مكن و در عهد خود خیانت روا مدار و دشمنت را فریب مده، زیرا غیر از شخص جاهل و شقی، كسی گستاخی بر خداوند را روا نمی دارد. خداوند عهد و پیمانی را كه بنام او منعقد می شود با رحمت خود مایه آسایش بندگان و حریم امنی برایشان قرار داده تا به آن پناه برند… .» (اصول كافی، چاپ اسلامیه، ج ۲ / ص ۱۶۲، حدیث ۱۵؛ بحارالانوار، چاپ بیروت، ج ۷۲ / ص ۹۲)
  • «چیزی را كه از وفا كردن به آن عاجزی وعده مكن.» (فهرست غرر، ص ۴۰۷، شماره ۱۰۱۷۷)
  • «چیزی را كه یقین به وفای آن نداری وعده مده.» (فهرست غرر، ص ۴۰۷، شماره ۱۰۲۹۷)
  • «كسي كه عهد و پيمان خود را رعايت نكرد، به خداي سبحان يقين نياورده است.» (غررالحكم / ص ٣٦٦)
  • «هيچ يك از فرائض الهى مانند وفاى به عهد نيست كه مردم به همه خواسته هاى گوناگون و ديدگاه هاى مختلف، بيشتر بر آن اتفاق نظر داشته باشند.» (نامه ۵۳ نهج البلاغه)
  • «بر دوستي كسي كه به عهد و پيمان خود وفا نمي‌كند اعتماد نكن» (غررالحكم / ص ٣٢٤)
  • «همانا عهد و پيمانها گردن بندهايی هستند در گردن‌ها تا روز قيامت. كسي كه پيوند آنها را نگه دارد ﴿وفاي به عهد كند﴾، خداوند او را به مقصود ميی رساند و كسی كه آن عهدها را بشكند، خداوند او را به خودش واگذارد.» (ميزان الحكمه / ج ٧ / ص ٤٩)

 

امام صادق (ع):

  • «وعده ای كه مؤمن به برادر دینی خود می دهد نوعی نذر است كه وفا كردن به آن لازم است جز اینكه كفاره ندارد و هر كس از وعده ای كه داده است تخلّف كند با خدا مخالفت كرده و خود را در معرض خشم پروردگار قرار داده و این همان است كه قرآن می فرماید: «ای كسانی كه ایمان آورده اید! چرا سخنی می گویید كه عمل نمی كنید؟».» (اصول كافی، ج ۲ / ص ۳۶۴، حدیث ۱)
  • «مؤمن برادر مؤمن و مانند چشم و راهنمای اوست، به او خیانت نمی كند و ستم روا نمی دارد و او را فریب نمی دهد و به او وعده ای نمی دهد كه تخلّف كند.» (اصول كافی، ج ۲ / ص ۱۶۶، حدیث ۳)
  • «سه چیز است كه خداوند به هیچ كس اجازه تخلف از آن را نداده است: ادای امانت در مورد هر كس خواه نیكوكار باشد یا بدكار، و وفای به عهد درباره هر كس خواه نیكوكار باشد یا بدكار، و نیكی به پدر و مادر خواه نیكوكار باشند یا بدكار.» (نهج البلاغه صبحی صالح، نامه ۵۳)

 

امام رضا (ع):

  • «ما خاندانی هستيم كه وعده‌های خود را قرضی بر گردن خود مي‌بينيم، چنان كه رسول خدا (ص) چنين بود.» (بحارالانوار / ج ٧٥ / ص ٩٧)
توصیه می کنیم مطلب نذر و عهد و قسم چه تفاوت هایی با هم دارند؟ را نیز در ستاره بخوانید.
یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

نظر خود را بنویسید