۵ مورد از پرفصیلت‌ترین اعمال عید قربان

اعمال عید قربان (شب و روز عید) از اعمال پر فضیلتی است که در اسلام تاکید فراوان بر آن شده است.غسل، نماز، تکبیر و… از اعمال این روز هستند.

ستاره | سرویس مذهبی – عید قربان یا عید الاضحی از عیدهای بزرگ مسلمانان است. بنابر روایات دینی، در این روز خدا به ابراهيم خلیل فرمان داد اسماعيل را ذبح کند که یادآور زیباترین نمونه بندگی انسان در برابر خداوند متعال است. عید قربان، عید فداکاری، ایثار، قربانی، اخلاص و عشق است. قربانی کردن فرزند عزیز خود، در راه خدا، امتحانی الهی برای حضرت ابراهیم علیه ‏السلام بود که عید قربان یادآور آن است. اسلام نیز خواسته است که مسلمانان هر سال عید قربان را جشن گیرند تا این اصول و ارزش‏های الهی را همواره بیاد داشته  و از آن در زندگی خود بهره مند گردند. مسلمان در این روز خود را  برای تبعیت از دستورات خداوند و کسب رضایت الهی آماده هرگونه ایثار و فداکاری می‌کنند.

 

اعمال عید قربان

از امام صادق (ع) روایت شده که : « امیرالمونین (ع) دوست داشت چهار شب از سال، خود را فارغ نماید؛ شب اول رجب، شب نیمه شعبان، شب عید فطر و شب عید قربان»  این فراغت به‌معنای شب زنده داری و راز و نیاز با معبود یگانه است. در این شبب درهای آسمان به‌روی بندگان گشوده شده تا بتوانند از فضیلت آن بهره‌مند گردند. همچنین زیارت امام حسین (ع) در این شب به‌همراه  خواندن دعای «یا دائِمَ الْفَضْلِ عَلیَ الْبَرِیَّةِ»  بسیار تاکید شده است.

 
اعمال عید قربان
اعمال عید قربان

۱. غسل

غسل در این روز سنتی است که تاکید فراوانی بر انجام آن شده است . بعضی از علما و فقها غسل کردن را در این روز واجب دانسته‌اند. 

 

۲. دعا و مناجات

خواندن دعاهایی که وارد شده پیش از نماز عید و بعد از آن از جمله دعای ندبه و دعای ۴۸ صحیفه سجادیه که اوّل آن «اَللّهُمَّ هذا یَوْمٌ مُبارَکٌ» است و دعای ۴۶ صحیفه سجادیه که اینگونه آغاز می‎شود: «یا مَنْ یَرْحَمُ مَنْ لا یَرْحَمُهُ الْعِبادُ».

 

۳. نماز عید قربان

نماز عید قربان دو رکعت است: در رکعت اول، بعد از خواندن حمد و سوره، باید پنج تکبیر گفته شود، بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند، بعد از قنوت پنجم، تکبیر دیگری بگوید، به رکوع رود، دو سجده بجا آورد، برخیزد و در رکعت دوم چهار تکبیر بگوید، بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید، به رکوع رود، بعد از رکوع دو سجده کند، تشهّد بخواند و نماز را سلام دهد. در روز عید قربان مستحب است که بعد از نماز، با گوشت قربانی افطار شود.
نماز عید، سوره مخصوصی ندارد، امّا بهتر است در رکعت اول آن، سوره شمس و در رکعت دوم، سوره غاشیه یا در رکعت اول سوره «سبح اسم» و در رکعت دوم سوره «شمس» را بخوانند. همچنین در قنوت نماز عید قربان، هر دعا و ذکری خوانده شود کافی است، امّا بهتر است این دعا خوانده شود:
 
اللّهُمَّ أَهْلَ الْکِبْریاءِ وَالْعَظَمةِ وَ أهْلَ الجُودِ وَالجَبَرُوتِ وَ أهْلَ العَفْو وَالرَّحْمَةِ وَ أهْلَ التَقّویٰ وَالمَغْفِرَة، أسْئَلُکَ بَحَقِّ هدا الْیوَمِ الّذی جَعَلْتَهُ لِلمُسْلِمینَ عیداً وَ لِمُحَمّدٍ صَلّیٰاللهُ عَلیْه وَ آلِهِ ذُخْراً وَ شَرَفاَ وَ مَزیداً، أن تُصَلّی عَلیٰ محمد وَ آلِ محمد وَ أنْ تُدْخِلنی فی کُلِّ خَیْرٍ أدْخَلْتَ فیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ محمد وَ أنْ تُخْرِجَنی مِنْ کُلِّ سُوءٍ أخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آل محمد، صَلَوٰاتُکَ عَلَیُهِ وَ عَلَیْهِمْ، اللّهُمَّ إنی أسْئَلَکَ خَیرَ مٰا سَئَلَکَ مِنْهُ عِبادُکَ الصّٰالِحُونَ وَاعُوذُ بِکَ مِمّا اسْتَعاذَ عِبادُکَ الْمُخْلِصوُنَ
 
