غارنوردی چیست؟

غارنوردی فعالیت تفریحی نوردیدن و اکتشاف غارهاست که در دو سطح مبتدی و حرفه‌ای قابل اجراست. غارها نیز به دو دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم می‌شوند.

ستاره |‌ سرویس گردشگری – غارنوردی یکی از فعالیت‌های تقریبا نوپا در ایران است که توانسته در چندین سال اخیر طرفداران زیادی به خود جذب کند. در حال حاضر بخشی از هیئت کوهنوردی در ایران نیز شاخه غارنوردی را به فعالیت‌هایش اضافه کرده است. غارنوردان می‌توانند در دو سطح مبتدی و حرفه‌ای فعالیت خود را ادامه دهند. در زیر نگاهی مختصر به ورزش هیجان انگیز غارنوردی انداخته‌ایم.

 

غارنوردی- غارنوردی چیست؟- عکس غارنوردی

ابراز خوشحالی گروهی غارنورد

 

تاریخچه غارنوردی در ایران

غارها بخصوص در كشور باستانی ايران تا به حال آن طور كه بايد مورد تفحص و شناسايی قرار نداشته و از نظر ديرين شناسی مورد كنكاش واقع نشده و غارشناسی ايران اگر چه ساليان درازيست آغاز شده اما هم چنان در ابتدای راه باقی مانده است. 

در كشور ما قريب به يكهزار و دويست غار تا به حال شناسايی شده كه شايد در حدود ده درصد، آن هم فقط از نظر ترسيم كروكی درباره ی آنها اقدام شده ولی هيچ گاه از لحاظ باستان شناسی، جغرافيايی، جانورشناسی، آب و هوا و طبيعت و زمين شناسی مورد توجه قرار نگرفته و چه گنج های گرانبها و كم نظيری از هويت ملی ايرانيان و بشر اوليه كه در دل تاريك غارهای كشور پنهان مانده است. 

اما سوای از اين ها كه غارها نخستين خانه های انسان ها، به شمار می رفته‌اند، در عهد باستان توسط مهرپرستان، ميتراييان (ميترا يا مهر، از ايزدان مشترك هنديان و ايرانيان آريايی) در تاريكی غارها پس از غروب خورشيد، ضمن قربانی گاو مراسمی مخصوص در غار به مورد اجرا می‌گذارده‌اند، هاشم رضی پژوهشگر معاصر در كتاب دو جلدی مفصل خود، به نام آيين مهر (تاريخ آيين راز آميز ميترايی در شرق و غرب از آغاز تا امروز، از انتشارات بهجت سال ۱۳۸۱، صفحه‌ی ۲۶۸ جلد اول) چنين نقل نموده است: 

«به موجب روايات، تصويری از كشتن گاو به وسيله ی مهر كه در غاری روی داده آگاهی داريم، كشته شدن گاو به دست مهر، مميزه‌ی اساسی اين آيين است و بدون استثنا در تمام مهرابه‌ها، در انتهای آن، نقش كشته شدن گاو به دست مهر، چه به وسيله‌ی نقاشی و چه به وسيله‌ی نقش برجسته و تنديسه وجود داشته است، مهر ناجی مردم بوده، و برای رهايی آنان گاو را می‌كشد و خود با حواريونش به آسمان بالا می‌رود. 

به همين جهت مهری دينان يا مهرابه‌ها را در غارهايی طبيعی بر پا می‌كردند، يا برای ساختن مهرابه، غارهای مصنوعی زيرزمينی می‌ساختند و دهانه‌ی اين غارها را به شكل طبيعی در می‌آوردند.»

 

غارنوردی- غارنوردی چیست؟- عکس غارنوردی

غارنورد حرفه‌ای در ایران

 

دسته بندی غارها

غارها از نظر تقسیم بندی به دو دسته تقسیم می شوند:
الف – غارهای طبیعی
ب – غارهای مصنوعی: غارهایی که توسط انسان بصورت حفره هایی در دل صخره ها بوجود آمده اند.
غارهای طبیعی خود به ۶ گروه نیز تقسیم می‌شوند
  1. غارهای بوجود آمده بر اثر نفوذ آبهای اسیدی در لایه های آهکی (که ۹۸ درصد غارهای موجود از این روش بوجود می آیند)
  2. غارهای بوجود آمده بر اثر فرسایش امواج
  3. غارهای بوجود آمده بر اثر زلزله و چین خوردگی های لایه زمین
  4. غارهای آتشفشانی
  5. غارهای بادی
  6. غارهای یخی

 

غارنوردی- غارنوردی چیست؟- عکس غارنوردی

غارنورد حرفه‌ای مجهز به وسایل ضروری

 

به علاوه افرادی که در زمینه غارنوردی فعال هستند به دو دسته آماتور و حرفه‌ای تقسیم‌بندی می‌شوند.

 

غارنوردان آماتور

غارنوردان آماتور کسانی هستند که به این فن بیشتر از جنبه ورزشی نگاه می‌کنند. امروزه تعداد این غارنوردان از غارنوردان حرفه‌ای بیشتر است و اکثر غارهای جدید توسط این افراد کشف می‌شود. به طور کلی غارنوردی آماتور بیشتر در میان کوهنوردان رایج است. بسیاری از غارنوردان آماتور به خاطر علاقه خاصی که در طی سال‌ها غارنوردی به این فن پیدا می‌کنند تبدیل به غارنوردان حرفه‌ای می‌شوند و در بعضی از رشته‌های آن تجربه‌های زیادی کسب می‌کنند. 

