غزل شماره ۲۷۴ حافظ: به دور لاله قدح گیر و بی‌ریا می‌باش

غزل شماره ۲۷۴ حافظ محل بحث بسیاری است، برخی شارحان آن را زمینی و شارحان دیگر مفهوم و منظور شاعر را عرفانی می‌دانند. دسته اول می‌گویند حافظ این غزل را هنگام بیماری شاه شجاع که اطبا و پزشکان او را از مصرف شراب منع کرده بودند سروده است. طرفداران نگاه عرفانی می را عشق الهی و سه ماه می‌پرستی را رجب، شعبان و رمضان می‌دانند.

تعبیر و تفسیر این غزل در فال حافظ شما

زندگی فرصتی کوتاه و پر از بالا و پایین است. گاه سختی دارد و گاه خوشی. در تلاش باش که با دوستانت صادق و مهربان باشی تا در هنگام سختی به یاری تو بیایند. ریا و کینه را از خود دور کن و بیهوده در طلب خواسته‌های محال و دست‌نیافتنی خود را به زحمت نینداز. به خدا و کمک او اطمینان داشته باش. اگر می‌خواهی به اسرار واقف شوی، دلت را صاف کن و به سخن انسان‌های باتجربه گوش فرا ده. در انتخاب دوست دقت کن.    

 

غزل شماره ۲۷۴ حافظ با صدای علی موسوی گرمارودی

 

متن غزل شماره ۲۷۴ حافظ

به دور لاله قدح گیر و بی‌ریا می‌باش
به بوی گل نفسی همدم صبا می‌باش
نگویمت که همه ساله می پرستی کن
سه ماه می خور و نه ماه پارسا می‌باش
چو پیر سالک عشقت به می حواله کند
بنوش و منتظر رحمت خدا می‌باش
گرت هواست که چون جم به سر غیب رسی
بیا و همدم جام جهان نما می‌باش
چو غنچه گر چه فروبستگیست کار جهان
تو همچو باد بهاری گره گشا می‌باش
وفا مجوی ز کس ور سخن نمی‌شنوی
به هرزه طالب سیمرغ و کیمیا می‌باش
مرید طاعت بیگانگان مشو حافظ
ولی معاشر رندان پارسا می‌باش

 

غزل شماره ۲۷۴ حافظ
غزل شماره ۲۷۴ حافظ

 

معنی و تفسیر غزل شماره ۲۷۴ حافظ

بیت اول

به دور لاله قدح گیر و بی‌ریا می‌باش
به بوی گل نفسی همدم صبا می‌باش

در موسم گل لاله، جام شراب بگیر و از ریاکاری بپرهیز. همزمان با بوی دلاویز گل، لحظه‌ای با نسیم صبا هم‌نفس شو.

 

✦✦✦✦

 

بیت دوم

نگویمت که همه ساله می‌پرستی کن
سه ماه می‌ خور و نه ماه پارسا می‌باش

منظورم این نیست که در تمام مدت سال باده بنوش. سه ماه شراب بنوش و نُه ماه پرهیزکار باش.

 

✦✦✦✦

 

بیت سوم

چو پیر سالک عشقت به می‌ حواله کند
بنوش و منتظر رحمت خدا می‌باش

آنگاه که پیر راهنمای عشق تو را به باده‌نوشی فراخواند، بنوش و به بخشش خداوند امیدوار باش.

 

✦✦✦✦

 

بیت چهارم

گرت هواست که چون جم به سر غیب رسی
بیا و همدم جام جهان نما می‌باش

اگر آرزومندی که همانند جمشید از راز‌های نهانی جهان آگاه شوی، بشتاب و با جام جهان‌نما همدم باش. جام جهان نما به دو معنی ضمیر مرشد کامل و جام شراب اشاره دارد.

 

✦✦✦✦

 

بیت پنجم

چو غنچه گرچه فروبستگیست کار جهان
تو همچو باد بهاری گره گشا می‌باش

هرچند کار‌های جهان مانند غنچه به هم پیچیده و سردرگم است، تو همانند باد بهار که غنچه را از هم باز می‌کند گره‌گشا باش.

 

✦✦✦✦

 

بیت ششم

وفا مجوی ز کس ور سخن نمی‌شنوی
به هرزه طالب سیمرغ و کیمیا می‌باش

از کسی انتظار وفاداری نداشته باش و اگر این حرف را قبول نداری بیهوده به جستجوی سیمرغ افسانه‌ای و اکسیر وقتت را به هدر ده!

 

✦✦✦✦

 

بیت هفتم

مرید طاعت بیگانگان مشو حافظ
ولی معاشر رندان پارسا می‌باش‌

ای حافظ، هوادار و شیفته عبادت آن‌هایی که از خداوند بیگانه‌اند مشو، ولی با رندان که به اسرار الهی آشنایند معاشر و همنشین باش.

منبع: شرح جلالی بر حافظ.
یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

نظر خود را بنویسید