دعای قربانی؛ دعای ذبح قربانی در مفاتیح الجنان و روایات

یکی از آداب ذبح کردن قربانی خواندن دعای قربانی هنگام سر بریدن حیوان در عید قربان است. دعای قربانی هنگام ذبح از امام صادق (ع)، امام علی (ع)، پیامبر و امام خمینی ذکر شده است. دعای قربانی از منابع مختلفی همچون مفاتیح، الکافی و المقنع برگرفته شده است.

برای ذبح کردن قربانی قبل از هر چیز باید یادمان باشد که ذبح شرعی فقط با نام خدا آغاز شود. چنانکه در آیه ۱۲۱ سوره انعام آمده است:

«وَ لا تَأْكُلُوا مِمَّا لَمْ يُذْكَرِ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ…»؛ «و از آنچه [هنگام ذبح شدن] نام خدا بر آن برده نشده، نخورید»

اما در منابع مختلف روایاتی از معصومین (ع) نقل شده است که نشان می دهد آن ها در هنگام ذبح ذکرهایی (دعای قربانی) را به زبان می آورده اند.

 

خواندن دعای قربانی کردن
دعای قربانی برای ذبح قربانی

 

دعای قربانی از امام صادق (ع)

۱. در کتاب زادالمعاد به سند صحيح از امام صادق (ع) منقول است كه چون قربانى را بخرى، روى آن را به قبله كن و در وقت نحر يا ذبح بگو:

 

وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِيفاً مُسْلِماً وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ

إِنَّ صَلاتِي وَ نُسُكِي وَ مَحْيايَ وَ مَماتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ لا شَرِيكَ لَهُ وَ بِذلِكَ أُمِرْتُ وَ أَنَا مِنَ الْمُسْلِمِينَ

اللَّهُمَّ مِنكَ وَ لَكَ بِسْمِ اللَّهِ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ

و هنگام ذبح کردن بگوید:

اللَّهُمَّ تَقَبَّلْ مِنِّي

و فرمود که تا نمیرد سرش را جدا مکن و چون پوست بکند سنّت است که یک حصه را خود و اهل خانه اش بخورند و بهتر آن است که خود به آن افطار کند و یک حصه را برای همسایگان به هدیه بفرستد و اگر پریشان باشند بهتر است و یک صحه را به فقرا و سؤال کنندگان بدهد و اگر اکثر را تصدّق کند بهتر باشد و سنّت است که پوست و کله و جمیع اجزای حلال آن را تصدّق کند و تصرّف نکند و به قصاب ندهد مگر آن که قصاب پریشان باشد و به تصدق به او بدهد.

منبع: الکافی، ج ۴، ص ۴۹۸

 

در کتاب مصباح المتهجد آمده است که هنگام ذبح یا نحر دعای بالا را بخوانید.

در دعای بالا قسمت «وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِيفاً» مربوط به آیه ۷۹ سوره انعام است و قسمت «إِنَّ صَلاتِي وَ نُسُكِي وَ مَحْيايَ وَ مَماتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ لا شَرِيكَ لَهُ وَ بِذلِكَ أُمِرْتُ» مربوط به آیات ۱۶۲ و ۱۶۳ سوره انعام است.

 در این روز خواندن دعاهای مخصوص عید قربان از صحیفه سجادیه نیز توصیه شده است.

 

دعای قربانی برای ذبح (پیامبر)

شیخ طوسی در یکی از کتاب های خود نقل کرده است كه: پیامبر اکرم (ص) هنگام ذبح قوچی فرمود:

«أللهمّ تقبّل من محمّد و آل محمّد و من أمّة محمّد»

خدایا این قربانی را از من محمد و آل محمد و هم چنین امت محمد قبول فرما.

منبع: محمد باقر کمره ای ترجمه آسمان و جهان ، ج‏ ۹، ص ۱۸۲

 

دعای قربانی (امام علی)

أمیرالمؤمنین علی (ع) هنگام ذبح این دعای قربانی را می خواندند:

بسم اللَّه و اللَّه اكبر وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِيفاً مسلما وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ، إِنَّ صَلاتِي وَ نُسُكِي وَ مَحْيايَ وَ مَماتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ، لا شَرِيكَ لَهُ وَ بِذلِكَ أُمِرْتُ وَ أَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ.

منبع: المقنع، شیخ صدوق، ص ۲۱۹

 

دعای قربانی از امام خمینی

دعای موقع ذبح گوسفند يا گاو در روز عيد سعيد قربان به نقل از مناسک امام خمینی (قدّس سرّه):

«وَجَّهْت ُ وَجْهِي َ لِلَّذِي ْ فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأرْضَ حَنِيْفاَ مُسْلِماَ وَما أنا مِن َ الْمُشْرِكِيْنَ إنَّ صَلاتِي ْ وَ نُسُكِي ْ وَ محيايَ وَمَماتيِْ لِلّه رَبِّ الْعالَمِيْن َ لاشَريْك َ لَهُ‌ وَ بِذالِك َ اُمِرْتُ وَ أنا مِنَ الْمُسلِمِيْن َ، ألَّلهُمَّ مِنْك َ وَ لَكَ‌ بِسْمِ الله ِ وَالله ُ أكْبَرُ،‌ ألَّلهُمَّ تَقَبَّل مِنـِّي» یاحقّ.