از نگاه غارنوردان آماتور غارنوردی ورزش تفریحی نوردیدن و اکتشاف غارهاست.چالش‌های مربوطه به نوع و گونه غاری که نوردیده می‌شود بستگی دارد ولی معمولاً بهره‌گیری از میخ و طناب و گذر از تنگراه‌ها، دهلیزها و چالاب‌ها را شامل می‌شود. در ایران غارنوردی را یکی از گرایش‌های کوهنوردی می‌دانند ولی در برخی کشورها رشته‌ای جداگانه شمرده می‌شود. 

 

غارنوردان حرفه‌ای

غارنوردان حرفه‌ای کسانی هستند که برای اهداف خاصی بجز جنبه ورزشی آن پا به اعماق غارها می گذارند. این اهداف که جنبه علمی دارند به رشته‌های زیر تقسیم می‌شود: زمین شناسی، دیرین شناسی، باستان شناسی، انسان شناسی، آب شناسی و زیست شناسی.

 

غارنوردی- غارنوردی چیست؟- عکس غارنوردی

غارنوردی در ابتدای مسیر 

 

وسایل مورد نیاز برای غارنوردی

اساس هر اکتشاف خوب داشتن یک ساز و برگ بنیادی است به شرطی که دارنده آنها طرز استفاده و به کار بردن آنها را به خوبی بداند. به شاگردان لزوم استفاده از ابزار استاندارد و مناسب را گوشزد نمایید. همچنین نکات مربوط به نگاهداری ابزار را به آنان یادآوری کنید. همچنین طول عمر ابزار را برای آنان توضیح داده و خطرات استفاده از ابزار مستعل را بازگو نمایید. 
  • کلاه کاسکت: وسیله ای مناسب جهت حفاظت سر در برخورد با دیوارها و یا ریزش سنگ. از مشخصات یک کلاه کاسکت ایده آل سبک و نرم و در عین حال مستحکم باشد. کلاه باید دارای بند مضاعف برای بستن در زیر چانه باشد و ضمناً باید در روی آن سوراخ هایی جهت تهویه پوست و سر تعبیه شده باشد و محلی برای نصب چراغ پیشانی در جلوی کلاه در نظر گرفته باشند. این کلاه ها دارای رگلاژ قطری سر برای تنظیم هستند و فاقد لبه طراحی می گردد. 
  • چراغ روشنایی: حرکت، حیات، دوام و بقاء غارنورد با نور و ذخیره نوری او رابطه مستقیم دارد.
  • لباس غارنوردی: لباس غارنوردی به طور کلی باید مستحکم و ضخیم و راحت باشد. از نظر ساختار باید یک تکه باشد تا در هنگام عبور و خزش در معابر تنگ بتوان به راحتی عبور کرد و نوع زیپی بر نوع تکمه ای ارجعیت دارد. لازم است سر آستینها و دم پاها نیز توسط کش بسته گردد تا از ورود خاک و گل به داخل بدن جلوگیری گردد. برای استحکام قسمتهایی که بیشتر با زمین در تماس اند مانند آرنجها و سر زانوها بهتر است یک تکه پارچه ضد خش بر روی آن وصله گردد.لباسهای غارنوردی بنا به شرایط کار در غار به سه دسته نخی، لباسهای الیاف مصنوعی و لباس زیر تقسیم می شوند.
  • کفش غارنوردی: بهترین حالت برای یک کفش مناسب برای غارنوردی این است که کفش در مرحله اول باید دارای زیره ای محکم  مقاوم باشد تا به راحتی بتوان بر روی جاهای تیز و برنده قدم برداشت و در عین حال باید خاصیت چسبندگی آن مناسب باشد و همچنین چکمه های بلند لاستیکی این امکان را می دهند تا به راحتی در مناطق خیس و گل آلود حرکت کنیم.
  • دستکش: دستکش غارنوردی باید محکم و در عین حال انعطاف پذیر باشد. مزیت استفاده از دستکشها حفاظت از دستها در برابر رطوبت و خراشیدگی های احتمالی است و در عین حال از آلوده شدن گل و لای جلوگیری می شود.
  • ساک غارنوردی یا کیسه حمل بار: در غار این ساکها باید کم حجم بوده و قطرشان باید طوری باشد که بتوان به راحتی از یک حفره ۶۰ سانتی متری عبور داده شوند جنس پارچه آنها مقاوم و سبک بوده و می توان جهت کار در غارهای آبی از ساکهای ضد آب استفاده کرد حداکثر ارتفاع و قطر این ساکها نباید بیش از ۸۰ و ۴۰ سانتی متر باشد بهتر است از نظر فیزیکی به شکل یک استوانه ساخته شود.

 

غارنوردی- غارنوردی چیست؟- عکس غارنوردی

نمونه‌ای از وسایل مورد نیاز برای غارنوردی

 

کلام آخر

فعالیت غارنوردی یکی از ورزش‌های هیجانی است که آدرنالین خونتان را بشدت افزایش می‌دهد. بنابراین در عین جذابیت احتمال بروز خطرات فراوان نیز وجود دارد.

 

منابع: ویکی پدیا، غارنوردی در ایران
یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

نظر خود را بنویسید