مدیریت خشم و روش های کنترل عصبانیت

ستاره | سرویس روانشناسی – مدیریت خشم یکی از مهمترین مهارت هایی است که در زندگی لازم است بیاموزیم تا بتوانیم به خود و اطرافیانمان زمانی که دچار خشم می‌شویم کمک کنیم. همه ما در لحظه عصبانیت منطق و هوشیاری لازم را از دست می‌هیم و خود را محق می‌دانیم اما کمی بعد با آثار نامطلوب ابراز خشم کنترل نشده‌امان روبرو می‌شویم که حداقل آن عذاب وجدان و پشیمانی است. در زیر به راهکارهایی اشاره می‌شود تا با کمک آن بتوانید خشم خود را کنترل کنید.

 

راهکارهایی برای مدیریت خشم و عصبانیت

کنترل خشم کار بسیار سختی است. وقتی کسی در خیابان جلو راهتان را می‌گیرد، خون جلو چشمانتان را می‌گیرد؟ یاوقتی فرزندتان حرفتان را گوش نمی‌کند، فشارخونتان بالا می‌رود؟ با کمک تکنیک‌های زیر مدیریت خشم را آموخته تا در لحظه عصبانیت برخورد منتطقی‌تر و مثبت‌تری داشته باشید.

۱. نشانه‌های بروز خشم را بشناسید

در هنگام خشم، ابتدا نشانه‌های آغازین و هشداردهنده خشم بروز می‌کند. با شناخت این نشانه‌ها و کنترل آن‌ها می‌توان از شدت یافتن آن جلوگیری کرد. تغییرات بدنی همچون افزایش ضربان قلب، افزایش فشارخون، منقبض شدن عضلات، تغییر تنفس، مشت شدن دست‌ها و به هم فشردن دندان‌ها از نشانه‌های فیزیولو‍ژیک خشم است.

۲. احساس منفی خود را بیان کنید

گاهی اوقات زوجین هنگام اختلاف و بروز مشکل به جای بیان ناراحتی و خشم خود، آن احساس را به نمایش می‌گذارند مثلا اخم می‌کنند، حرف نمی‌زنند، داد و فریاد می‌کنند و… نکته مهم این است که اگر ناراحتی خود را به زبان نیاورید طرف مقابل متوجه نمی‌شود که شما چه احساسی دارید. به جای خشم و پرخاشگری، با استفاده از کلمات مناسب احساس خود را بیان کنید و زمینه مناسبی را برای حل مشکلی که چنین احساساتی را به وجود آورده است، فراهم کنید.

۳. مراقب کلام خود باشید

تحقیر، توهین، تهدید، سرزنش و پرخاشگری نکنید. دقت کنید اگر صدایتان بلندتر شده، به تندی و یا با پرخاشگری صحبت می‌کنید کمی مکث کنید تا آرام شوید. در زمان عصبانیت خیلی راحت ممکن است چیزهایی را به زبان بیاورید که بعدا از گفتن آنها حسابی پشیمان شوید. چند دقیقه مکث کرده، چیزی به زبان نیاورید و فکرتان را جمع کنید و بگذارید طرف‌مقابلتان هم همین کار را بکند.

۴. موقعیت را ترک کنید

از تکنیک‌های مهم در مدیریت خشم این است که زمانی که فکر می‌کنید در صورت ادامه بحث دیگر نمی‌توانید خشم خود را کنترل کنید ادامه صحبتتان را به زمان دیگری موکول کرده و موقعیت را ترک کنید. با این کار فرصت پیدا می‌کنید تا از عصبانیت و خشم فاصله بگیرید و رفتار مناسب‌تری داشته باشید.

۵. وقتی آرام‌تر شدید، عصبانیتتان را ابراز کنید

وقتی توانستید روشن و واضح فکر کنید، ناراحتی‌تان را به طریقی قاطع اما نه هجومی ابراز کنید. نگرانی‌ها و نیازهایتان را به روشنی و وضوح کامل بدون اینکه موجب ناراحتی طرف‌مقابل شوید، برای او شرح دهید.

 

 

۶. کمی ورزش کنید

بازهم ورزش! ورزش در مدیریت خشم نیز بسیار کمک کننده است. فعالیت جسمی به خالی کردن استرس‌هایی که موجب عصبانیت می‌شود کمک می‌کند. اگر احساس می‌کنید عصبانیتتان در حال افزایش است، برای پیاده‌روی بروید یا زمانی را برای انجام فعالیت فیزیکی موردعلاقه‌تان صرف کنید.

۷. به راهکارهای ممکن فکر کنید

به جای اینکه روی چیزی که دیوانه‌تان کرده تمرکز کنید، سعی کنید مشکل را حل کنید. آیا اتاق نامرتب فرزندتان عصبانیتان کرده است؟ در آن را ببندید. آیا همسرتان هر شب برای شام دیر می‌آید؟ برنامه شامتان را دیرتر بگذارید. به خودتان یادآور شوید که عصبانیت نه‌تنها هیچ چیز را حل نمی‌کند، بلکه بدتر هم می‌کند.