منبع: صفحه ۲۱۷ کتاب مناسک حج امام خمینی

 

دعای قربانی در عید قربان
دعای قربانی در عید قربان

 

اگر خودمان گوسفند را قربانی نمی کنیم

مستحب است خود شخص قربانی را بکشد و اگر نتوانست باید دست خود را بر روی دست کسی که قرار است ذبح را انجام دهد بگذارد و دعای ذبح قربانی را بخواند.

با مجموعه شرایط و احکام قربانی کردن در عید قربان آشنا شوید.

 

دعای چاقوی قربانی

وقتی دعای قربانی بر روی یک چاقو خوانده می شود ذبح چند گوسفند و مانند آن با همان یک چاقو اشکال ندارد ولی اگر ذبح تدریجی باشد برای هر یک از قربانی ها که ذبح می کنند باید یک مرتبه ذکر خدا تکرار شود مگر این که ذبح دفعی باشد یعنی در یک مرحله سر چند مرغ با هم بریده شود (مانند ذبح با دستگاه های اتوماتیک فعلی که با فشار دادن یک کلید سر چند مرغ با هم بریده می شود) در این صورت با رعایت سایر شرایطی که برای ذبح گفته شده اگر هنگام فشار دادن کلید به قصد ذبح همه، یک مرتبه «بسم الله» گفته شود کافی است.

ضمناً لازم نیست حتماً «بسم الله» بگوید بلکه اگر «الحمد الله ـ لااله الا الله» هم بگوید حتی به زبان فارسی هم اسم خدا را ببرد اشکال ندارد.

 

دعای عقیقه کردن

در روایات متعددی دعای عقیقه آمده است که یکی از معتبرترین احادیث مربوط به حدیث امام صادق است که آمده است به هنگام ذبح گوسفند بایستی این دعا را خواند: «بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ، اَللّهُمَّ عَقیقَهٌ عَنْ فُلانٍ (البته به جاى فلان بایستی نام کسى را گفت که برایش عقیقه مى‌کنند) لَحْمُها بِلَحْمِهِ وَ دَمُها بِدَمِهِ وَ عَظْمُها بِعَظْمِهِ اَللّهُمَّ اجْعَلْها وِقاءَ آلِ مُحَمَّدٍ».

کاهلی گوید: امام صادق (ع) دربارۀ عقیقه چنین فرمود

هنگامی که کارد بر حلق عقیقه نهادی می گویی:

«وجّهت وجهی للّذی فطر السّموات و الأرض حنیفا مسلما و ما أنا من المشرکین إنّ صلاتی و نسکی و محیای و مماتی للّه ربّ العالمین لا شریک له، اللّهمّ منک و لک اللّهمّ» هذا عن فلان بن فلان». بجای فلان بن فلان، اگر شخص مرد باشد اسم او با پدرش را می بری مثلا می گویی: عن علی بن محمد و اگر شخص زن بود می گویی: عن فاطمه بنت محمد.

منبع: الکافی ،ج ۶ ، ص ۳۱

 

به صورت کلی دو نوع قربانی واجب و مستحب در اسلام وجود دارد. قربانی کردن در مناسک حج واجب بوده اما قربانی کردن در روز عید قربان، به شرط تمکن مالی، مستحب مؤکد است؛ چه کسانی که سال قبل یا سالها قبل حج را به جای آورده باشند، و چه کسانی که به حج نرفته اند.

منبع: قاروبی تبریزی، النضید فی شرح روضه الشهید، ج ۱۰، ص ۱۰۶.

 

قربانی کردن برای دفع بلا

قربانی کردن گوسفند یا حیوانات دیگر همچون شتر، گاو و بز علاوه بر آن که ثواب دارد؛ موجب برطرف نمودن بلا و مصیبت می شود تا سلامتی خود و دیگران را با قربانی کردن تضمین نمایید. بنابراین قربانی کردن می‌تواند هر گونه مریضی و درد و بلا را از شما دور نگه دارد. 

از اینکه با مجموعه دعای قربانی (دعای ذبح قربانی در عید قربان) همراه همیشگی ستاره بودید بسیار سپاسگزاریم. لطفا نظرات و پیشنهادات خود را برای کارشناسان ما ارسال نمایید.

یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

  • سلام متشکر از راهنمایی تون خیلی دعا مختصر و مفید است

  • نا شناس

    عالی بود .

  • معنی فارسیش را هم بنویسید ببینیم چی میگه ما که عرب نیستیم همینجوری نوشتین که چی بشه

نظر خود را بنویسید