معنی درس میثاق دوستی فارسی یازدهم با آرایه ها

ستاره | سرویس محتوای کمک درسی – صفحه ۸۱ کتاب فارسی پایه یازدهم، روان خوانی میثاق دوستی نوشته‌ی لطفعلی صورتگر (استاد دانشگاه، شاعر، نویسنده و مترجم معاصر ایرانی) است. در این مطلب معنی درس میثاق دوستی را با معنی کلمات و آرایه های ادبی آن می‌خوانید. 

معنی درس میثاق دوستی با آرایه ها و معنی کلمات

معنی کلمات و عبارات درس

• امتحان شده: آزمون گرفته شده (بود).
• متعصب: غیرتمند، کسی که درکاری تعصب و سرسختی به خرج بدهد.
• تحصیِل موفقیت نموده بودیم:  موفقیت (قبولی) کسب کرده بودیم.
• مسرور: شاد و خوشحال
• روزی که در پی امتحانات بود: روز بعد از امتحانات
• به سر بریم: بگذرانیم
• رُفته: جارو کرده
• درافشان: مروارید پاشی، باران ریز، درخشان، کنایه از قطره های باران روی گلبرگ ها.
• گرد آمدن: اجتماع کردن، جمع شدن، انجمن شدن.
• گفتی: گویا، انگار (قید)
• فرخنده: خجسته، مبارک
• جفت خویش را می‌خواند: جفت خود را فرا می‌خواند، دعوت می‌کرد. (در جستحوی جفت خویش بود.)
• نمد: پارچه ای که از پشم یا کرک مالیده درست می‌شود و با آن لباس یا فرش می‌سازند.
• دوش: شانه
• تشریفات: مراسم و لوازم پذیرایی از میهمان
• تهنیت: شادباش
• عرض کردن: گفتن، بیان کردن
• بذله گو: شوخ و لطیفه پرداز
• عندلیب: بلبل، هزار دستان، استعاره از فرد خوش زبان
• انجمن اُنس: جمع دوستانه
• فرزند صحرا: منظور پسرک چوپان که بیشتر اوقات خود را در صحرا می‌گذراند.
• مکالمه: گفتگو
• دست و پای خویش را گم کرد: مضطرب شد، هول کرد.
• خود را جمع کرد: بر خود مسلط شد
• مسرت: شدمانی
• لفاف: پوشش پارچه ای یا کاغذی روی چیزی
• قبا: نوعی لباس بلند مردانه
• متاثر: تحت تاثیر قرار گرفته، اندوهگین
• تواضع: فرواتی
• سبکسری: بی وقار و شتاب زده، اینجا یعنی راحت و بی خیال
• از هر در: درباره موضوعات مختلف
• آرمان: آرزو، مراد و خواسته ی مطلوب
• صراحت: واضح و آشکار، رک و راست
• هنوز طفل و نارسیده: هنوز به بلوغ نرسیده
• نان اندک: رزق و روی کم
• قریحه: ابتکار، ذوق
• ملک الشعرا: عنوانی برای هر یک از شاعران درباری که نسبت به شعرای دیگر، بالاترین مقام را داشته است.
• بالبداهه: بدون فکر قبلی، ناگهانی
• قوت طبع: استعداد شاعری
• حسن سیرت: زیبایی سرشت ، خوش ذاتی
• صباحت: زیبایی صورت، خوشگلی
• توام: هم‌زمان
• بالجمله: خلاصه، به هر جهت
• دستخوش: بازیچه، زیردست
• دور روزگار: گردش زمانه
• تقدیر: سرنوشت، آنچه به خواست خدا مقرر شده است. 
• بسزا: شایسته
• فروگذاری: کوتاهی، مضایقه
• بدیهی: روشن و آشکار
• میثاق: عهد و پیمان
• موکد: تأکید کرده شده ، استوار، محکم.
• رها می‌کنیم: واگذار می‌کنیم.
• ضبط کنیم: نگه داریم.
• طهارت: پاکی
• انقلابات روزگار: تغییر و تحول ایام
• سلب نشود: کنده و جدا نشود، گرفته نشود
• کافوری: مثل کافور (نوعی عطر) بسیار سفید

آرایه های ادبی میثاق دوستی

• به سر بریم: کنایه از بگذرانیم
• چابک دستی کردن باران و شست و شو کردن: شخصیت بخشی
• گونۀ گل های بنفشه: استعاره مکنیه (تشبیه گل به دختر زیبایی که گونه های قرمز و لطیف دارد.)
• دُرافشان: دُر استعاره از قطرات باران
• گریبان افق: استعاره مکنیه
• تبسم کردن آفتاب: تشخیص (شخصیت بخشی)
• خندیدن آسمان، سرمست بودن گل‌ها، رقصیدن چلچله ها: تشخیص
• در جمله ی «برای رسیدن عید طبیعت، تشریفاتی فراهم آوردن»: عید طبیعت به میهمانی تشبیه شده که از راه می‌رسد.
• رفیق عندلیب محسوب می‌شد: تشبیه
• دست و پا گم کردن: کنایه از  مضطرت و سراسیمه شدن، هول کردن
• خود را جمع کردن: کنایه از بر خود مسلط شدن
• کام: مجاز از دهان
• از هر در: کنایه از درباره ی هر موضوعی
• با نان اندک بسازم: نان استعاره از رزق و روزی، مادیات، در آمد
• حسن سیرت و صباحت: سجع
• پیش گیرم: شروع کردن، به عنوان شغل انجام دادن
• دستخوش بودن: کنایه از بازیچه و زیر دست بودن 
• قاصد بیگناه بهار: اضافه تشبیهی => بهار (همچون) قاصدی بیگناه
• دوشیزۀ سفیدروی بوستان: اضافه تشبیهی
• گل پاک دامن: استعاره مکنیه => گل به دختری نجیب و پاک تشبیه شده
• پاکدامن: کنایه از عفیف و نجیب و معصوم
• تندباد: استعاره از حوادث روزگار
• مو کافوری شدن: تشبیه موی سفید به کافور
• تشبیه مو به شکوفه (در سپیدی)
• پنج دست چابک، برگهای شکوفه را کندند: تشبیه پنهان دست ها به گلبرگ های شکوفه

کاربران عزیز؛ امیدواریم معنی درس میثاق دوستی برای شما مفید بوده باشد. شما می‌توانید مفهوم و معنی حکایت چنان باش با آرایه های ادبی را نیز که در فارسی یازدهم آمده است در ستاره بخوانید. نظرات و پرسش های خود را با ما در میان بگذارید.