غزل شماره ۱۰۲ حافظ: دوش آگهی ز یار سفرکرده داد باد

معنی و تفسیر غزل شماره ۱۰۲ حافظ

دوش آگهی ز یار سفرکرده داد باد
من نیز دل به باد دهم هر چه بادا باد

دیشب باد از احوال یار سفر کرده مرا باخبر کرد؛ من نیز به عنوان مژدگانی دل خود را به باد می‌سپارم، هر چه پیش آید خوش آید.

کارم بدان رسید که همراز خود کنم
هر شام برق لامع و هر بامداد باد

کارم به آنجا رسیده که شب‌ها آذر درخشنده و شرار سینه را و هر بامداد، آه سرد را همراز خود سازم. یعنی من در میان انسان‌ها همراز و همدمی ندارم.

در چین طره تو دل بی حفاظ من
هرگز نگفت مسکن مألوف یاد باد

دل بی پروای من که به چین و شکن گیسوی تو گرفتار آمده است، هرگز نگفت که از قفسه سینه که مسکن خو گرفته من است، یاد باد.

امروز قدر پند عزیزان شناختم
یا رب روان ناصح ما از تو شاد باد

اینک ارزش پند یاران و دوستان عزیزم را فهمیدم، خدایا روح و روان پندگوی ما را تو راضی و خشنود گردان.

خون شد دلم به یاد تو هر گه که در چمن
بند قبای غنچه گل می‌گشاد باد

هروقتی که در چمنزار بند قبای غنچه گل توسط باد باز می‌شد یعنی هرگاه گل می‌شکفت، دلم از یاد تو، غرق خون می‌شد. آن گل محبوب را به یاد حافظ می‌آورد و از دوری دلخون می‌شود.

از دست رفته بود وجود ضعیف من
صبحم به بوی وصل تو جان بازداد باد

پیکر ناتوان و نزار من از دست رفته و نابود شده بود که ناگهان باد صبحگاهان بوی وصل تو را آورد و به من جان دوباره بخشید.

حافظ نهاد نیک تو کامت برآورد
جان‌ها فدای مردم نیکونهاد باد

ای حافظ، سرشت و طبیعت پاکت، تو را به مراد دلت می‌رساند و کامروا می‌کند، امیدوارم که تمامی جان‌‌ها به قربان انسان‌های نیکونهاد بشود.

منبع: شرح دکتر خلیل خطیب رهبر، انتشارات صفی‌علیشاه.