«خدایا ای اهل بزرگی و عظمت و ای شایسته بخشش و قدرت و سلطنت و ای شایسته عفو و رحمت و ای شایسته تقوا و آمرزش از تو خواهم به‌حق این روزی که قرارش دادی برای مسلمانان عید و برای محمد صلی‌الله علیه و آله ذخیره و شرف و فزونی مقام که درود فرستی بر محمد و آل محمد و درآوری مرا در هر خیری که درآوردی در آن خیر محمد و آل محمد را و برونم آری از هر بدی و شری که برون آوردی از آن محمد و آل محمد را که درودهای تو بر او و بر ایشان باد. خدایا از تو خواهم بهترین چیزی را که درخواست کردند از تو بندگان شایسته‌ات و پناه برم به تو از آنچه پناه بردند از آن بندگان شایسته‌ات.»

 

۴. تکبیر

خواندن تکبیرات برای کسی که در منا باشد بعد از پانزده نماز که اولش نماز ظهر روز عید است و آخرش نماز صبح روز سیزدهم است. و کسانی که در سایر شهرها هستند نیز بعد از ده نماز از ظهر روز عید تا صبح دوازدهم این تکبیرات را بگویند. که این تکبیرات بنا بر روایت صحیح در اصول کافی از این قرار است:

اللهُ اَکْبَرُ اللهُ اَکْبَرُ لا اِلهَ اِلا اللهُ وَاللهُ اَکْبَرُ اللهُ اَکْبَرُ اللهُ اَکْبَرُ و لِلّه الْحَمْدُ اللّهُ اَکْبَرُ عَلی ما هَدانا اَللّهُ اَکْبَرُ عَلی ما رَزَقَنا مِنْ بَهیمَةِ الاْنْعامِ وَالْحَمْدُلِلّهِ عَلی ما اَبْلانا.

خدا بزرگ‌تر از توصیف است، معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگ‌تر است، و ستایش خاص خدا است خدا بزرگ‌تر است بر آنچه ما را راهنمایی کرد خدا بزرگ‌تر است بر آنچه روزی ما کرد از چهارپایان انعام (شتر و گاو و گوسفند) و ستایش خاص خدا است برای آنکه آزمود ما را.

و مستحب است که به مقداری که توانایی است این تکبیرات بعد از نمازها تکرار شود.

 

۵. قربانی کردن

یکی از اعمال این عید بزرگ سنت قربانی کردن است که مختص به حاجیان نبوده بلکه همه مسلمانان بسته به استطاعت مالی خویش می‌توانند قربانی کنند.

در منابع روایی، روایاتی از معصومین علیهم‌السلام نقل‌شده است که اشاره به جملات دعاگونه ایشان هنگام ذبح قربانی دارد. شیخ طوسی در یکی از کتاب‌های خود نقل کرده است که: رسول خدا صلوات الله علیه هنگام ذبح قوچی فرمودند: «اللهمّ تقبّل من محمد و آل محمد و من امّة محمد؛ خدایا این قربانی را از من محمد و آل محمد و هم چنین امت محمد قبول فرما!»

در جایی دیگر وارد شده است: شخصی که طریقه ذبح کردن قربانی را می‌داند بهتر آن است که خودش ذبح کند و اگر نمی‌دانست کسی را دستور دهد و خود او نیز حاضر باشد. در وقت ذبح قربانی پیشانی آن را به‌طرف قبله نموده و «بسم الله الرحمن الرحیم» گفته و ذبح نماید و بعد از ذبح قربانی این دعا را بخواند: « وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ، حَنِیفاً مسلما وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ‏، إِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکِی وَ مَحْیایَ وَ مَماتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ، لا شَرِیکَ لَهُ، وَ بِذلِکَ أُمِرْتُ‏، و أنا من المسلمین، اللهم منک و لک، بسم الله و الله أکبر، اللهم‏ تقبل‏ منی‏»

و نیز از مولای متقیان امیر مومنان علیه السلام نقل‌شده است که: قربانی مسلمان را جز مسلمان نکشد و هنگام ذبحش بگوید: «بسم اللَّه و اللَّه اکبر وَجَّهْتُ وَجْهِی لِلَّذِی فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ حَنِیفاً مسلما وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِکینَ،إِنَّ صَلاتِی وَ نُسُکی وَ مَحْیای وَ مَماتِی لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ، لا شَرِیک لَهُ وَ بِذلِک أُمِرْتُ وَ أَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِینَ.»

 
منبع: پایگاه اطلاع رسانی حوزه
یادتون نره این مقاله رو به اشتراک بگذارید.
وب گردی:
مطالب مرتبط

نظر خود را بنویسید