۸. کینه به دل نگیرید

بخشش ابزاری بسیار قوی است. اگر اجازه دهید که عصبانیت و سایر احساسات منفی بر احساسات مثبت شما غلبه کنند، خواهید دید که با تلخی و ناعدالتی خودتان نابود شده‌اید. اما اگر بتوانید کسی که اذیتتان کرده است را ببخشید، هر دو شما می‌توانید از آن موقعیت درس بگیرید. منطقی نیست که از همه آدمها توقع داشته باشید در همه شرایط همانطوری رفتار کنند که شما دوست دارید.

۹. برای خالی کردن فشار، شوخ‌طبعی کنید

شوخی و خنده به مقابله با فشارعصبی کمک می‌کند. از شوخ‌طبعی برای مواجهه با چیزی که عصبانیتان کرده است و انتظارات و توقعات غیرواقع‌بینانه‌ای که داشته‌اید استفاده کنید. البته از طعنه و ریشخند دوری کنید زیرا ممکن است موجب جریحه‌دار شدن احساسات دیگران شده و همه چیز را بدتر کند.

۱۰. خود را آرام کنید

آرام کردن خود از نکات مهم در مدیریت خشم است. وقتی اعصابتان خرد شده و خشمتان قلیان می‌کند، از مهارت‌های تمدد اعصاب کمک بگیرید. تمرینات تنفس عمیق، تجسم یک تصویر آرامش‌بخش یا تکرار کلمه یا عبارتی که آرامتان می‌کند، بسیار به دردتان خواهد خورد. حتی می‌توانید موسیقی آرامش‌بخش گوش دهید، در دفترچه خاطراتتان بنویسید یا چند حرکت یوگا را تمرین کنید. می‌توانید تجربه‌ای آرامش‌بخش را تجسم نمایید. چشمانتان را ببندید و در ذهن خود سفر کنید. این کار را در مکان‌های امیدبخش و به دور از استرس انجام دهید.

۱۱. از عذرخواهی نترسید

اگر متوجه شدید رفتار شما باعث ناراحتی و عصبانیت دیگری شده است عذرخواهی کنید. این امر برای ترمیم رابطه و کاهش آثار زیانبار پرخاشگری ضروری است.

۱۲. اهمیت موضوع را بسنجید

این سوال را از خود بپرسید: «آیا این موضوع ۱۰ سال دیگر هم برایم مهم است؟» به این وسیله می‌توانید مسئله را از دیدگاهی آرامتر بنگرید.

۱۳. خود را به جای طرف مقابل بگذارید

تصور کنید که خود شما نیز همان کار (کاری که موجب عصبانیتتان شده است) را انجام می‌دهید. با خود رو راست باشید. قبول کنید که گاهی اوقات شما نیز جلوی یک راننده دیگر درمی‌آیید… بعضی مواقع این مسئله تصادفی است. آیا نسبت به خود نیز عصبانی می‌شوید؟ همچنین از خود بپرسید: «آیا طرف مقابل این کار را به‌طور عمدی نسبت به من انجام داده است؟» در بسیاری از مواقع متوجه خواهید شد که این مسئله فقط در اثر بی‌دقتی و تعجیل رخ داده و کسی نمی‌خواسته شما را ناراحت کرده و بیازارد.

۱۴. تا ده بشمارید

سعی کنید قبل از گفتن هر کلامی تا عدد ۱۰ بشمارید. انجام این کار رابطه مستقیمی با عصبانیت ندارد ولی می‌تواند صدمات ناشی از عصبانیت را به حداقل برساند. شمارش تا ۱۰ را با روش‌های جدید و بهتر انجام دهید مثلا این کار را با یک تنفس عمیق بین هر شماره عملی سازید. تنفس عمیق (از دیافراگم) به افراد کمک می‌کند تا احساس راحتی کنند. حتی می‌توانید سرعت شمارش اعداد را کندتر سازید. مثل شمارش شیوه قدیمی، یک کشتی بخار، دو کشتی بخار و… شاید شمارش کشتی بخار زیاد خوشایند نباشد، به‌جای آن می‌توانید بشمارید: یک شکلات، دو شکلات و… یا هر چیز دیگری که برای شما خوشایند و خنده‌دار باشد.

۱۵. بدانید چه زمان نیاز به کمک دارید

یادگرفتن مهارت کنترل و مدیریت خشم برای همه آدمها سخت است. اگر به نظرتان عصبانیت شما شدیدا خارج از کنترل است و باعث می‌شود دست به کارهایی بزنید که بعدا پشیمان شوید یا به اطرافیانتان آسیب برسانید، حتما از متخصص کمک بگیرید.

 

در آخر خواندن مطالب  چگونه کنترل احساسات خود را به دست بگیریم؟ و ترفند‌هایی برای کنترل خشم و عصبانیت را نیز به شما پیشنهاد می کنیم.