غزل شماره ۴۵۵ حافظ محصول سالهای آخر عمر شاعر بوده و به سبب جنگهای بین شاهزادگان آل مظفر حافظ از بهبود اوضاع نومید گشته بود. حافظ دریغ و افسوس میخورد که عمرش را بیهوده صرف هوسرانی کرده است. به پسری...
غزل شماره ۴۵۴ حافظ به هنگام گرفتاری و حبس و بند خواجه تورانشاه وزیر شاه شجاع در اثر حسادت معاندین و در بزرگداشت و دلداری این شخصیت و به بهانه مدح خواجه تورانشاه سروده شده است. حافظ در مطلع غزل...
غزل شماره ۴۵۳ حافظ خطاب به مدعی سروده شده که احتمالاً زاهدی مغرور و خودبین یا صوفی ظاهرپرست بوده است؛ کسی که به عبادات ظاهری خودش و رفتارش مغرور شده و حافظ میگوید اگر در وجود تو عشق نیست، برای...
غزل شماره ۴۵۲ حافظ در اوایل سلطنت شاه شجاع، هنگام صدارت محمد بن علی خواجه قوام الدین صاحب عیار و در خطاب به او سروده شده است، با اینحال برخی شارحان قائل به عرفانی بودن ابیات آن هستند؛ چنان که...
غزل شماره ۴۵۱ حافظ موقع بازگشت پیروزمندانه شاه زین العابدین به شیراز سروده شده که شاه زین العابدین با عمویش سلطان بایزید و پسر عمویش شاه یحیی کشمکش کرده و آنها را شکست داده و به روایتی حافظ در دروازه...
غزل شماره ۴۵۰ حافظ خواجه تورانشاه وزیر شاه شجاع را مورد خطاب قرار میدهد و از او میخواهد که در رفع کدورت بین شاه و حافظ تلاش بیشتری کند. حافظ به ممدوح میگوید چند صباحی است که سبب دلواپسی ما...
غزل شماره ۴۴۹ حافظ در خلال دو سال و کسری تبعید شاعر در یزد سروده شده است. حافظ در مطلع غزل خطاب به شاه شجاع او را معشوقی جفاکار خطاب میکند. در ابیات بعدی او را سیمرغ مینامد که نشان...
غزل شماره ۴۴۸ حافظ در زمان تبعید شاعر به شهر یزد سروده شده و شاه یحیی را مورد خطاب قرار میدهد و نکاتی را دوباره یادآوری میکند. خرابات به معنای مصطلحش نیست و منظور از خرابات، باغ و عمارت شاه...
غزل شماره ۴۴۷ حافظ احتمالا حاصل کار ایام جوانی شاعر و مربوط به سالهایی است که این شاعر خوش سلیقه، آثار جاویدان نظامی مطالعه مینموده است. غزل خطاب به دوست قدیمی و یک شیخ است که گویا وقتی حافظ راه...
غزل شماره ۴۴۶ حافظ خطاب به شاه شجاع است و این ابیات زمانی که شاه از شیراز دور بوده و شاه محمود زمام حکومت را در دست داشته، سروده شده است. حافظ به باد صبا که نسیمی خوش و پیامرسان...
غزل شماره ۴۴۵ حافظ مربوط به سالهای اولیه سلطنت شاه شجاع است؛ زمانیکه هنوز روابط فیمابین شاه و حافظ چندان به سردی نگراییده بود. حافظ محبوب را میگوید تو که به خواسته دلت رسیدهای، به حال بیچارگان غم نمیخوری. جان...
غزل شماره ۴۴۴ حافظ هنگام بر تخت نشستن جانشین جوان شاه شجاع یعنی شاه زین العابدین و به منظور عرض تبریک و تشریفات سروده شده است و در بعضی ابیات آن پند و نصیحت دیده میشود. در بیت اول شیراز...