غزل شماره ۱۶۵ حافظ پس از قتل شیخ ابواسحاق و در اوایل حکومت امیر مبارزالدین سروده شده است. شاعر دلدادگی ماهرویان سیاه چشم را بهانه قرار داده است. او میگوید قضا و قدر الهی بر این قرار گرفته است که...
غزل شماره ۱۶۴ حافظ با شور و شوق و طنز و اندرز در متن فلسفه خیامی دست به دست هم داده و بصورت غزلی با ابیات مستقل و مضامین متنوع در آمده است. آغاز غزل درباره فصل بهار و وقتی...
غزل شماره ۱۶۳ حافظ حاصل مرحلهای است که شاعر به طرف کمال سیر میکند. این شعر در آغاز بهار سروده شده است و حافظ گل را بدون چهره محبوب و بهار را بدون شراب خوش نمیداند. همه در بهاران به...
غزل شماره ۱۶۲ حافظ از یازده بیت تشکیل شده که هفت بیت اولیه غزلی است مستقل و چهار بیت پایانی آن پاسخی به دعوت نامه سلطان اویس است. این غزل با توصیف آمدن بهار و روییدن گلها آغاز شده و...
غزل شماره ۱۶۱ حافظ کسی را مخاطب ساخته و در پاسخ او که شعر تر و نشاطآور درخواست دارد، میفرماید خاطری که افسرده است نمیتواند شعر شاد بسراید. سپس گوشزد میکند که اگر لعل یار را نگین انگشتر خویش سازد،...
غزل شماره ۱۶۰ حافظ خلوت با یار را در صورتی دلپذیر میداند که یار با او موافق باشد نه اینکه حافظ مانند شمع بسوزد درحالیکه محبوبش به رقیبان روی خوش نشان میدهد. حافظ یار را به نگین انگشتر حضرت سلیمان...
غزل شماره ۱۵۹ حافظ صراحتاً به مردم هشدار میدهد که سرشت و ماهیت وجودی ظاهر الصلاحان نابکار ناخالصی فراوان دارد. چه بسا لباس زهد و ریا که آتش جهنم بر آن واجب باشد. صوفی که فردی ریاکار است در سحرگاهان...
غزل شماره ۱۵۸ حافظ در اوایل حکومت امیر مبارزالدین در استقبال از غزل ساوجی که احتمالاً به مسابقه گذاشته شده بوده، سروده شده است. حافظ به شیوه معمولش برای دوری از ریاکاران شرابنوشی را پیشه خود و انتخاب عقل و...
غزل شماره ۱۵۷ حافظ در غیاب شاه شیخ ابواسحاق و در مدح او سروده شده و در بیت ششم عبارت «ظل ممدود خم زلف» اشاره به زلفهای بلند شاه دارد. حافظ افراد زیادی را در دایره سودای عشق محبوب برمیشمارد،...
غزل شماره ۱۵۶ حافظ در اوایل حبس خواجه قوامالدین محمد صاحب عیار وزیر شاه شجاع سروده شده است. صاحب عیار از رجال بزرگ دوره آل مظفر است. حافظ در بیت نخست ممدوح را به زیبایی، خوش اخلاقی و وفاداری میستاید...
غزل شماره ۱۵۵ حافظ به استقبال غزلی از فخرالدین عراقی و البته با مضامینی دلنشینتر و نه از سوز دل و فرط عشق بلکه به منظور هنرنمایی سروده شده است. این غزل سردرگمی عاشقانه را به تصویر میکشد. عاشق نمیداند...
غزل شماره ۱۵۴ حافظ در زمان شاه شجاع برای آنکه با باده و چنگ خوانده شود و مجلس اقتضای باده گساری و نشاط را بیابد سروده شده است. وزن این شعر و آهنگین بودن آن این نکته را به ذهن...
